Praca na umowie zlecenie. Jakie składki płaci pracownik?

Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna uregulowana w Kodeksie cywilnym, dlatego też w jej przypadku obowiązują inne zasady niż w przypadku umów o pracę. Mianowicie, jeżeli umowa zlecenie jest jedynym tytułem do ubezpieczenia, to wówczas zleceniobiorca podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i społecznemu. Dodatkowo obowiązkowe będą w takim przypadku składki na Fundusz Pracy oraz FGŚP. Dobrowolnie może on jedynie opłacać składkę chorobową.

Jeżeli zleceniobiorca posiada inny tytuł do ubezpieczeń społecznych, np. ma zawartą umowę o pracę, prowadzi własną działalność, to wtedy podlega on ubezpieczeniom społecznym wyłącznie w ramach jednej umowy zlecenia, zawartej najwcześniej lub wybranej przez zleceniobiorcę. Druga i kolejne umowy mogą być zwolnione ze składek ZUS jedynie wtedy, gdy z pierwszej lub wybranej umowy zleceniobiorca uzyskuje przynajmniej minimalne wynagrodzenie, które w 2025 r. wynosi 4666 zł brutto.

Zleceniobiorca, który wykonuje pracę na podstawie kilku umów zlecenie, dodatkowo opłaca składkę zdrowotną od każdej z tych umów. Z kolei jeżeli zleceniobiorca zawarł umowę ze zleceniodawcę, z którym zawarł również umowę o pracę, to wtedy obowiązkowe ubezpieczenie społeczne obejmuje obie umowy.

Umowa zlecenie nie będzie natomiast podlegać ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnym, jeżeli została zawarta z uczniem lub studentem do ukończenia przez niego 26. roku życia. Warunkiem uzyskania zwolnienia jest kontynuowanie nauki.

Jeżeli umowa zlecenie będzie podlegać pełnym składkom ZUS, to wówczas zleceniodawca ma 7 dni od dnia rozpoczęcia umów na zgłoszenie zleceniobiorcy do ZUS-u. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu ZUS ZUA.

• Składki ZUS w przypadku umowy zlecenia wynoszą:
• składka emerytalna - zleceniobiorca i zleceniodawca pokrywają 9,76 proc.,
• składka rentowa - 1,5 proc. pokrywa zleceniobiorca, a 6,5 proc. zleceniodawca,
• składka wypadkowa - od 0,67 proc. do 3,86 proc. w pełni pokrywa zleceniodawca,
• składka na FP - 2,45 proc. - w pełni pokrywa ją zleceniodawca,
• składka na FGŚP - 0,10 proc. - w pełni pokrywa ją zleceniodawca,
• składka zdrowotna - 9 proc. - w pełni pokrywa ją zleceniobiorca.

Reforma dotycząca objęcia składkami na ubezpieczenie społeczne wszystkich umów cywilnoprawnych, w tym także umów zlecenie miała zostać wprowadzona w 2025 roku. Jak się okazuje, rząd nie zdecydował się na reformę, mimo tego, że zobowiązał się do zrobienia tego w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

Zgodnie z reformą wszystkie umowy cywilnoprawne miały zostać objęte obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, za wyjątkiem umów zawartych z osobami poniżej 26. roku życia, które kontynuują naukę.

Polska to ostatni kraj europejski, w którym nie trzeba odprowadzać pełnych składek ZUS od wszystkich umów cywilnoprawnych. Wprowadzenie pełnego ozusowania miało być częścią Krajowego Planu Odbudowy, na które nalegała również Unia Europejska. Obecnie polski rząd negocjuje z Komisją Europejską kwestię dotyczącą rezygnacji z oskładkowania ww. umów. Jeżeli jednak nie uda się wynegocjować zmian, Polska będzie zmuszona zapłacić 2 mld zł za brak reformy.

WB