Ulga odsetkowa2

W roku 2003 wspólnie z osobą ze mną niespokrewnioną podpisałem umowę kredytu budowlano-hipotecznego, wtedy zaczęliśmy spłacać pierwsze odsetki. Budowa została ukończona w 2005 (odbiór budynku, zezwolenie itp.). Udział w mieszkaniu wynosi po 50%. Deweloper wystawiał faktury po równo na każdą osobę. Natomiast bank wystawił zaświadczenie potrzebne do rozliczenia tylko na jedną osobę w związku z tym tylko jedna osoba będzie odliczać całą ulgę (100% odsetek).
Moje pytanie jest zatem takie: Czy w PIT-2K w polach 28, 32 i 33 mam wpisać kwotę w wysokości 100 czy 50 % zgodnie z wysokością udziału w kredycie i mieszkaniu.
Po drugie, czy mogę odliczyć odsetki zapłacone w latach 2003, 2004 i 2005.
Po trzecie, jakie są niuanse związane z wartością gruntu, która jest częścią ceny mieszkania. wysokość wkładu własnego to 20%, czy można uznać, że grunt został zakupiony z wkładu własnego i w ten sposób mieć problem z głowy. Ostanie pytanie, czy razem z zeznaniem rocznych należy wysłać do US kopie aktu not., umowy kredytowej, faktur wystawionych przez dewelopera itd.?

ODPOWIEDŹ:
Ulga przysługuje w związku ze spłatą odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego na:
- budowę budynku mieszkalnego,
- wniesienie wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku albo lokalu mieszkalnego w takim budynku,
- zakup nowo wybudowanego budynku lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
- nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne lub przebudowę (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego.

Jednym z podstawowych warunków skorzystania z ulgi jest udzielenie podatnikowi kredytu (pożyczki) po dniu 1 stycznia 2002 r. przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów (pożyczek). Celem udzielanego kredytu ma być realizacja jednej z wymienionych wyżej inwestycji, służących zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Przepis art. 26b ust. 2 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że odliczenie stosuje się, jeżeli odsetki od kredytu zostały faktycznie zapłacone, a ich wysokość i termin zapłaty są udokumentowane dowodem wystawionym przez podmiot uprawniony na podstawie przepisów prawa bankowego albo przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych do udzielania kredytów (pożyczek).
Podstawowym dowodem poniesienia przez podatnika uprawniających do ulgi wydatków jest więc dowód, wystawiony przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Wskazany podatnik spełnia ustawowe wymogi odliczania od dochodu przed opodatkowaniem odsetek spłacanych od kredytu zaciągniętego na finansowanie kosztów inwestycji, która (cała lub przynajmniej jej część) zaspokaja jego potrzeby mieszkaniowe, pod warunkiem że i w takiej części, w jakiej faktycznie to on (a nie drugi z kredytobiorców) dokonuje spłaty odsetek. Istotne znaczenie ma zatem to, kto faktycznie dokonał spłaty przedmiotowych odsetek.
Należy zauważyć, iż przepisy ww. ustawy nie zawierają regulacji, zgodnie z którą kwotę odliczeń przysługującą każdemu ze współkredytobiorców w ogólnej kwocie spłaconych odsetek, należy ustalać proporcjonalnie do udziału we współwłasności, a w razie braku dowodu określającego wysokość udziałów współkredytobiorców należy przyjąć że udziały we współwłasności (kredytu) są równe. Jeżeli z umowy kredytowej wynika, iż kredytobiorcą jest więcej niż jedna osoba i każda odpowiada solidarnie za spłatę zadłużenia (w tym odsetek), to prawo do odliczeń na podstawie art. 26 b ust. 1 ustawy przysługuje temu kredytobiorcy (współkredytobiorcy), który faktycznie dokonał spłaty odsetek od udzielonego kredytu, o ile spełnia pozostałe warunki określone przez ustawodawcę.
Jeżeli więc np. podatnik dokonał całej spłaty odsetek od kredytu - to przysługuje mu prawo do dokonania odliczenia w kwocie odsetek faktycznie zapłaconych, czyli 100% (tak: informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego Izby Skarbowej w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy w Płocku z 2004.05.31, IS-Pł-WD-415/47/04/BF).
Jeżeli natomiast odsetki zostały faktycznie zapłacone w roku podatkowym i zostanie ten fakt potwierdzony przez bank na dwa nazwiska, a także spełnione zostaną wszystkie warunki wynikające z przepisu art. 26b ustawy o podatku dochodowym, to będzie przysługiwać ulga z tytułu spłaty odsetek od kredytu w pełnej wysokości (po części dokonanych wpłat), bez względu na udział we współwłasności.
W wypadku spłaty odsetek przez wymienionych w umowie kredytobiorców, każdy ze współwłaścicieli posiada odrębne prawo do ulgi, jeżeli wydatki na spłatę odsetek i na inwestycję ponoszone są oddzielnie przez każdego ze współwłaścicieli przy jednoczesnym spełnieniu warunków określonych we wspomnianych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tak: informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach, IUSIPD3/415/14/2004. Przeciwne stanowisko: Jeśli Państwo jesteście współwłaścicielami mieszkania po 50% i kredyt mieszkaniowy jest spłacony w proporcjach po 50% oraz spełnione są warunki dla skorzystania z ulgi, to każdy z Państwa może odliczyć od dochodu 50% wpłaconych i udokumentowanych odsetek od spłaconego kredytu (tak: informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego Urzędu Skarbowego w Gorzowie Wielkopolskim, PDO-415/27/04).
Gdy przykładowo podatnik zaciągnął kredyt na sfinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego wraz z dwiema innymi osobami, to podatnik może skorzystać z odliczeń od dochodu faktycznie poniesionych w roku podatkowym wydatków na spłatę odsetek od zaciągniętego w jednej trzeciej części kredytu nie przekraczającej kwoty 189 000,00zł (tak: informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów, US33/NL/LF/II/415-54/04).

