Polacy zdecydują, czy wolą ZUS, czy OFE. Pierwsza taka okazja od ośmiu lat

O tym, że po raz pierwszy od ośmiu lat otworzy się okienko transferowe pisaliśmy w Interii w połowie stycznia. Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji (RCL) opublikowany został projekt rozporządzenia Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz wzór oświadczenia. Chodzi o to, gdzie ma trafiać część naszej składki emerytalnej.

Obecnie wynosi ona łącznie 19,52 proc., z czego 12,22 proc. trafia na konto w ZUS, 4,38 proc. na subkonto w ZUS, a 2,92 proc. - zależnie od naszej decyzji - do OFE lub na subkonto w ZUS.

Od 2016 r., co cztery lata, w okresie od dnia 1 kwietnia do 31 lipca, członek OFE lub osoba, której ZUS ewidencjonuje składkę na subkoncie, może złożyć do ZUS pisemnie lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego (np. z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu czy podpisem zaufanym, podpisem osobistym) oświadczenie o przekazywaniu składki do OFE, począwszy od składki opłaconej za lipiec danego roku lub oświadczenie o zewidencjonowaniu składki na subkoncie w ZUS, począwszy od składki opłaconej za miesiąc, w którym złożono wniosek.

Zmiana wcześniejszej decyzji będzie możliwa po raz pierwszy od ośmiu lat lat, ponieważ poprzednie tzw. okienko transferowe, w którym członkowie OFE mogli podjąć decyzję o sposobie przekazywania części składki na ubezpieczenie emerytalne odbyło się w 2016 r., a zaplanowane na 2020 roku okienko nie odbyło się z uwagi na pandemię i na planowaną w tym czasie likwidację OFE.

Obecnie, w trakcie okienka transferowego, czyli w okresie od 1 kwietnia 2024 r. do 31 lipca 2024 r., członkowie OFE, czyli osoby, które kiedykolwiek przystąpiły do OFE, będą mogły podjąć decyzję i zarządzić częścią swojej składki emerytalnej, czyli wybrać, gdzie chcą tę część przekazać - do OFE czy do ZUS.

W przypadku osób, które po podjęciu pierwszej pracy nie przystąpiły do OFE będą miały możliwość przystąpienia do OFE w terminie 4 miesięcy od daty złożenia oświadczenia o przekazywaniu składki do OFE - czytamy w uzasadnieniu projektu na RCL.

Zgodnie z danymi zawartymi w Centralnym Rejestrze Członków OFE w ZUS, na 30 września 2023 r. odnotowano 14,6 mln członków OFE. Co ważne, nie każdy musi się przejmować okienkiem, bo ono jest tylko dla chętnych. Jeżeli nie będziemy zmieniać decyzji, to nie musimy składać żadnych deklaracji. Jeżeli jednak decyzję, a tym samym miejsce przeznaczenia składki chcemy zmienić, to należy wypełnić specjalne oświadczenie.

Decyzja rodzi skutek na przyszłość czyli dotyczy wyłącznie nowych składek. Nie możemy zadecydować o tych środkach, które już trafiły do ZUS lub OFE.

- Okienko w ramach OFE obejmuje przyszłe składki, czyli takie, które dopiero zostaną odprowadzone do systemu to ważne, bowiem decydujemy o tym, co dopiero wpłacimy w ramach składki emerytalnej. Jak widać zmniejszyła się liczba instytucji finansowych, które oferują OFE. Należy pamiętać, że środki w OFE są inwestowane na giełdzie, a ich wartość może rosnąć, ale może również spadać. Rok 2023 był dobry pod względem wyników, taka sytuacja może, ale nie musi się powtórzyć w kolejnych latach. W ZUS środki są waloryzowane, ale jest gwarancja, że ich wartość się nie zmniejszy. Składka w ramach OFE, która objęta jest tzw. okienkiem nie jest duża, ale nadal to część przyszłej emerytury, którą ZUS będzie wypłacał w ramach dożywotniego świadczenia - komentuje Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting.

Ostatni rok był bardzo udany dla OFE. Serwis analizyonline.pl, wyliczył, że w całym roku 2023 aktywa OFE zwiększyły się o 33 proc., a same fundusze zarobiły średnio 36,5 proc.

Warto w tym kontekście pamiętać, że w systemie emerytalnym działa tzw. suwak, mechanizm, zgodnie z którym na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego środki z OFE zaczynają być transferowane do ZUS. Jednocześnie środki na subkoncie są dziedziczone na tych samych zasadach, co środki w OFE. Niedawno pisaliśmy o apelu do minister rodziny, by spadkobiercy byli o tym informowani.  

Monika Krześniak-Sajewicz