- Tzw. ustawa o ustroju rolnym, o handlu ziemią rolną od początku budzi poważne wątpliwości konstytucyjne, od początku mówimy, że godzi ona we własność, równość i swobodę działalności gospodarczej w Polsce - podkreśliła Henning-Kloska.
Jak dodała, jeszcze podczas prac nad nowelizacją Nowoczesna zgłaszała wątpliwości, co do jej konstytucyjności. W ocenie Nowoczesnej ustawa ogranicza prawo do nabywania ziemi oraz godzi w prawo do własności prywatnej.
Henning-Kloska zauważyła, że "rolnik nie może dalej odsprzedać ziemi przez 10-15 lat, w zależności od tego, z jakiego źródła tę ziemię nabędzie, nie może swobodnie ustanawiać na tej ziemi hipoteki".
W sobotę prezydent podpisał nowelizację ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, która w poniedziałek została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Nowela wprowadza zmiany, ułatwiające realizację ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, która weszła w życie 30 kwietnia.
Obowiązujące od końca kwietnia przepisy o obrocie nieruchomościami rolnymi na pięć lat wstrzymują sprzedaż państwowych gruntów; wyjątkiem są nieruchomości do 2 ha oraz inne przeznaczone np. na cele nierolne, jak pod budownictwo mieszkaniowe, centra biznesowo-logistyczne czy składy magazynowe.
Po wejściu w życie tych przepisów pojawił się jednak problem z bankami, które zaczęły odmawiać kredytowania inwestycji na gruntach rolnych, których zabezpieczeniem miałaby być hipoteka ustanowiona na nieruchomości rolnej.
Zdaniem banków ograniczenie sumy hipoteki do wartości rynkowej nieruchomości rolnych powoduje, że nie mogą odpowiednio zabezpieczyć swoich wierzytelności z tytułu udzielanych kredytów.
Obowiązujący dotychczas przepis mówił, że suma hipoteki na nieruchomości rolnej nie może przewyższać wartości rynkowej tej nieruchomości, ustalonej przez sąd na podstawie dołączonego do wniosku o wpis hipoteki do księgi wieczystej operatu szacunkowego, sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego.
Podpisana przez prezydenta nowelizacja przesądza, że to właściciel gruntu wraz z bankiem będzie ustalał wartość nieruchomości pod zastaw hipoteczny. Zdecydowano też, by wyłączyć spod ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nieruchomości rolne będące drogami wewnętrznymi. Brak takiego zapisu powodował problemy w zbywaniu nieruchomości.
Nowe prawo rozszerzy też katalog podmiotów uprawnionych do zakupu ziemi rolnej o parki narodowe.
Spod rygorów ustawy wyłączone są działki o powierzchni mniejszej niż 0,3 hektara (30 arów), co oznacza, że będzie mogła je kupić osoba nie będąca rolnikiem.
