Wszystko o rządowych dopłatach do czynszu. Ruszyły konsultacje publiczne
Od nowego roku ruszy system dopłat do czynszu dla najemców nowych mieszkań i mieszkań na obszarach poddanych rewitalizacji. Dopłaty otrzymają osoby spełniające kryteria dochodowe zapisane w ustawie. Wysokość dopłaty będzie zależeć od liczby osób w gospodarstwie domowym i lokalizacji wynajmowanego mieszkania. To najważniejsze założenia ustawy, którą Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju skierowało do konsultacji publicznych.
Wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń zapowiedział, że system dopłat zmniejszy czynsz płacony przez rodziny nawet o kilkaset złotych.
- Rodzina 2+2, która płaciłaby około 1500 zł za wynajmowane mieszkanie, może otrzymać około 500 zł dopłaty. To kwota, o którą zmniejszy się czynsz najmu nowego mieszkania - mówił wiceminister Artur Soboń.
Dopłaty będą dotyczyć nowo utworzonych mieszkań czynszowych, a za nabór najemców odpowiadać będzie gmina.
Na podstawie kryteriów ustalonych przez gminy (wybranych z kryteriów ustawowych, np. wysokość dochodów, liczba dzieci, niepełnosprawność, migracje za pracą) powstanie lista najemców, z którymi inwestor będzie zawierać umowy najmu, pod warunkiem że najemcy będą posiadać zdolność czynszową (zdolność do regularnego opłacania czynszu).
Najemcy, którzy osiągają dochód poniżej określonych w ustawie progów oraz nie posiadają innego mieszkania, będą mogli ubiegać się o dopłaty do czynszu. Ustawa określi progi dochodowe umożliwiające ubieganie się o dopłaty do czynszów uzależnione od liczby osób w gospodarstwie domowym.
Dopłaty nie będą mogły być udzielane, jeżeli średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego najemcy w okresie podlegającym analizie przekracza w przypadku gospodarstw jednoosobowych 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (obecnie ok. 2563 zł netto).
Podstawą jest tu ostatni w stosunku do dnia złożenia wniosku o dopłaty komunikat prezesa Głównego Urzędu Statystycznego dotyczący poziomu wynagrodzeń. W przypadku pozostałych gospodarstw domowych limit ten zwiększa się o 30 punktów procentowych (ok. 1281 zł) za każdą kolejną osobę w gospodarstwie (przykładowo w gospodarstwie trzyosobowym limit ten będzie wynosił 120 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej).
Ograniczenia dochodowe zostały określone po szczegółowej analizie obejmującej możliwość zakupu mieszkania o standardowej powierzchni (uzależnionej od cen na rynku lub wynajmu mieszkania o czynszu rynkowym na poszczególnych rynkach mieszkaniowych, dla których istnieją oficjalne dane, gromadzone przez Narodowy Bank Polski). W analizie przyjęto, że czynsz najmu lub rata kredytu nie powinna przekraczać 40 proc. wydatków gospodarstwa domowego. Dodatkowo przyjęto, że każde gospodarstwo domowe musi pokryć inne wydatki, określone na poziomie minimum socjalnego.
Dopłata będzie przyznawana na okres 9 lat. Jej wysokość będzie uzależniona od kosztów budowy mieszkań w określonej lokalizacji oraz powierzchni mieszkania. Dopłata ma charakter degresywny, czyli zmniejsza się po 3 i 6 latach jej otrzymywania. Program dopłat do czynszu ma być realizowany zamiast planowanego pierwotnie programu wsparcia oszczędzania na cele mieszkaniowe. Finansowany będzie z oszczędności budżetowych wynikających z zakończenia programów Rodzina na Swoim i Mieszkanie dla Młodych.
Program dopłat do czynszu realizuje dwa główne cele:
- społeczny - umożliwia osobom o niskich i przeciętnych dochodach opłacanie czynszu w nowo powstałych mieszkaniach;
- inwestycyjny - zwiększa liczbę nowych mieszkań na wynajem (budowa nowych budynków mieszkalnych lub rewitalizacja istniejących).
Najpilniejszą potrzebą w polityce mieszkaniowej w Polsce jest powstanie dostępnych mieszkań na wynajem dla osób, których dochody są zbyt wysokie, aby ubiegać się o mieszkania gminne, i jednocześnie zbyt niskie, aby zaciągnąć kredyt na zakup własnego mieszkania. Szacuje się, że w podobnej sytuacji jest ok. 40 proc. społeczeństwa, w tym głównie młode osoby rozpoczynające karierę zawodową.
Problemem w ich sytuacji jest nie tylko niska wysokość dochodów (niższa niż w innych grupach wiekowych), ale również forma umowy o pracę (umowy na czas określony, umowy zlecenia lub umowy o dzieło, które nie gwarantują zdolności kredytowej niezbędnej do zaciągnięcia długoletniego kredytu mieszkaniowego).
System dopłat do czynszów uzupełnia prorodzinne działania rządu w tym program Rodzina 500 plus. Jak wskazują wyniki badań społecznych jednym z podstawowych czynników wpływających na decyzję o założeniu rodziny i posiadaniu dzieci jest zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych.
Dopłaty do czynszów stanowią przełom w myśleniu o zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych Polaków, szczególnie młodych rodzin. Poprzednie programy, takie jak Rodzina na Swoim i Mieszkanie dla Młodych, wspierały relatywnie zamożne osoby, dysponujące zdolnością kredytową. Obecnie pomoc państwa będzie trafiała do osób i rodzin, których nie stać na samodzielny zakup mieszkania o odpowiednim standardzie dostosowanym do wielkości rodziny.
Źródło: MIiR
mp/
