Nowelizacja Prawa oświatowego i niektórych innych ustaw, która trafiła do prezydenta Karola Nawrockiego, zmienia m.in. definicję podstawy programowej wychowania przedszkolnego i podstawy programowej kształcenia ogólnego. Mają one jasno i precyzyjnie określać cele kształcenia i efekty uczenia się, być spójne wewnętrznie i między przedmiotami.
Nowelizacja Prawa oświatowego. WZZ "Forum-Oświata uderza w MEN
Zmiana podstawy programowej wychowania przedszkolnego, podstawy programowej kształcenia ogólnego i ramowych planów nauczania dla publicznych szkół jest planowana do sukcesywnego wdrożenia, począwszy od roku szkolnego 2026/2027 w wychowaniu przedszkolnym oraz w klasach I i IV szkoły podstawowej, a w przypadku klasy I szkół ponadpodstawowych od roku szkolnego 2027/2028.
Na początku grudnia o zawetowanie noweli zaapelował do Nawrockiego Krajowy Sekretariat Nauki i Oświaty NSZZ "Solidarność", według którego nowelizacja budzi poważne zastrzeżenia merytoryczne i prawne. Teraz o niepodpisywanie ustawy zawnioskował do prezydenta Wolny Związek Zawodowy "Forum-Oświata".
W przesłanym PAP stanowisku wskazał m.in., że ustawa "nie została przyjęta przez Sejm jako projekt ponad podziałami politycznymi (233 głosy za, 200 głosów przeciw, 6 głosów wstrzymujących)". Jego zdaniem oznacza to, że "bardzo ważna ustawa, której wdrożenie będzie miało wpływ na wiele milionów obywateli [...], została przeforsowana wbrew wielu krytycznym opiniom i to zarówno ze środowisk nauczycielskich, jak i rodziców, stowarzyszeń oraz ekspertów edukacyjnych".
Według WZZ "Forum-Oświata" kierownictwo resortu edukacji "niejako »na siłę« forsuje swój pomysł na reformę". Jak czytamy, jest to "kolejny przykład eksperymentowania przez rząd na »żywym organizmie«, jakim jest Polska Szkoła".
Związkowcy argumentują m.in., że "koncepcja wdrożenia od 1 września 2025 r. kolejnej już reformy doprowadzi w praktyce do wieloletniego funkcjonowania równolegle dwóch różnych podstaw programowych, dwóch systemów i wymogów egzaminacyjnych". Tymczasem, jak dodali, "brakuje szkoleń dla nauczycieli, podręczników, materiałów itp.".W ich ocenie MEN tym samym "generuje kolejny chaos kompetencyjny i organizacyjny w szkołach".
ZNP nie poprosi Karola Nawrockiego o weto
Z kolei ZNP poinformował PAP, że nie prosi prezydenta o zawetowanie tej ustawy. "Nowelizacja ustawy Prawo oświatowe określa ramy reformy, etapy jej wdrażania i kierunki zmian w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego. Od kilku lat toczy się dyskusja, co należy zmienić w edukacji, z której wynika, że należy odchudzić podstawę programową i postawić na kształcenie umiejętności" - przekazała rzecznik prasowa ZNP Magdalena Kaszulanis.
Jak dodała, "konkretne i szczegółowe zapisy znajdują się w projektach rozporządzeń ws. podstawy programowej, które obecnie są konsultowane i opiniowane przez środowisko".
W środę ministra edukacji Barbara Nowacka zapewniła, że MEN jest przygotowane na każdy wariant i reforma będzie wprowadzana bez względu na to, czy prezydent podpisze nowelizację, czy ją zawetuje.
"To, co proponujemy w reformie, to są spokojne zmiany dające większą autonomię nauczycielom, dające uczniom możliwość pracy zespołowej, kształtowania kompetencji kluczowych w XXI wieku. I to jest po prostu w interesie Polski, polskiej młodzieży, polskiej gospodarki, polskiej przyszłości i dobrostanu młodych ludzi, ale też dobrostanu nauczycieli" - wskazała.
Ustawa o oświacie. Nauczyciele mają mieć większą swobodę
Zgodnie z nowelą podstawy mają być pisane językiem efektów uczenia się na tyle precyzyjnie, aby można było na ich podstawie tworzyć narzędzia diagnostyczne i egzaminy oraz efektywnie udzielać wsparcia uczniom w procesie uczenia się. Mają być jednocześnie na tyle elastyczne, aby nauczyciele mogli je realizować według własnego pomysłu i w sposób uwzględniający zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, skoncentrowane na budowaniu kompetencji uczniów, a nie tylko zapamiętywaniu informacji.
Nowelizacja wprowadza też m.in. zmiany w zakresie nadzoru pedagogicznego, w tym rezygnację z obowiązku opiniowania przez kuratora oświaty arkuszy organizacji publicznych szkół i placówek (mają być tylko kontrole następcze). Powraca także od roku szkolnego 2026/202 do kwietniowego terminu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty
