Jeśli pracownik na skutek choroby lub doznanego urazu jest chwilowo niezdolny do wykonywania obowiązków zawodowych, przysługuje mu prawo do zwolnienia lekarskiego, potocznie nazywanego L4. Ono natomiast stanowi podstawę do wypłaty wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku. Aby tak się stało, pracownik musi jednak przestrzegać pewnych zasad.
Czy pracodawca może zmusić do pracy na zwolnieniu lekarskim?
Okres, na który zostało wystawione zwolnienie chorobowe, powinien być czasem odpoczynku i regeneracji. To, jakie czynności można podczas niego wykonywać i w jakich sytuacjach wyjście z domu jest uzasadnione, zależy od kodu L4 wpisanego przez lekarza.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie można wykorzystywać L4 do przedłużenia urlopu czy wykonywać w czasie jego trwania jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Złamanie tych zasad grozi utratą prawa do zasiłku chorobowego.
Pracodawca nie ma prawa zmuszać chorego pracownika do przyjścia do pracy, zarówno w pełnym wymiarze godzin, jak i na krótszy okres. Nie powinien również wysyłać służbowych maili czy zamęczać pracownika telefonami.
Jeśli jednak stan zdrowia pracownika uległ poprawie i chce on skrócić L4 wystawione na nie więcej niż 30 dni, może to zrobić, pod warunkiem że otrzyma od lekarza prowadzącego zaświadczenie o odzyskaniu zdolności do pracy.
Zwolnienie lekarskie a umowa zlecenie. Czy można wtedy pracować?
Należy pamiętać, że w czasie trwania L4 nie można wykonywać żadnych czynności zarobkowych, bez względu na rodzaj obowiązującej umowy. Takie same zasady dotyczą pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i umowy zlecenie.
Czy na zwolnieniu lekarskim można pracować u innego pracodawcy?
Wiele osób zatrudnionych na więcej niż jednym etacie zastanawia się, czy może wziąć L4 tylko w jednej z firm? Niestety nie jest to możliwe.
Jeśli pracownik jest zatrudniony u kilku pracodawców, każdemu z nich powinien dostarczyć kopię zwolnienia lekarskiego.
Jeśli natomiast któryś z nich podejrzewa, że pracownik wykorzystuje L4 niezgodnie z prawem (np. żeby dorobić sobie w innej firmie), może zlecić kontrolę.
Czy pracownik na zwolnieniu lekarskim może pracować zdalnie?
Część osób podczas choroby planuje przenieść biuro do własnego mieszkania i wykonywać obowiązki zawodowe zdalnie. Przyzwyczaił nas do tego okres pandemii - w czasie kwarantanny lub izolacji możliwa była praca z domu, nie dotyczy to jednak zwolnienia chorobowego.
Jeśli zostałaby zlecona kontrola, która wykazałaby że pracownik wykonywał czynności zarobkowe w czasie trwania L4 - choćby takie jak wysyłanie maili ze skrzynki służbowej, przygotowywanie czy podpisywanie dokumentów - traci prawo do zasiłku chorobowego.
Trzeba przypomnieć, że ZUS coraz częściej przeprowadza kontrole, które obnażają wiele nieprawidłowości.
Jaka kara grozi za pracę na zwolnieniu lekarskim?
Podczas trwania zwolnienia lekarskiego pracownik zobowiązany jest do podania aktualnego adresu przebywania. Jeśli pracodawca podejrzewa, że wykorzystuje on L4 niezgodnie z prawem, może zlecić kontrolę, którą przeprowadza ZUS.
Jeśli stwierdzone zostaną nieprawidłowości, pracownik traci prawo do zasiłku chorobowego, musi również zwrócić kwotę, która została mu już wypłacona. Takie zachowanie może się wiązać również z konsekwencjami ze strony pracodawcy - może on. np. udzielić pracownikowi nagany, a w szczególnych przypadkach nawet zwolnić go dyscyplinarnie.
Natomiast pracodawca, który zmusza chorego pracownika do przyjścia do pracy lub wykonywania jej zdalnie, łamie podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i musi liczyć się z kontrolą PIP oraz możliwością nałożenia kary finansowej.
Czytaj również:
Pensja na zwolnieniu lekarskim - jak obliczyć wynagrodzenie w czasie L4?
Co 10 "chory" na L4 odda ZUS pieniądze
Zobacz także:
