Jakie zmiany w PIT od nowego roku?
Sejm po rozpatrzeniu poprawek Senatu przyjął nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przewiduje ona zmiany w zakresie dwóch ulg, tj. internetowej oraz tzw. prorodzinnej, jak również wprowadzenie ograniczeń w zakresie stosowania tzw. kosztów autorskich.
Zagadnieniem objętym nowelizacją, które budzi największe emocje z racji tego, że dotyczy najszerszego kręgu podatników, są zmiany w zakresie zasad korzystania z ulgi na dzieci. W przeciwieństwie bowiem do rozwiązań funkcjonujących obecnie, począwszy od 2013 r. prawo do skorzystania z niej, jak również wysokość samej ulgi uzależniona będzie nie tylko od ilości wychowywanych przez podatnika dzieci, ale w niektórych przypadkach również od jego zarobków.
• poziom dochodów i status wychowującego
Wprowadzana ustawą nowelizującą modyfikacja istniejących zasad z założenia ma sprzyjać przede wszystkim rodzinom wielodzietnym. Z ustawy wynika bowiem, że w rodzinie z trójką dzieci i więcej, bez względu na poziom dochodu osiągniętego przez rodziców lub opiekunów prawnych, ulga na trzecie dziecko zostanie podwyższona o 50% i wynosić będzie za każdy miesiąc 139,01 zł (tj. 1.668,12 zł rocznie), a na czwarte i każde kolejne dziecko o 100% - czyli 185,34 zł miesięcznie (tj. 2.224,08 zł za cały rok).
Dla rodzin z dwójką dzieci zasady korzystania z ulgi nie ulegną zmianie, co oznacza, że na każde dziecko, bez względu na wysokość dochodu rodziców, ulga ta będzie wynosić 92,67 zł miesięcznie (1.112,04 zł w skali roku).
Diametralnie zmieni się natomiast sytuacja rodziców (opiekunów) posiadających jedno dziecko. Tu o możliwości skorzystania z ulgi zdecyduje wysokość dochodu. Ulga nie będzie bowiem przysługiwać rodzicom pozostającym w związku małżeńskim, których łączne dochody przekroczą kwotę 112.000 zł. Ten sam pułap rocznego dochodu odbierze prawo do omawianej ulgi osobom posiadającym status samotnego rodzica i wychowującym jedno dziecko. Natomiast w przypadku rodzica niepozostającego w związku małżeńskim, ale niebędącego samotnym rodzicem, poziom dochodu rocznego, który wykluczy go z możliwości korzystania z przedmiotowej ulgi, nowelizacja określa na 56.000 zł. Jeżeli chodzi natomiast o wysokość samej ulgi dla rodziców (opiekunów) wychowujących jedno dziecko, to będzie ona taka sama jak w przypadku rodziców (opiekunów) wychowujących dwójkę dzieci (czyli 92,67 zł miesięcznie i 1.112,04 zł rocznie).
• nie tylko dochody opodatkowane według skali
Co istotne, dochodami uzyskanymi w danym roku podatkowym, które będą w przypadku rodziców i opiekunów jednego dziecka decydowały o prawie do ulgi, oprócz opodatkowanych według skali podatkowej, będą również osiągnięte w tym okresie dochody z tzw. kapitałów pieniężnych określone w art. 30b ustawy o pdof oraz z działalności gospodarczej opodatkowanej 19% podatkiem liniowym. Dochody te podatnik będzie miał jednak prawo pomniejszyć o zapłacone przez siebie oraz potrącone przez płatnika w roku podatkowym składki na ubezpieczenia społeczne (krajowe i zagraniczne). Dopiero tak zsumowane i pomniejszone dochody będą decydowały o prawie do przedmiotowej ulgi lub to prawo odbierały.
Planowana początkowo do likwidacji popularna ulga internetowa pozostaje jednak w ustawie, tyle że w zmodyfikowanym zakresie.
Przypomnijmy, że w obowiązującym do końca 2012 r. stanie prawnym maksymalna wysokość tego odliczenia wynosi 760 zł rocznie i dotyczy każdej osoby fizycznej, która poniosła wydatki z tytułu użytkowania sieci Internet.
W 2013 r. zakres ulgi internetowej zostanie ograniczony. Wydatki w ramach tej ulgi w dotychczasowej wysokości (760 zł) będą mogły bowiem odliczać jedynie te osoby, które od momentu wejścia ulgi w życie nigdy z niej nie korzystały. Osoby te będą mogły dokonać omawianego odliczenia wyłącznie w dwóch kolejno po sobie następujących latach podatkowych. Ustawodawca pozostawił również ulgę dla osób, które po raz pierwszy z niej skorzystają w zeznaniu podatkowym składanym za 2012 r. i po zmianie przepisów odliczałyby ją jedynie przez rok. Te osoby będą mogły z niej skorzystać również w zeznaniu za 2013 r.
Nowelizacja ustawy o pdof wprowadza znaczące ograniczenia w zakresie 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do dochodów uzyskiwanych m.in. przez artystów, dziennikarzy, naukowców i wynalazców. Ograniczenie to dotyczy dochodów wskazanych grup podatników bez względu na to, na jakiej podstawie zostały one osiągnięte (czyli bez względu na to, czy jest to umowa np. o pracę, umowa o dzieło czy zlecenia, przeniesienie prawa własności wynalazku, wzoru użytkowego, znaku towarowego).
Zmiany w omawianym zakresie polegają na wprowadzeniu od 2013 r. rocznego limitu 50% kosztów. Wyniesie on 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, tj. 42.764 zł. Należy podkreślić, że limit ten dotyczy łącznych dochodów, do których mają zastosowanie przedmiotowe koszty. Podatnicy nadal jednak zachowają prawo do stosowania kosztów faktycznie poniesionych, jeżeli udowodnią, że były one wyższe od wyliczonych procentowo - również w sytuacji, gdy przekroczą one kwotę ograniczenia (tj. 42.764 zł).
Dla podatników uzyskujących dochody, do których mają zastosowanie omawiane koszty, nowelizacja przewiduje możliwość złożenia płatnikowi oświadczenia o rezygnacji z ich stosowania. W przypadku jego złożenia przez podatnika będącego pracownikiem płatnik zaprzestanie potrącania 50% kosztów począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik oświadczenie takie złoży. Dla pozostałych płatników nowelizacja nie określa takiego terminu. To rozwiązanie ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której podatnik uzyskujący przedmiotowe przychody od kilku płatników, po rozliczeniu podatku w zeznaniu rocznym będzie zmuszony do dokonania znacznej dopłaty podatku.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 88 (920) z dnia 2012-10-31