Resort finansów planuje rozszerzenie zakresu automatycznej kontroli podatków

Na poziom dochodów budżetu państwa istotny wpływ mają mieć działania związane z poprawą przestrzegania przepisów podatkowych. Ograniczenie luki podatkowej w VAT stanowi główny cel Krajowej Administracji Skarbowej, który ma być realizowany.

Rząd planuje zwiększyć dochody podatkowe kontynuując działania zmierzające do wykrywania faktur, które dokumentują czynności fikcyjne na podstawie Jednolitego Pliku Kontrolnego. Służyć mają do tego, podobnie jak dotychczas, elektroniczne narzędzia analityczne.

Zdaniem ekspertów z firmy doradczej Deloitte, można spodziewać się wzrostu kontroli plików JPK_VAT, nakierowanych w szczególności na identyfikację faktur wystawionych przez kontrahentów niezarejestrowanych jako podatnicy VAT. Prawdopodobnie kontynuowane będą również automatyczne "kontrole krzyżowe". Już teraz resort finansów porównuje dane dotyczące transakcji z tymi, które wykazuje kontrahent podatnika.

Istotną i odczuwalną dla podatników zmianą ma być również wprowadzenie w 2018 r. tzw. modelu podzielonej płatności za dostarczone towary lub wyświadczone usługi. Zamieszczenie informacji o tzw. split payment w założeniach do projektu ustawy budżetowej świadczy o tym, że Ministerstwo Finansów faktycznie wprowadzi to rozwiązanie w 2018 r.

Nabywcy mieliby wówczas wpłacać kwotę netto na konto dostawcy lub usługodawcy, a kwotę podatku bezpośrednio na odrębne konto VAT. Z aktualnych planów resortu finansów wynika, że split payment ma być rozwiązaniem dobrowolnym, jednak podmioty, które się na niego zdecydują, będą mogły skorzystać z szeregu zachęt i preferencji.

Z założeń do projektu budżetu wynika również, że rząd planuje wprowadzić obowiązek przekazywania Krajowej Administracji Skarbowej danych, które umożliwią szybką identyfikację podejrzanych transakcji i weryfikację spójności deklarowanych przychodów oraz kosztów z obrotami na rachunku bankowym. Elementem realizacji tego założenia może być wprowadzenie obowiązku składania dobowych wyciągów bankowych w formacie JPK_WB.

Nowym rozwiązaniem, które ma wpłynąć na zmniejszenie luki podatkowej, jest wdrożenie systemu teleinformatycznego i mechanizmu analizy ryzyka. Działanie to ma być nakierowane na ograniczanie wykorzystywania przez przestępców uczestniczących w wyłudzeniach podatku VAT niedoskonałości w przepływie informacji w ramach systemu bankowego.

Projekt założeń budżetu zakłada również wprowadzenie innych działań w obszarze VAT, CIT i akcyzy, których celem jest poszerzanie wiedzy oraz jakości instrumentów analitycznych i kontrolnych. Rząd przewiduje, że pozytywne skutki dla budżetu przyniosą także zmiany w ustawie o grach hazardowych oraz wzmocnienie systemu monitorowania drogowego przewozu towarów. Jednocześnie w 2018 r. spodziewane są wpływy z zawieszonego obecnie podatku od handlu detalicznego.

źródło Deloitte Polska

....................

POLSKI SYSTEM ZAGRAŻA UCZCIWYM FIRMOM

Nowa, prosta i przejrzysta ustawa o podatku od towarów i usług, procedura weryfikacji rzetelności kontrahenta na poziomie ustawowym, premiowanie pracowników organów podatkowych za solidność i rzetelność podatników oraz obowiązek wydania decyzji w ciągu 3 miesięcy od wstrzymania zwrotu podatku VAT - to niektóre propozycje uzdrowienia polskiego systemu podatkowego, zaprezentowane przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego w Sejmie RP.