Poza tym do pierwszego zeznania, w którym wolno odliczyć odsetki od kredytu (pożyczki), podatnik musi dołączyć także oświadczenie o wysokości wydatków na daną inwestycję (PIT-2K), w tym o wysokości wydatków udokumentowanych fakturami VAT. W poz. 32 i 33 podatnik wykazuje kwoty, jakie sam (z własnej kieszeni) przeznaczył na sfinansowanie inwestycji (według faktur od dewelopera). Natomiast w poz. 28 należy wpisać kwotę całego kredytu, udzielonego obydwu kredytobiorcom.
I znowu inne stanowisko: W poz. 32 oświadczenia PIT-2K należy wykazać wyłącznie wydatki bezpośrednio związane z daną inwestycją mieszkaniową prowadzona przez dewelopera, które sfinansowane zostały udzielonym kredytem (pożyczką), a nie środkami własnymi. Odliczeniu nie podlegają jednak zgodnie z art. 26 b ust. 3 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odsetki od kredytów wykorzystanych na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu (tak: informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego Urzędu Skarbowego Kraków-Prądnik, PB 415/46/04/PK).

Zgodnie z art. 26b ust.6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odsetki zapłacone przed rokiem, w którym została zakończona dana inwestycja mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku za rok podatkowy, w którym podatnik po raz pierwszy odlicza odsetki. Zatem w przedstawionej w pytaniu sytuacji w zeznaniu rocznym za rok 2005 podatnik może odliczyć także odsetki zapłacone w latach 2003-2004, pod warunkiem że podatnik (lub jego małżonek) nie korzystał z odliczenia od dochodu lub podatku (w ramach tzw. dużej ulgi budowlanej) wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, przeznaczonych na:
1. zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego,
3. wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej,
4. zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
5. nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
6. przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym , do dnia zasiedlenia tego lokalu,
7. systematyczne gromadzenie oszczędności na rachunku oszczędnościowo - kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Odliczeniu nie podlegają odsetki od kredytów wykorzystanych na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku z inwestycją objętą ulgą odsetkową; W przypadku wykorzystania kredytu na cele umożliwiające odliczenie oraz na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu odliczeniu nie podlegają odsetki od ustalonej proporcjonalnie części kredytu przeznaczonej na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania - w takiej proporcji, w jakiej pozostają wydatki na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu w łącznych wydatkach ujętych w oświadczeniu o wysokości wszystkich poniesionych wydatków związanych z daną inwestycją (dołączanego do zeznania składanego za rok, w którym po raz pierwszy dokonuje się odliczenia). Musi tu być zastosowana proporcja (jak wynika z treści pytania - 20%) i nie można przyjąć, że określona część wydatków (zakup gruntu) została sfinansowana z wkładu własnego, a inna z kredytu.

Każda ulga podatkowa stanowi odstępstwo od zasady powszechności i równości podatkowej. W konsekwencji o prawie do odliczenia może decydować wyłącznie literalne brzmienie obowiązujących przepisów.

Jak wynika z przytoczonych opinii organów skarbowych kwestia odliczania ulgi odsetkowej budzi wiele wątpliwości. My skłaniamy się do stanowiska prezentowanego przez US Warszawa-Mokotów. Proponujemy jednak, aby zwrócił się Pan z zapytaniem o interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej (art. 14a) do właściwego dla Pana Naczelnika urzędu skarbowego.