Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2005r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. Nr 177, poz. 1468 ze zm.; dalej jako: "ustawa") osoba fizyczna ma prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z:
1. budową budynku mieszkalnego;
2. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny spełniający wymagania określone w odrębnych przepisach;
3. remontem budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.
Przez budynek mieszkalny należy rozumieć zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy budynek lub jego część, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, oraz związane z nim urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania tego budynku lub jego części zgodnie z ich przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków. Ponad to w myśl art. 3 ust. 2 ustawy, osoba fizyczna ma prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych i udokumentowanych fakturami wystawionymi od dnia 1 maja 2004 r. Należy podkreślić, że zwrot, dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7%, a od dnia 1 maja 2004 r. były opodatkowane podatkiem VAT, tj. stawką podstawową 22% a od dnia 1 stycznia 2011 r. materiały te są opodatkowane stawką podatku VAT 23%. Natomiast dokumentem stanowiącym podstawę do obliczenia kwoty zwrotu części wydatków, jest faktura wystawiona dla osoby fizycznej. Z kolei zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, prawo do zwrotu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, przysługuje, pod warunkiem, że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali czynności, o których mowa w art. 3 ust. 1, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Ponadto warto podkreślić, że stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy, prawo do zwrotu przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna posiada:
1. prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2003r. Nr 207, poz. 2016, ze zm.) albo tytuł prawny do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w przypadku inwestycji określonej w art. 3 ust. 1 pkt 3;
2. pozwolenie na budowę w przypadku inwestycji, dla której zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo budowlane wymagane jest takie pozwolenie.
Odwołując się do stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zaprezentowanego w interpretacji indywidualnej z dnia 20 maja 2011 r. (sygn. IPPB2/415-265/11-4/AK) należy stwierdzić, że: "Decydujące znaczenie dla kwalifikacji danego obiektu budowlanego jako budynku mieszkalnego jest przeznaczenie budynku. Nie jest istotna klasyfikacja statystyczna danego obiektu budowlanego. Charakteru budynku nie determinuje także treść miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, czy też treść decyzji o warunkach zabudowy lub o pozwoleniu na budowę. Istotne znaczenie ma tylko to, czy dany obiekt został wzniesiony w celu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych i czy potrzeby takie może zaspokajać". Warto zaznaczyć, że aby budynek spełniał potrzeby mieszkaniowe musi pełnić on funkcję mieszkalną czyli stanowić lokum, w którym koncentruje się życie rodzinne. Ponad to nie musi to być miejsce stałego zamieszkania, powinno jednak charakteryzować się pewną stałością lub częstotliwością pobytu.
Podsumowując należy stwierdzić, że jeżeli całoroczny budynek "letniskowy" będzie służył zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych tj. będzie spełniał funkcję mieszkalną, to - po spełnieniu wszystkich warunków określonych w ustawie - przysługuje podatnikowi prawo do ubiegania się o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z realizowaną inwestycją.
Justyna Zając-Wysocka
Radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
