Koniec gotówki coraz bliżej? Polacy wolą płacić inaczej
Gotówka odchodzi do lamusa? Polacy coraz chętniej sięgają po inne formy płatności i potwierdzają to badania. Jak wynika z badania "Mobilny Portret Polaka", aż co trzecia osoba płaci gotówką tylko wtedy, gdy inna forma płatności jest niemożliwa. Co ciekawe, karta bankowa zdetronizowała tradycyjne pieniądze, jako najpopularniejszy sposób płatności.
Gotówka w Polsce nie ma się za dobrze. Unia Europejska może pochwalić się odwrotnym trendem, a kolejne doniesienia o planach regulacji płatności gotówkowych i narzucania limitów maksymalnych kwot transakcji wywołują burzliwą dyskusję. Jaka jest jednak prawda o preferencjach Polaków?
Bank Millenium zlecił przeprowadzenie badania "Mobilny Portret Polaka". Wyniki mogą zaskoczyć, gdyż dowodzą one, że tradycyjne pieniądze nie mają w Polsce zbyt dobrej prasy. Odwracamy się od gotówki i sięgamy po karty płatnicze, telefony, a nawet zegarki.
Z badania dotyczącego finansowych zachowań Polaków wynika, że osiem na dziesięć osób regularnie rezygnuje z płatności gotówkowych w sklepach. Zamiast tego sięgają po wyżej wymienione alternatywne możliwości.
"Polacy stawiają na nowoczesne metody płatności nie tylko w internecie. Aż 80 proc. respondentów deklaruje, że najczęściej płaci bezgotówkowo w sklepach stacjonarnych. Jakie metody płatności bezgotówkowych wybierają Polacy? Najczęściej kartę do konta (41 proc.) lub kartę kredytową (13 proc.), płatności telefonem z wykorzystaniem portfela cyfrowego, np. Apple Pay, Google Pay (12 proc.), płatności telefonem z wykorzystaniem BLIKA zbliżeniowego (7 proc.), kod BLIK (5 proc.), zegarek lub opaskę płatniczą (1 proc.)" - czytamy w podsumowaniu zleconego przez Bank Millenium Badania.
Iwona Jarzębska, dyrektorka Departamentu Public Relations w Banku Millennium dodaje, iż zebrane dane potwierdzają słowa ekspertów wskazujących na to, że Polska znajduje się "światowej czołówce pod względem wykorzystania nowoczesnych metod płatności i wyróżniamy się nawet na tle Europy".
Podczas badania respondenci ujawnili nie tylko, jak płacą, ale też, dlaczego rezygnują z gotówki. Aż 23 proc. ankietowanych wyjaśniło, że nie lubi płacić fizycznymi pieniędzmi. Co ciekawe, kolejne 10 proc. badanych oświadczyło, że w ich opinii gotówka mogłaby zupełnie nie istnieć.
Polacy to naród pragmatyczny i w ten sam sposób podchodzą do samego istnienia gotówki. 54 proc. ankietowanych biorących udział w badaniu "Mobilny Portret Polaka" wskazuje, że płaci banknotami i przy użyciu innych metod na przemian. "Co trzeci respondent deklaruje, że gotówką posługuje się tylko wtedy, gdy zapłacenie w innej formie nie jest możliwe. 39 proc. badanych kieruje się swoją wygodą albo płaci w taki sposób, w jaki akurat ma pieniądze - czasem gotówką, czasem bezgotówkowo. Z kolei 44 proc. uczestników badania podchodzi do kwestii płatności pragmatycznie i uważa, że zawsze warto mieć trochę gotówki na wszelki wypadek" - czytamy w raporcie Banku Millenium.
Co ciekawe, tylko 20 proc. ankietowanych potwierdziło, że to właśnie gotówka jest ich główną metodą płatności w sklepie. "Od czasu do czasu" banknotami i monetami płaci za zakupy w sklepach stacjonarnych aż 60 proc. badanych. Polska wyróżnia się na tle Europy, gdzie tradycyjne pieniądze mogą pochwalić się silną pozycją.
"Z raportu opublikowanego w styczniu 2025 roku przez Europejski Bank Centralny i partnerów wynikało, że gotówka w strefie euro trzyma się mocno, bo wykonano w ten sposób aż 52 proc. transakcji. U nas widać odwrotną tendencję" - wyjaśnia Iwona Jarzębska.
Dane pojawiające się w raporcie na temat słabnącej pozycji gotówki nad Wisłą przynoszą jeszcze inne informacje. Tradycyjne pieniądze dają 25 proc. badanych poczucie, iż mają większą kontrolę nad wydatkami. Z kolei 12 proc. pytanych wskazuje, że ta forma płatności daje im większe poczucie bezpieczeństwa.
Polacy przyzwyczajeni są do tego, że w sklepach bez trudu zapłacą kartą, telefonem, czy kodem BLIK. To właśnie szybki i prężny rozwój technologii płatniczej i jej wysoki poziom sprawia, że popularność płatności bezgotówkowych i coraz powszechniejszy trend rezygnacji z gotówki są tak silne. Polacy są otwarci na nowości i chętnie korzystają z nowych technologii, co ułatwia wdrażanie całego procesu i zachęca sklepy do inwestowania w nowe urządzenia i innowacje finansowe.
"Terminale płatnicze są powszechnie dostępne, nawet w niewielkich sklepach i punktach usługowych, a przedsiębiorcy byli i są aktywnie zachęcani do ich instalowania" - dodaje w odniesieniu do raportu Tomasz Perski, kierownik Zespołu Rozwoju Rozwiązań dla Klienta - Karty i płatności w Departamencie Bankowości Elektronicznej w Banku Millennium.
Badanie "Mobilny Portret Polaka" zrealizował w dn. 25-29 października 2024 roku Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna na zlecenie zespołu Public Relations Banku Millennium na reprezentatywnej próbie 1068 osób metodą CAWI.
Agata Jaroszewska
