- Zwykle 5 lat szybciej od powszechnego wieku emerytalnego nabywa się prawo do wcześniejszej emerytury.
- Wcześniejsza emerytura dotyczy jednak zawodów o szczególnym charakterze lub wykonywanych w szczególnych warunkach.
- Aby otrzymać wcześniejszą emeryturę, należy złożyć odpowiednio przygotowany wniosek. Brak jednego pisma może dyskwalifikować zgłoszenie.
Wcześniejsza emerytura funkcjonuje w polskim systemie emerytalnym na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepisy wskazują jednak, że na taki benefit liczyć mogą tylko osoby, które wykonują zawód szczególnie istotny z punktu widzenia państwa (np. sędziowie, kolejarze czy policjanci) lub też ich praca odbywa się w szczególnych warunkach (np. górnicy, hutnicy).
Wcześniejsza emerytura dla osób urodzonych w latach 1949-1968
Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze pozwala ubiegać się o wcześniejszą emeryturę. Aby takowe świadczenie otrzymać, konieczne jest jednak spełnienie warunków stawianych przez ZUS. Wcześniejsza emerytura jest przyznawana jeśli:
- osiągnąłeś wiek emerytalny - jest on różny w zależności od płci, a w niektórych wypadkach także od rodzaju pracy,
- masz 20 lat (kobieta) lub 25 lat (mężczyzna) stażu pracy i możesz to potwierdzić odpowiednimi dokumentami,
- masz wymagany staż pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i możesz to potwierdzić na piśmie,
- nie jesteś członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) lub już złożyłeś wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.
Bez tego pisma nie ma wcześniejszej emerytury
Jeśli ubiegamy się o wcześniejszą emeryturę, konieczne jest odpowiednie przygotowanie wniosku. Należy pamiętać, że pracodawca powinien dokonać wpisu w papierach osoby zatrudnionej, że dany pracownik faktycznie wykonywał pracę w warunkach uprawniających do wcześniejszego świadczenia emerytalnego.
Taki zapis przysługuje jedynie pracownikom zawodów, które znajdują się w spisie prac objętych wcześniejszą emeryturą. Listę zawodów znajdziemy w rozporządzeniu Rady Ministrów z 1983 roku.
Jakie dokumenty złożyć w ZUS?
Aby otrzymać wcześniejszą emeryturę, ZUS musi dostać od nas odpowiednie pisma. To wniosek o emeryturę na formularzu EMP, wraz z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych na formularzu ERP-6. Poza tymi dwoma dokumentami należy dostarczyć także:
- Twoje okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
- Twoje okresy składkowe i nieskładkowe (wykazane przez Ciebie w informacji o okresach składkowych i nieskładkowych), np. świadectwa pracy, zaświadczenia o zatrudnieniu, zaświadczenia o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych czy np. przebywania na urlopie wychowawczym,
- wynagrodzenie, jakie otrzymywałeś w okresach zatrudnienia lub ubezpieczenia.
ZUS podkreśla: wniosek należy dostarczyć najpóźniej na dzień przed swoimi 60. urodzinami (kobiety) lub 65. urodzinami (mężczyźni).
Przemysław Terlecki
