Za kogo zeznanie składa płatnik?

Jest to dobre rozwiązanie dla tych podatników, którzy nie korzystają z odliczeń w ramach ulg podatkowych i nie zamierzają swoich dochodów opodatkować w sposób preferencyjny przewidziany dla małżonków lub osób samotnie wychowujących dzieci. Jednak płatnik sporządzi roczne obliczenie podatku za 2009 r. tylko wówczas, gdy podatnik przed dniem 10 stycznia 2010 r. złoży oświadczenie na formularzu PIT-12. Dochowanie wskazanego terminu jest bardzo istotne, gdyż tylko terminowo złożone oświadczenie jest skuteczne i wiążące dla płatnika. Prawo do złożenia PIT-12

Najliczniejszą grupą podatników potencjalnie mogących skorzystać z rozliczenia przez płatnika, a co za tym idzie mających prawo do złożenia oświadczenia PIT-12, są osoby osiągające przychody ze stosunku pracy. Poza nimi omawiane oświadczenie mają prawo złożyć płatnikowi m.in.:

• członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
  

• osoby otrzymujące emerytury i renty z zagranicy za pośrednictwem płatnika, np. banku,
  

• osoby otrzymujące świadczenia z Funduszu Pracy,
  

• osoby otrzymujące stypendium, np. studenci studiów dziennych otrzymujący stypendia za wyniki w nauce,
  

• tymczasowo aresztowani lub skazani,
  

• osoby otrzymujące świadczenia integracyjne przyznane na podstawie ustawy o zatrudnieniu socjalnym.

Jakie dane zawiera PIT-12?

Podatnik, składając PIT-12, oświadcza w nim, że:

• poza dochodami uzyskanymi od płatnika nie uzyskał innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 30-30c oraz 30e ustawy o pdof, tj. m.in. opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym, które nie podlegają łączeniu z innymi dochodami oraz z działalności gospodarczej opodatkowanych podatkiem liniowym,
  


• nie będzie korzystał z odliczeń od dochodu - z wyjątkiem:
  


• określonych w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) lub pkt 2a ustawy o pdof, tj. m.in. składek potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i na ubezpieczenie chorobowe oraz
  


• kwot zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nie zostały one potrącone od dochodu przy poborze zaliczek; kwotę tych zwrotów, uwzględniającą podatek, należy wykazać w pkt 3 oświadczenia PIT-12,
  


• nie będzie korzystał z odliczeń od podatku, z wyjątkiem określonej w art. 27b ustawy o pdof, składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w roku podatkowym ze środków podatnika, o którą zgodnie z przepisami obniża się podatek dochodowy,
  


• nie będzie korzystał z możliwości łącznego opodatkowania swoich dochodów z dochodami małżonka bądź opodatkowania w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci,
  


• nie ma obowiązku doliczenia kwot uprzednio odliczonych, z wyjątkiem zwróconej za pośrednictwem płatnika uprzednio zapłaconej i odliczonej składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne.

W przeciwieństwie do lat ubiegłych, z rozliczenia przez płatnika za 2009 r. nie mogą skorzystać podatnicy, którzy zamierzają odliczyć od podatku ulgę z tytułu wychowywania dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy o pdof. Podatnik, który zechce skorzystać z odliczenia z tytułu tzw. ulgi prorodzinnej w rozliczeniu za 2009 r., będzie zobowiązany samodzielnie złożyć roczne zeznanie podatkowe.

Gdy podatnik wypełniając PIT-12 oświadczy, że spełnia wymienione warunki, płatnik jest zobowiązany sporządzić roczne obliczenie podatku. Ustawa o pdof stanowi, że PIT-12, złożony w ustawowym terminie, traktuje się na równi z zeznaniem.

Faktyczne koszty w PIT-12

Pobierając zaliczki na podatek, płatnik stosuje zryczałtowane koszty uzyskania przychodów wynikające z ustawy o pdof. Jednak w PIT-12 podatnik może uwzględnić rzeczywiste koszty uzyskania przychodu. Dotyczy to sytuacji, gdy roczne (zryczałtowane) koszty uzyskania przychodów są niższe od wydatków poniesionych przez podatnika na dojazd do zakładu pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej. Jeżeli wydatki te zostaną udokumentowane imiennymi biletami okresowymi, w rozliczeniu rocznym płatnik może zastosować koszty w wysokości faktycznie poniesionej przez podatnika. Kwotę faktycznie poniesionych z tego tytułu wydatków podatnik wykazuje w pkt 2 oświadczenia PIT-12.

Gdy płatnik otrzyma PIT-12

Płatnik, któremu uprawniony podatnik złoży w ustawowym terminie oświadczenie na formularzu PIT-12, zobowiązany jest do dokonania rocznego rozliczenia podatku od dochodu uzyskanego przez podatnika w 2009 r. Obliczenia tego dokonuje na formularzu PIT-40. Na jego sporządzenie ma czas do końca lutego 2010 r. W tym samym terminie płatnik powinien przekazać to rozliczenie podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.

W sytuacji gdy podatnik nie złoży płatnikowi oświadczenia PIT-12, płatnik ma natomiast obowiązek sporządzenia informacji PIT-11. Na jej podstawie podatnik samodzielnie rozliczy się w składanym zeznaniu podatkowym z uzyskanych w 2009 r. dochodów.

Na zakończenie należy wskazać, że niektórzy płatnicy mają ustawowy obowiązek rocznego obliczenia podatku, nawet jeżeli osoby uzyskujące od nich dochody nie złożą oświadczenia PIT-12. Obowiązek ten dotyczy organów rentowych, które dokonują wypłaty świadczeń z tytułu rent i emerytur, rent socjalnych i strukturalnych, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych. Rozliczenie to sporządzają wówczas na formularzu PIT-40A. Tylko w szczególnych sytuacjach organ rentowy sporządza informację o uzyskanych dochodach PIT-11A.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).

autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa Nr 625 z dnia 2010-01-04

GOFIN podpowiada