Rozliczenie przez pracodawcę tylko z PIT-12
Nie wszyscy podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych muszą PIT-y za dany rok podatkowy sporządzać samodzielnie. Pewne grupy mogą w tej kwestii wyręczyć się płatnikiem. Wystarczy, że przed 10 stycznia roku następnego złożą oświadczenie na formularzu PIT-12.
W 2015 r. uzyskałem świadczenie integracyjne na podstawie ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Poza nim nie osiągnąłem w tym okresie żadnych innych dochodów. Czy w tej sytuacji z podatku za 2015 r. muszę się rozliczyć z fiskusem sam, czy też może mnie rozliczyć płatnik?
W sytuacji opisanej w pytaniu rocznego obliczenia podatku będzie mógł w imieniu Czytelnika dokonać płatnik. W grupie osób mogących rozliczyć się z podatku dochodowego za pośrednictwem płatnika znajdują się bowiem nie tylko pracownicy. Możliwość tę ustawodawca przewidział również dla członków spółdzielni, a także osób otrzymujących: emerytury i renty z zagranicy za pośrednictwem płatnika (np. banku), stypendium (np. z uczelni), świadczenia z Funduszu Pracy, tymczasowo aresztowanych lub skazanych oraz uzyskujących - tak jak Czytelnik - świadczenia integracyjne.
W połowie 2013 r. zaraz po studiach pielęgniarskich wyjechałem za granicę jako wolontariusz. Do Polski wróciłem w marcu 2015 r. i już w kwietniu podjąłem pracę na etacie. Chciałbym, aby za 2015 r. rozliczył mnie pracodawca. Czy jest to możliwe, jeżeli nie przepracowałem całego roku?
Gdy Czytelnik, poza dochodami wskazanymi w pytaniu, nie uzyskał w 2015 r. u innych płatników dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, wówczas roczne obliczenie podatku za 2015 r. na formularzu PIT-40 może za niego sporządzić będący płatnikiem pracodawca, o ile Czytelnik złoży mu oświadczenie PIT-12.
Z art. 37 ust. 1 ustawy o pdof nie wynika, że aby złożyć płatnikowi PIT-12, trzeba osiągać dochody przez cały rok podatkowy. Konieczne jest natomiast osiąganie ich wyłącznie od jednego płatnika. Oznacza to, że jeżeli dochody Czytelnika uzyskującego przychody ze stosunku pracy od kwietnia 2015 r. są jego jedynymi dochodami za 2015 r., to wówczas może złożyć PIT-12.
Przedmiotowe oświadczenie będzie skuteczne dla rozliczenia za 2015 r., jeżeli Czytelnik złoży je w nieprzekraczalnym terminie do 9 stycznia 2016 r. Z przywołanego przepisu wynika bowiem, że składa się je przed 10 stycznia następnego roku podatkowego.
Pracownik w oświadczeniu PIT-12 złożonym 2 stycznia 2016 r. zawnioskował o uwzględnienie mu w PIT-40 kosztów uzyskania przychodów odpowiadających faktycznej wartości wydatków poniesionych na dojazdy do pracy, udokumentowanych miesięcznymi imiennymi biletami PKP. Czy zakład pracy ma prawo zażądać dostarczenia tych dokumentów?
NIE. W oświadczeniu PIT-12 pracownik sam określa wysokość wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych imiennymi biletami okresowymi, które płatnik ma przyjąć jako koszty uzyskania przychodów. Żaden przepis ustawy o pdof nie zobowiązuje go do przedkładania płatnikowi dokumentów, na podstawie których koszty te wyliczył, w celu udowodnienia, że przysługują mu one w wysokości zadeklarowanej w przedmiotowym oświadczeniu.
Prawo weryfikacji tych dokumentów przysługuje wyłącznie organowi podatkowemu, który uprawniony jest do sprawdzenia, czy kwota wskazana przez pracownika w oświadczeniu PIT-12 jest zgodna ze stanem faktycznym.
Jesteśmy spółką cywilną. Od sierpnia 2015 r. zatrudniamy panią na stanowisku recepcjonistki w przychodni rehabilitacyjnej. Osoba ta zgłosiła chęć złożenia u nas oświadczenia PIT-12. Przez przypadek zyskaliśmy wiedzę o tym, że w styczniu i lutym 2015 r. wykonywała ona umowę zlecenia. Czy w tej sytuacji mamy prawo dokonać jej rocznego obliczenia podatku PIT-40, jeśli w ustawowym terminie złoży PIT-12?
TAK. Pracodawca, podobnie jak nie jest uprawniony do weryfikacji dokumentów dotyczących wysokości deklarowanych przez pracownika w PIT-12 rzeczywistych kosztów uzyskania przychodów, nie jest również uprawniony do weryfikacji zasadności składania oświadczenia PIT-12. Tym samym nie może odmówić przyjęcia takiego dokumentu, jeżeli został on sporządzony na urzędowym formularzu i wpłynie w ustawowym terminie, tj. przed 10 stycznia następnego roku podatkowego.
Jeżeli zatem wskazana w pytaniu pracownica złoży oświadczenie, że w 2015 r. poza dochodami uzyskanymi od płatnika nie uzyskała innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 30-30c oraz art. 30e ustawy o pdof, zakład pracy zobowiązany jest dokonać rocznego obliczenia podatku niezależnie od posiadanej wiedzy na temat innych jej dochodów opodatkowanych według skali podatkowej. Za złożenie oświadczenia niezgodnego ze stanem faktycznym odpowiedzialność ponosi podatnik, a nie płatnik.
W 2015 r., oprócz dochodów ze stosunku pracy, uzyskałem również dochód ze sprzedaży domu odziedziczonego w 2013 r. po rodzicach. Czy uzyskanie tego dochodu uniemożliwia mi złożenie PIT-12 w moim zakładzie pracy?
NIE. Osiągnięcie przez podatnika dochodu ze sprzedaży nieruchomości poza działalnością gospodarczą nie stanowi przeszkody do skutecznego złożenia przez niego pracodawcy oświadczenia PIT-12, w celu dokonania rocznego obliczenia podatku, co wynika wprost z art. 37 ust. 1 ustawy o pdof. Art. 30e ust. 5 ustawy o pdof potwierdza również, że dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o pdof nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł podlegającymi opodatkowaniu na podstawie ustawy o pdof.
Wobec tego, o ile Czytelnik spełnia pozostałe warunki określone w art. 37 ust. 1 ustawy o pdof uprawniające go do skutecznego złożenia oświadczenia PIT-12, to jeżeli zdecyduje się je złożyć, jego przychody ze stosunku pracy rozliczy płatnik, sporządzając roczne rozliczenie podatku na PIT-40. Natomiast dochód ze sprzedaży domu po rodzicach dokonanej w 2015 r. będzie musiał rozliczyć samodzielnie, składając do 2 maja 2016 r. zeznanie PIT-39.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 1 (1251) z dnia 2016-01-04