Nie można dłużej pozwalać, by uczciwi przedsiębiorcy odpowiadali za przekręty organizowane przez przestępców, dlatego należy szybko wprowadzić cały szereg zmian w systemie podatkowym - argumentowali eksperci ZPP podczas prezentacji raportu "VAT-kluczowy problem polskiego systemu podatkowego".

W przedstawionym wczoraj 21 czerwca 2017 roku opracowaniu, wskazane zostały realne przeszkody uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie wielu polskim firmom.

W ocenie ZPP pokonanie problemów związanych z systemem podatkowym leży w interesie każdego uczestnika rynku, gdyż przełoży się na możliwości zatrudniania większej liczby pracowników, produkowania lepszej jakości wyrobów czy też - w rezultacie zmniejszenia obciążeń administracyjnych - oferowania produktów i usług taniej.

System podatkowy w Polsce jest dalece niedoskonały i co do tej diagnozy panuje powszechna zgoda. Można wyróżnić dwa newralgiczne obszary - pierwszy to model funkcjonowania administracji skarbowej, ze szczególnym uwzględnieniem panującego wewnątrz niej systemu motywacyjnego. Drugim są problematyczne praktyki, stosowane na podstawie obowiązujących przepisów.

Polegają one przede wszystkim na wstrzymywaniu zwrotów podatku VAT czy przerzucaniu odpowiedzialności za oszustwa podatkowe na uczciwych przedsiębiorców - mówił podczas posiedzenia adwokat Jacek Cieplak, Dyrektor Biura Legislacji ZPP.

W ocenie ekspertów ZPP stosowany w Polsce system oceny efektywności pracowników kontroli skarbowej, premiujący wysokość dokonanych przez nich ustaleń, jest wysoce nieskuteczny.

W 2014 roku wykryto nieprawidłowości powodujące uszczuplenia podatkowe w kwocie 10 602,3 mln zł, jednak złożone w efekcie korekty deklaracje podatkowe zwiększyły wpływy do budżetu jedynie o niewiele ponad 410 mln zł. Dlatego Związek Przedsiębiorców i Pracodawców proponuje premiowanie za terminowość dopełniania obowiązków rejestracyjnych oraz terminowość i rzetelność rozliczeń dokonywanych przez podatników. Ponadto, w celu zwiększenia efektywności działań pracowników aparatu skarbowego, powinny należeć się im premie, jeżeli udałoby się im uzyskać dodatkowe środki z tytułu korekty deklaracji w związku z wykazanymi w toku postępowania nieprawidłowościami. Warunkiem uzyskania jakiejkolwiek premii musiałoby być jednak uprawomocnienie się decyzji wydanej w przedmiotowej sprawie.

Organy podatkowe nie radzą sobie ze ściganiem przestępców, w związku z tym odpowiedzialność za oszustwa ponoszą uczciwi przedsiębiorcy. Mechanizm przerzucania tego ciężaru na uczciwe firmy jest oparty na solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe. W rezultacie mamy do czynienia z sytuacją, w której przedsiębiorcy działają w ciągłej niepewności, ponieważ potencjalnie w każdym segmencie gospodarki przestępcy mogą rozpocząć "karuzelę podatkową", wciągając w nią - jako "bufory" - legalnie działające firmy - powiedział ekspert ZPP z zakresu prawa podatkowego Maciej Letkiewicz. - Problemem jest także stosowanie przez organy skarbowe zabezpieczenia na majątku przedsiębiorcy, obejmującego przeważnie blokadę środków na rachunku bankowym, a to prowadzi do utraty płynności finansowej - dodał.

