Tańsze dojazdy do pracy
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PDOF) reguluje dwie grupy pracowniczych kosztów uzyskania przychodów. Grupa pierwsza to koszty rzeczywiste, czyli koszty faktycznie poniesione, zaś grupa druga to tzw. koszty normatywne, których wysokość określa sztywno ustawodawca.
W ustawodawczej ramie
Dla celów obliczenia dochodu uzyskanego w 2008 r. z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej przyjmuje się, że koszty uzyskania przychodów:
1) wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
2) nie mogą przekroczyć łącznie 2002 zł 5 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
3) wynoszą 139 zł 6 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę;
4) nie mogą przekroczyć łącznie 2502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
Koszty faktycznie poniesione
Alternatywnie pracownik może uwzględnić zamiast kosztów ryczałtowych wskazanych powyżej, koszty faktycznie poniesione. Jednakże, aby mógł w rocznym rozliczeniu podatku uwzględnić takie koszty, konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
• faktyczne wydatki pracownika na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej muszą być wyższe od limitów podanych w ustawie,
• wydatki te muszą być udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi,
• pracownik nie otrzymuje zwrotu kosztów dojazdu do zakładu pracy, z wyjątkiem, gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu.
W myśl powyższego, pracownik ma możliwość uwzględnienia wyższych kosztów uzyskania przychodów, gdy normatywne koszty są niższe od wydatków na dojazd do zakładu pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej. W rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, które ma on obowiązek udokumentować imiennymi biletami okresowymi.
Pracownik może wykazać koszty faktycznie poniesione w rozliczeniu rocznym, zaś w trakcie roku pracodawca, odprowadzając zaliczkę na podatek dochodowy, będzie potrącać koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych.
Ustawodawca milczy
Dotychczas ustawodawca nie wypowiedział się w kwestii uznania za podwyższone koszty uzyskania przychodu wydatków poniesionych przez pracownika związanych z dojazdem do miejsca wykonywanej pracy samochodem prywatnym. Należy zauważyć, że w przypadku dojazdu do pracy samochodem trudno byłoby jednoznacznie określić oraz udokumentować faktycznie poniesione koszty. Zatem nie bez przyczyny ustawa o PDOF reguluje koszty normatywne określone ryczałtem. I takie też koszty należy uwzględniać w analizowanej sytuacji.
Julita Małota
