Spis treści:
Czym jest świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające jest formą pomocy osobom z niepełnosprawnością. Ma służyć częściowemu pokryciu wydatków, które są związane ze szczególnymi potrzebami takich osób. Świadczenie ma pozwolić na zapewnienie, zwiększenie lub utrzymanie samodzielności i niezależności osoby z niepełnosprawnością.
Świadczenie zostało wprowadzone od 1 stycznia 2024 roku, jednak nie są nim objęte jeszcze wszystkie osoby opisane w ustawie. Świadczenie wspierające jest wprowadzane etapami. Pierwszy rozpoczął się początkiem tego roku i dotyczy osób o największych potrzebach.
Drugi tura rozpocznie się 1 stycznia 2025 roku i obejmie osoby o niższym poziomie potrzeb, a na samym końcu, od 1 stycznia 2026 roku świadczenie będą mogły otrzymywać osoby z umiarkowaną niepełnosprawnością.
Komu przysługuje świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające przysługuje osobom z niepełnosprawnością, które ukończyły 18 lat. Muszą one posiadać decyzję, która ustala poziom potrzeby wsparcia.
Przyznanie samego wsparcia nie jest zależne od dochodów i można je pobierać razem z rentą socjalną czy świadczeniami rentowo-emerytalnymi.
Jak otrzymać decyzję o wysokości wsparcia? Przede wszystkim, trzeba posiadać orzeczenie stopnia niepełnosprawności, stwierdzające częściową lub całkowitą niezdolność do pracy i pokrewne. Nie ma tutaj znaczenia rodzaj niepełnosprawności, czy czas jej powstania.
Komu nie przysługuje świadczenie wspierające?
Nie każda osoba z niepełnosprawnością może takie świadczenie uzyskać. Nie otrzymają go przebywający w domu pomocy społecznej, rodzinnym domu pomocy, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym albo pielęgnacyjno-leczniczym lub jakiejkolwiek innej placówce zapewniającej całodobową opiekę.
Świadczenia pielęgnacyjnego nie mogą także otrzymywać osoby, które są uprawnione do otrzymywania takiego świadczenia w innym kraju.
Jak ustala się poziom potrzeby wsparcia?
Ustalanie poziomu wsparcia nie jest obowiązkowe - osoby z niepełnosprawnością mogą samodzielnie decydować, czy taka ocena jest im potrzebna i czy chcą ją wykorzystywać.
Dotychczas wydawane orzeczenia dotyczące niepełnosprawności były wydawane głównie na podstawie dokumentacji medycznej gromadzonej przez pacjenta. Jednak poziom potrzeby wsparcia jest znacznie precyzyjniejszy. Ma to na celu uwzględnienie indywidualnych potrzeb wynikających z funkcjonowania konkretnej osoby.
Decyzję taką wydaje wojewódzki zespół do spraw niepełnosprawności. Jest ona wydawana na 7 lat, a po tym czasie konieczna jest kolejna ocena (lub rezygnacja ze świadczenia).
Oceny poziomu potrzeby wsparcia dokonują zespoły złożone z przygotowanych do tego zadania specjalistów. Ocena odbywa się w miejscu zamieszkania osoby z niepełnosprawnością. Może również odbyć się w innym miejscu - na wniosek osoby poddającej się ocenie.
Dotychczas otrzymane orzeczenia niepełnosprawności pozostają w mocy i również mogą posłużyć do wydania decyzji nt. wysokości wsparcia.
Ile wynosi świadczenie wspierające?
Wysokość świadczenia wspierającego określana jest na podstawie decyzji, omówionej wyżej. Odnośnikiem kwoty jest tutaj renta socjalna. W przypadku niepełnosprawności:
- od 95 do 100 pkt - świadczenie przysługuje w wysokości 220 proc. renty socjalnej,
- 90-94 pkt - 180 proc. renty socjalnej,
- 85-89 pkt - 120 proc. renty socjalnej,
- 80-84 pkt - 80 proc. renty socjalnej,
- 75-79 pkt - 60 proc. renty socjalnej,
- 70-74 pkt - 40 proc. renty socjalnej.
Wysokość renty socjalnej ustalana jest co roku. Od 1 marca br. wynosi ona 1780,96 zł.
Co zrobić, aby otrzymać wsparcie?
Najpierw należy złożyć wniosek o wydanie decyzji do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania i niepełnosprawności. Można go złożyć tradycyjnie lub elektronicznie.
We wniosku powinny zostać uwzględnione konkretne kwestie. Po pierwsze, kwestionariusz samooceny trudności dotyczących wykonywania codziennych czynności.
Po drugie, potrzebna jest kopia orzeczenia o niepełnosprawności. We wniosku powinien się znaleźć także dokument potwierdzający status opiekuna prawnego lub kuratora osoby z niepełnosprawnością.
Po otrzymaniu przez WZON wniosku i wydaniu przez niego ostatecznej decyzji dotyczącej potrzeby wsparcia, osoba z niepełnosprawnością ma trzy miesiące na złożenie wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego do ZUS.
Wszystkie wnioski można składać zdalnie, za pomocą platform elektronicznych.
KO
