W lipcu Edi Rama ogłosił projekt całkowitego wyeliminowania gotówki z albańskiej gospodarki do 2030 roku. Każda forma płatności - od zakupu pieczywa po opłaty czynszowe - miałaby być realizowana cyfrowo.
Gotówka tam "króluje". Albania chce wprowadzić duże zmiany
"Przez lata Albańczycy woleli trzymać gotówkę pod materacem - obok karabinu AK-47, jak głosi narodowy żart - a nie w bankach" - zauważa portal. Główną motywacją premiera ma być walka z powszechnym problemem płacenia "pod ladą" - dodano, zaznaczając, że "ani system bankowy, ani społeczeństwo" mogą nie być na tę zmianę przygotowane.
Zdecydowana większość mieszkańców Albanii preferuje płatności gotówkowe, jeśli tylko jest taka możliwość. Nawet w przewodnikach turystycznych po kraju często pojawia się fraza "gotówka króluje" jako rada dla turystów.
Chociaż większość sieciówek i większych restauracji akceptuje karty, to kawiarnie, salony kosmetyczne, butiki, firmy telekomunikacyjne i sklepy spożywcze nie - podkreśla portal.
Gospodarka Albanii stoi przed wyzwaniem. Rząd opracowuje plan
Komisja Europejska w swoim raporcie za 2024 rok zwróciła uwagę na problem "rozległej nieformalnej gospodarki" Albanii, co negatywnie wpływa na konkurencyjność i sprawność funkcjonowania biznesów.
Szacuje się, że tzw. szara strefa - czyli część gospodarki nieuwzględniana w oficjalnych danych - stanowi od 29 do nawet 50 proc. PKB kraju, informuje Politico.
Spiro Brumbulli, sekretarz generalny Albańskiego Stowarzyszenia Bankowego, powiedział portalowi, że rząd oraz instytucje finansowe opracowują plan mający na celu stopniowe przechodzenie na płatności bezgotówkowe. Kolejne kroki obejmują m.in. wprowadzenie limitu dla transakcji gotówkowych oraz integrację z unijnym systemem płatności SEPA.
Niechęć Albańczyków do cyfryzacji. "Nie lubią banków"
Politico zaznacza jednak, że głównym wyzwaniem pozostaje fakt, iż Albańczycy nie lubią banków. Według badania przeprowadzonego przez Albańskie Stowarzyszenie Banków, jedynie 34 proc. obywateli deklaruje zaufanie wobec sektora bankowego. Dla porównania, według Banku Światowego, mniej niż połowa obywateli Albanii posiada konto bankowe.
Jak podaje portal, cytowani przez niego eksperci zwracają uwagę na to, że większość z banków "utrzymuje dyskryminujące stopy procentowe", a "płatności międzynarodowe wiążą się z wysokimi opłatami, co zniechęca emigrantów do dokonywania przelewów".
Chociaż plan premiera Albanii dotyczący wyeliminowania gotówki do 2030 roku może brzmieć jak marzenie, jego powodzenie będzie zależne od rozwoju infrastruktury płatności bezgotówkowych oraz ewentualnego wprowadzenia cyfrowej waluty banku centralnego czy krajowej platformy płatności natychmiastowych - podsumowuje Politico.