Należy korzystać z dostępnych wzorców zagranicznych - polski aparat skarbowy powinien być wyspecjalizowany i przyjazny podatnikowi, tak jak kanadyjski, i powinien, jak w Wielkiej Brytanii, dysponować nowoczesnymi narzędziami analitycznymi, by móc skuteczniej typować podmioty do kontroli - rekomenduje Maciej Letkiewicz z ZPP.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców postuluje również rozpoczęcie prac nad nową ustawą o podatku od towarów i usług. Zdaniem ZPP aktualnie obowiązujące przepisy są na tyle skomplikowane, że stały się - z punktu widzenia podstawowego ich adresata, czyli przeciętnego podatnika - niemal niemożliwe do zrozumienia i prawidłowego zastosowania.

......................................

Służby skarbowe, przy mniejszej liczbie przeprowadzonych kontroli, ujawniły nieprawidłowości podatkowe na wyższe kwoty - to jeden z głównych wyników kontroli NIK, obejmującej okres od początku 2015 do połowy 2016 roku.

Izba badała sposoby zwalczania szarej strefy przez instytucje państwowe - Ministra Finansów, organy kontroli skarbowej i Służbę Celną. Ustalono, że wciąż nie ma wyraźnej poprawy relacji wpływów budżetowych i zatrzymanych nienależnych zwrotów podatku VAT wobec łącznej kwoty ustalonych nieprawidłowości.

Szarą strefę, w której działają podmioty unikające płacenia podatków czy niezachowujące norm jakościowych, szacuje się w Polsce na 13 do nawet 23 procent PKB. Jak powiedział prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski, kontrola wykazała rzetelne działania szefa resortu finansów w celu ograniczenia szarej strefy.

"Najwyższa Izba Kontroli stwierdza, że Minister Finansów zainicjował wprowadzenie regulacji prawnych skierowanych bezpośrednio na zwalczanie szarej strefy w gospodarce, w szczególności w obszarze paliw, alkoholu, wyrobów tytoniowych i gier hazardowych" - wyjaśnił Krzysztof Kwiatkowski.

Służby skarbowe osiągnęły podstawowe wskaźniki realizacji zadań wyznaczone przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej. Przy mniejszej liczbie przeprowadzonych kontroli, organy kontroli skarbowej ujawniły nieprawidłowości na wyższe kwoty. Służby skarbowe trafniej dobierały podmioty do kontroli, gdyż w 2016 roku kwoty ustaleń w podatkach wyniosły 22 miliardy złotych i były wyższe o 20 procent niż rok wcześniej.

- Szczególna aktywność organów kontroli skarbowej skoncentrowana była na ograniczaniu oszustw w VAT, w tym popełnianych z wykorzystaniem faktur nieodzwierciedlających rzeczywistych transakcji w obszarze paliw i elektroniki - dodał prezes Izby.

Organy kontroli skarbowej odnotowały wzrost kwoty wpływów z tytułu ustalonych nieprawidłowości i zatrzymanych nienależnych zwrotów VAT. W 2014 roku ta kwota wyniosła 974 miliony złotych, zaś dwa lata później 2 miliardy 350 milionów złotych. Z roku na rok rosły też wpływy z tych kwot do budżetu.

NIK zwrócił też uwagę na długotrwałość, a w niektórych przypadkach nawet przewlekłość postępowań organów kontroli skarbowej.

Z kontroli wynika, że Służba Celna koncentrowała się na ograniczaniu szarej strefy w obszarze wyrobów tytoniowych oraz nielegalnego urządzania gier na automatach i w tym zakresie odnosiła sukcesy. Znacznemu obniżeniu uległy natomiast kwoty nieprawidłowości ustalone w prowadzonych przez celników kontrolach podatkowych.

NIK zaleciło Ministrowi Finansów między innymi przygotowanie pracowników do korzystania z nowych rozwiązań prawnych oraz z danych, do raportowania których od niedawna zostali zobowiązani przedsiębiorcy. NIK wnosi też o wyspecjalizowanie grup zajmujących się wyłącznie zwalczaniem najgroźniejszych dla gromadzenia dochodów państwa nadużyć.

Informacyjna Agencja Radiowa