Czy darowizna poleasingowego samochodu pozwoli Ci uniknąć podatku?
Wielu przedsiębiorców po zakończeniu umowy leasingu zastanawia się, co zrobić z wykupionym samochodem. Sprzedaż, dalsze użytkowanie prywatne czy może przekazanie go bliskiej osobie? Jedną z coraz częściej rozważanych opcji jest darowizna. Taki krok może wydawać się nie tylko wygodnym rozwiązaniem, ale również sposobem na optymalizację podatkową. Warto jednak wiedzieć, że darowizna samochodu osobowego wykupionego z leasingu wiąże się z konkretnymi konsekwencjami prawnymi i fiskalnymi - zarówno dla darczyńcy, jak i obdarowanego. Czy przekazanie auta w formie darowizny pozwoli uniknąć podatku dochodowego od osób fizycznych? Sprawdź, jakie zasady obowiązują i kiedy takie rozwiązanie może się opłacać.
Przedsiębiorca, który wykupi samochód z leasingu na firmę, co do zasady musi odczekać aż sześć lat, aby jego sprzedaż nie była opodatkowana PIT. Nawet jeśli w tym czasie auto służy mu wyłącznie prywatnie, fiskus i tak traktuje sprzedaż jako przychód z działalności. Inaczej wygląda sytuacja przy darowiźnie - przekazanie pojazdu w ten sposób, także członkowi rodziny, nie jest odpłatnym zbyciem, a więc nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego.
Darowizna to nic innego jak nieodpłatne przekazanie prawa własności pojazdu innej osobie - najczęściej członkowi rodziny. W kontekście auta wykupionego z leasingu rozwiązanie to może być wyjątkowo korzystne podatkowo, pod warunkiem że odpowiednio przygotujemy sam wykup. Kluczowe jest, aby samochód został przeniesiony do majątku prywatnego, co oznacza, że faktura końcowa nie może zostać wprowadzona do ewidencji firmowej ani rozliczona w kosztach uzyskania przychodu, a podatek VAT - odliczony.
Darowizna samochodu, który stanowi majątek prywatny nie jest traktowana jak sprzedaż, a więc darczyńca nie osiąga przychodu, od którego musiałby zapłacić podatek dochodowy. Co więcej, przepisy pozwalają na dodatkowe korzyści - jeśli samochód trafi do najbliższej rodziny (tzw. zerowa grupa podatkowa obejmująca m.in. małżonka, dzieci czy rodziców), to darowizna może być całkowicie zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Warunkiem jest jedynie zgłoszenie jej do urzędu skarbowego w ustawowym terminie.
Warto jednak pamiętać, że obdarowany nie może od razu sprzedać pojazdu bez konsekwencji podatkowych. Aby uniknąć obowiązku zapłaty PIT od zbycia auta, musi upłynąć co najmniej 6 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym podpisano umowę darowizny. Dopiero po tym okresie sprzedaż będzie całkowicie wolna od podatku.
Odpowiednio przeprowadzona darowizna staje się więc skutecznym narzędziem, które pozwala po zakończeniu leasingu pozbyć się potencjalnych obciążeń podatkowych i jednocześnie przekazać samochód w ręce bliskiej osoby.
Osoba, która otrzyma samochód w darowiźnie, musi pamiętać o obowiązku zgłoszenia tego faktu do urzędu skarbowego, jeśli wartość pojazdu przewyższa kwotę wolną od podatku. Limit ten jest różny w zależności od stopnia pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą a obdarowanym:
- grupa I (np. małżonek, dzieci, rodzice) - zwolnienie z podatku do kwoty 36 120 zł,
- grupa II (np. rodzeństwo rodziców, dzieci rodzeństwa) - limit 27 090 zł,
- grupa III (osoby niespokrewnione) - tylko 5 733 zł.
Szczególnie korzystna jest sytuacja w tzw. grupie zerowej, obejmującej najbliższą rodzinę. Darowizna samochodu na rzecz małżonka, dziecka czy rodzica może zostać zwolniona z podatku od spadków i darowizn, nawet jeśli jej wartość przekracza kwotę wolną. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest jednak złożenie przez obdarowanego w urzędzie skarbowym formularza SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od daty zawarcia umowy.
Wyjątek stanowi sytuacja, gdy umowa darowizny jest sporządzona u notariusza - wówczas to notariusz przekazuje stosowne informacje do urzędu i nie trzeba robić tego samodzielnie.
Przedsiębiorca, który planuje przekazać poleasingowy samochód w formie darowizny, może także uniknąć konieczności zapłaty VAT, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów już na etapie wykupu pojazdu.
W praktyce mamy tu do czynienia z dwoma oddzielnymi transakcjami: najpierw wykup samochodu z leasingu, a następnie jego przekazanie w drodze darowizny lub sprzedaży. Aby darowizna była zwolniona z VAT, wykup musi mieć charakter prywatny, czyli nie może być powiązany z działalnością gospodarczą. W takim przypadku przedsiębiorca nie może odliczyć VAT z faktury wykupu, nie wprowadza auta do ewidencji środków trwałych ani nie księguje wydatku jako kosztu firmy.
Sytuacja wygląda inaczej, gdy pojazd wykupiony jest na firmę lub do celów mieszanych i przedsiębiorca odlicza przy tym VAT. Wówczas każde późniejsze przekazanie auta w drodze darowizny wiązałoby się z obowiązkiem zapłaty VAT. Zgodnie z ustawą o VAT, przez dostawę towarów rozumie się również nieodpłatne przekazanie przedmiotów należących do firmy, jeśli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu ich nabycia.
Podsumowanie:
Darowizna poleasingowego samochodu może być korzystnym rozwiązaniem zarówno dla darczyńcy, jak i obdarowanego, pod warunkiem przestrzegania określonych wymogów prawnych i podatkowych. Kluczowe jest, aby wykup auta miał charakter prywatny - pozwala to uniknąć PIT oraz ewentualnego VAT. Dodatkowo prawidłowe zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego umożliwia skorzystanie z ulgi w podatku od spadków i darowizn w przypadku najbliższej rodziny, nawet jeśli wartość pojazdu przekracza limit zwolnienia. W efekcie darowizna staje się nie tylko wygodnym sposobem przekazania samochodu bliskiej osobie, ale również efektywnym narzędziem planowania podatkowego.
Grzegorz Hatala, adwokat, doradca podatkowy
Hatala & Storto Podatki
