Smoliński: Reforma uwłaszczeniowa wsparta przez ponad 1,7 tys. etatów w sądach

- Projekt ustawy, która spowoduje przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, może wejść w życie z początkiem jesieni tego roku. Dzięki tej ustawie Polacy staną się faktycznymi właścicielami gruntów - powiedział wiceminister.

- Z przekształcenia może skorzystać, w świetle naszych ostatnich wyliczeń, nawet 1,7 mln użytkowników wieczystych - przyznał Kazimierz Smoliński. - Projekt ustawy dotyczy gruntów m.in. pod budownictwem wielorodzinnym, pod domami jednorodzinnymi, lokalami użytkowymi, a także pod lokalami usługowymi, które znajdują się w budynkach, gdzie są lokale mieszkalne - dodał wiceminister.

Jak zaznaczył Smoliński, "ustawa będzie generowała obowiązek dokonania wpisów w księgach wieczystych (gruntowych, lokalowych) oraz w księdze nieruchomości, z której wyodrębniono lokal (tzw. księga budynkowa)". A to oznacza, że "ustawa wymaga dokonania wpisów w co najmniej 2 milionach ksiąg wieczystych" - określił wiceminister. Jego zdaniem, liczba ksiąg lokalowych już w tej chwili wynosi 2 mln 64 tys. 47 sztuk, ale jak zaznacza biuro prasowe Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa "liczba ta stale wzrasta na skutek wyodrębniania nowych lokali".

Ze względu na to, że brak pracowników mógłby "uniemożliwić skuteczną realizację ustawy, wskutek wielomiesięcznych opóźnień we wpisach do ksiąg wieczystych, a także mógłby spowodować istotne utrudnienia dla obywateli i przedsiębiorców w załatwianiu spraw w sądach wieczystoksięgowych, przewidziano wzmocnienie sądów".

W sądach powszechnych, w wydziałach wieczystoksięgowych, przewidziano "utworzenie 1710 etatów, czyli zapewnienie 450 etatów referendarskich oraz 1260 etatów urzędniczych, w tym 831 etatów na czas nieokreślony, a 429 na czas określony" - wyjaśnił Smoliński.

Jak poinformowało biuro prasowe MIB, zapotrzebowanie etatowe określono, uwzględniając m.in. "konieczność dokonania wpisów w co najmniej 2 mln ksiąg wieczystych oraz wykreśleń wpisów, dotyczących opłaty, po upływie okresu płatności opłaty rocznej lub płatności jednorazowej", co daje przynajmniej 4 mln spraw dla sądów.

Jak przypomniał wiceminister "według danych za 2013-2016 oczekiwanie na wpis wydłużyło się z 3 tygodni, do prawie półtora miesiąca". "Niezapewnienie nowych etatów będzie skutkować dalszymi opóźnieniami" - zaznaczył.

Rzecznik MIB podał także wynagrodzenie, jakie przewidziano dla etatów urzędniczych: "przez pierwsze 6 miesięcy zostały przyjęte na poziomie 2,5 tys. zł, kolejne 6 miesięcy to 3,6 tys. zł". Dodano, że w latach 2019-2020 wynagrodzenia dla urzędników zostały przyjęte na poziomie 3,6 tys. zł (wszystkie kwoty brutto). Pieniądze na utworzenie etatów w sądach zapewni budżet państwa, do którego wpłyną częściowo wpłaty z tytułu przekształceń - dla gruntów w użytkowaniu, których właścicielem jest Skarb Państwa.

Minister Smoliński przypomniał, że na skutek ustawy zmniejszy się jednak obciążenie sądów, bo "nie będzie wniosków o ustalenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego" - powiedział. Przypomniał, że obywatele tylko do sądów okręgowych w 2016 roku złożyli ponad 4,5 tys. wniosków o ustalenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.

Projekt reformy uwłaszczeniowej zakłada, że Polacy, którzy są wieczystymi użytkownikami gruntów, staną się z określonym w ustawie dniem ich właścicielami. Za ziemię zapłacą opłatę przekształceniową w wysokości 20 rocznych opłat za użytkowanie wieczyste, która może być rozłożona na 20 lat. Po tym czasie nie będą już musieli wnosić opłat.

Zgodnie z projektem będzie można spłacić całość w jednej racie, a wtedy właściciel dostanie od Skarbu Państwa 50 proc. ulgi. Jednak ulga dotyczy jedynie ziemi Skarbu Państwa, gminy za własne grunty będą mogły ją zastosować, ale będzie to leżeć w ich gestii. Ulga nie dotyczy lokali usługowych. Podstawą naliczenia opłat przekształceniowych będzie opłata za użytkowanie wieczyste obowiązująca w dniu 1 stycznia 2017 r.

Mariusz Polit