Zwolnienie stowarzyszenia z VAT
Co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają każda odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Jeżeli podatnik dokonuje świadczenia na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, a jednocześnie nie stanowi ono dostawy towarów to powinien liczyć się z koniecznością opodatkowania takiego świadczenia jako usługi. Ustawodawca zwalnia z tego obowiązku tylko wyjątkowo, jedynie w przypadku spełnienia precyzyjnie określonych warunków.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 1 czerwca 2010 r. (sygn. IPPP3/443-229/10-7/IB) uznał za nieprawidłowe stanowisko podatnika (stowarzyszenia) w zakresie zwolnienia z VAT świadczonych przez niego usług.
Powodem wydania niekorzystnej interpretacji był fakt niespełnienia przez niego warunków uprawniających do skorzystania do zwolnienia podatkowego. Organ podatkowy wskazał, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., dalej "ustawa o VAT") opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Stosownie natomiast do treści art. 8 ust. 2 ustawy o VAT nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.
W sprawie będącej przedmiotem interpretacji stowarzyszenie posiadające zorganizowaną sieć radiową w ramach prowadzonej działalności drogą radiową wydawało zlecenia kierowcom - członkom zrzeszenia. Zgodnie z klasyfikacją statystyczną działalność stowarzyszenia to "obsługa centrali wzywania radio taxi" PKWiU 63.21.25-00-10. Działalność prowadzona była na zasadzie non profit - bez wynagrodzenia i adresowana tylko do członków, którzy na rzecz stowarzyszenia wnoszą wyłącznie składki z tytułu członkostwa na podstawie statutu.
W związku z powyższym podatnik zadał pytanie o dopuszczalności skorzystania przez niego ze zwolnienia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, na podstawie którego zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W poz. 10 niniejszego załącznika, wymienione zostały pod symbolem PKWiU 91 "Usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe)".
Organ podatkowy wyjaśnił, że w przedstawionej sytuacji brak jest podstaw do zwolnienia świadczonych przez stowarzyszenie usług z podatku VAT. Z przytoczonego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika bowiem, iż czynności realizowane przez organizacje członkowskie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług wyłącznie pod warunkiem, że mieszczą się w zakresie działalności statutowej oraz są czynnościami polegającymi na świadczeniu usług zaliczanych wyłącznie do grupowania PKWiU 91, które nie są odrębnie klasyfikowane w innym grupowaniu PKWiU. W przedmiotowej sprawie czynności wykonywane przez stowarzyszenie sklasyfikowane są natomiast w innym grupowaniu statystycznym (PKWiU 63.21.25-00-10) niż grupowanie objęte przez ustawodawcę zwolnieniem (PKWiU 91).
Świadczone przez podatnika usługi stanowiły usługi organizacji członkowskich, a ponadto mieściły się w działalności statutowej stowarzyszenia. Nie został jednak spełniony warunek odpowiedniej klasyfikacji PKWiU co przesądziło o niedopuszczalności zastosowania zwolnienia podatkowego. Art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wyraźnie stanowi, że obowiązek podatkowy nie powstaje jedynie w przypadku usług zawartych w grupowaniu 91 PKWiU. Wszelkie inne usługi podlegają opodatkowaniu. Nie ma przy tym znaczenia fakt spełnienia innych przesłanek, ponieważ tylko łączne spełnienie wszystkich warunków pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w ustawie.
Justyna Zając-Wysocka
Radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
-----
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.