Zmienić Ordynację podatkową, ale... zostawić bat u fiskusa

Jak mówiła premier na wtorkowej konferencji po posiedzeniu rządu, pierwsza Ordynacja podatkowa powstała w 1934 roku, a następna w 1997 roku. - Obecnie obowiązująca przeszła już ponad 80 nowelizacji i zmian, które wynikały z dwudziestu orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego - zaznaczyła szefowa rządu.

- Zdecydowaliśmy się na bardzo trudny ruch, szczególnie, że czasu do końca tej kadencji (Sejmu) jest niewiele, aby powstała nowa Ordynacja podatkowa. Po konsultacjach, do których tenże dokument trafi już od jutra i po przyjęciu przez Radę Ministrów tych założeń (...), będziemy oczywiście tworzyć ustawę - oświadczyła Kopacz.

W dokumencie przygotowanym przez Komisję Kodyfikacyjną Ogólnego Prawa Podatkowego, do którego dotarła PAP, wskazano, że powodem rozpoczęcia prac nad nową ustawą była potrzeba znalezienia właściwej równowagi między interesem publicznym a interesem podatnika. Dlatego w przyszłej Ordynacji mają znaleźć się z jednej strony regulacje, które zwiększają uprawnienia podatników, a z drugiej instrument pozwalający fiskusowi na skuteczniejszą walkę z tymi, którzy unikają płacenia podatków - klauzula przeciw unikaniu opodatkowania.

- - - - -

Premier wyjaśniła, że płacenie podatków jest obowiązkiem każdego obywatela, a obowiązkiem państwa, które utrzymuje się z podatków, jest szacunek i odpowiednie traktowanie podatników.

- Przyszedł czas na zmianę relacji między urzędnikiem a podatnikiem (...). Dzięki temu, że dojrzeliśmy do tego i stwierdziliśmy, że te relacje należy zdecydowanie zmienić, powstał projekt (...), kierunkowe założenia nowej Ordynacji podatkowej - poinformowała premier. - Ten materiał powstał dzięki pracy komisji kodyfikacyjnej, pod kierownictwem pana profesora (Leonarda Etela - PAP). To wyjątkowo ważna rzecz wprowadzająca wiele bardzo korzystnych rozwiązań dla podatnika, ale niezależnie od tego wprowadzająca równowagę między interesem podatnika a interesem publicznym - dodała.

Zaznaczyła, że te założenia kierunkowe to zestaw, zbiór zasad, w oparciu o które powstanie nowa Ordynacja podatkowa.

"Wiele środowisk, wielokrotnie zgłaszało propozycje zwiększenia ochrony podatników. Komisja Kodyfikacyjna podziela pogląd, że sprawy dotyczące obszaru tak wrażliwego jak podatki, muszą być rozwiązywane z poszanowaniem praw podatników. Nie można jednak zapominać o uwzględnieniu interesu publicznego. Interes ten jest także chroniony przez Konstytucję. Wpływy z podatków także służą zaspokajaniu potrzeb społeczeństwa. Dlatego, w nowej ordynacji, obie te wartości powinny znaleźć właściwe odzwierciedlenie" - podkreślono w dokumencie.

Według Komisji, nowa Ordynacja ma realizować dwa cele: chronić prawa podatnika oraz zwiększać skuteczność i efektywności wymiaru i poboru podatków - zapewniać wpływy budżetowe. Pierwszy cel ma być realizowany poprzez złagodzenie nadmiernego rygoryzmu i formalizmu w odniesieniu do podatników. W nowym akcie mają być wprowadzone mechanizmy prawne, chroniące pozycję podatnika w jego kontaktach z administracją podatkową. Regulacje powinny być oparte na domniemaniu, że podatnik jest rzetelny i świadomie nie dopuszcza się naruszeń prawa podatkowego.

"Realizacja drugiego celu wymaga natomiast zwiększenia możliwości organów podatkowych w realizacji obowiązków, wynikających z ustaw podatkowych. Nie może to jednak prowadzić do naruszenia praw podatnika" - zastrzeżono.

- - - - -

- Nowa Ordynacja będzie kompleksową zmianą prawa podatkowego - zapowiedział we wtorek po posiedzeniu rządu minister finansów Mateusz Szczurek. Wyjaśnił, że nadszedł czas na nową ordynację, bowiem obecna staje się niefunkcjonalna "w związku z bagażem kolejnych nowelizacji i wyroków".

Według ministra, obecna struktura tych przepisów nie nadaje się do dalszych modyfikacji. Minister dodał, że celem zmian jest z jednej strony wyważenie interesów podatnika i jego praw, a z drugiej interesu publicznego.

Szef resortu finansów podkreślił ponadto, że planowane jest kompleksowe rozwiązanie, a nie zmiana jednego szczegółu, który wyrwany z kontekstu mógłby przynieść więcej szkód niż pożytku.

- Mówimy o kompleksowej zmianie ogólnego prawa podatkowego. Coś, co nie zdarza się w polskim systemie prawnym zbyt często; w ciągu ostatnich stu lat mieliśmy trzy takie ordynacje. Wprowadzamy katalog podstawowych praw i obowiązków podatnika (...), ogólne zasady prawa podatkowego, które rzutować będą na całe stanowienie prawa podatkowego - powiedział Szczurek.

Wskazał, że nacisk położono na nowe formy postępowania np. ugody, czy konsultacje, czyli rozwiązania, które spowodują, że kontakty między podatnikiem a fiskusem będą tańsze i bardziej skuteczne dla obu stron. Szczurek poinformował, że skrócony zostanie okres przedawnienia zobowiązań podatkowych, a jednocześnie zwiększy się stabilizująca funkcja przedawnienia. Większa ma być też rola tzw. czynności sprawdzających. - A więc mniej kontroli, a więcej mniej uciążliwych form - powiedział.

Podkreślił, że ogromna praca już została wykonana, ale to dopiero początek drogi, jeśli chodzi o przygotowanie nowej Ordynacji podatkowej.

Pobierz darmowy: PIT 2014