Ile kosztuje porada prawna? Czy są bezpłatne opcje?

Pomoc prawna to forma wsparcia dla osób, które w swoim życiu natrafiły na problem wymagający znajomości prawa i przepisów. Nie każdy jest w tej materii specjalistą lub ma go w bliskiej rodzinie. W ramach pomocy prawnej możemy liczyć na:

• pomoc w rozwiązaniu problemu prawnego;
• informację o naszych prawach i obowiązkach;
• pomoc w pisaniu wszelkich aktów prawnych;
• analizę treści pism urzędowych i umów.

Po pomoc prawną można zgłosić się do kancelarii lub odpowiedniego punktu właściwie z każdym problemem — od zdefiniowania sytuacji prawnej danej osoby po zredagowanie pisma o przydzielenie obrońcy z urzędu czy pomoc w sporządzeniu wniosku o rozbicie spłaty długu na raty.

Osoba udzielająca porady prawnej jest przedstawicielem zawodu zaufania publicznego — o dużym znaczeniu społecznym, który wymaga odpowiednich kwalifikacji zawodowych, ale również moralnych i etycznych. Pomocy prawnej może w Polsce udzielać:

• adwokat;
• radca prawny;
• notariusz.

W niepełnym zakresie mogą je też świadczyć doradcy podatkowi, którzy mogą udzielać porad prawnych w zakresie swojej specjalizacji, nie licząc spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. 

W przypadku ceny takiej porady wszystko zależy od stopnia skomplikowania sprawy i dziedziny prawa, której dotyczy. Standardowa porada prawna przy nieskomplikowanym przypadku to obecnie koszt od 100 do 300 złotych. Dużo zależy też od renomy i doświadczenia prawników danej kancelarii — w niektórych ceny potrafią być nawet kilkukrotnie wyższe.

Niezależnie od miejsca zamieszkania można skorzystać także z pomocy prawnej on-line oferowanej przez wielu radców i adwokatów.

Orientacyjne koszty są zazwyczaj ustalane na początku spotkania, po zapoznaniu się radcy z opisem sprawy i ewentualną dokumentacją. Większość kancelarii oferuje kilka sposobów rozliczenia:

• wynagrodzenie ryczałtowe — konkretna kwota za udzielenie porady, np. 150 zł za pomoc w sporządzeniu wniosku;
• wynagrodzenie godzinowe — stawka za każdą rozpoczętą godzinę w ramach udzielania pomocy prawnej;
• wynagrodzenie mieszane — łączące obie powyższe formy, opłata początkowa + naliczanie godzinowe, kiedy proces się wydłuża.

Finalny koszt porady prawnej może być stosunkowo niewielki, ale przy bardziej skomplikowanych sprawach kwoty mogą urosnąć do kilkuset, a nawet kilku tysięcy złotych. Od początku 2016 wprowadzono jednak rozwiązania, które pozwalają skorzystać obywatelom z pomocy prawnej, nawet jeśli nie stać ich na poniesienie związanych z tym kosztów. 

Na mocy Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej obywatele RP mogą liczyć na darmową poradę prawną. Można ją uzyskać w ponad 1500 punktów na terenie całego kraju, w każdym powiecie znajdują się przynajmniej dwie wyznaczone placówki, w których prawnicy udzielają bezpłatnych porad.

Aby skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej, musimy zgłosić się do odpowiedniego punktu. Najlepiej wcześniej sprawdzić szczegóły jego działania — do niektórych można zgłosić się bez rejestracji, w innych termin wizyty należy uprzednio ustalić telefonicznie. 

Na mocy ustawy, nieodpłatnych porad prawnych udzielają prawnicy wybierani przez okręgowe rady adwokackie i radców prawnych. Takie usługi świadczą też organizacje pozarządowe wyłaniane w drodze konkursów, które mają zapewnić wysoki poziom i rzetelność udzielanych porad.

Pomoc w ramach finansowanych przez państwo porad prawnych mogą uzyskać obywatele do 26. i po 65. roku życia. Osoby, które nie spełniają podanych kryteriów wiekowych, mogą złożyć oświadczenie, że nie są w stanie ponieść kosztów związanych z odpłatną pomocą prawną, które uprawnia ich do jej uzyskania w ramach przytaczanej ustawy.

Oprócz porady prawnej w punktach nieodpłatnej pomocy możemy też skorzystać z poradnictwa obywatelskiego i bezpłatnych mediacji. Bezpłatna pomoc prawna jest też często udzielana przy uczelniach wyższych przez studentów prawa pod okiem kadry akademickiej.

W ramach bezpłatnej porady prawnej prawnik nie pomoże nam w przygotowaniu pisma w postępowaniu przygotowawczym lub sądowym, które już się toczy. Nie można też liczyć na pomoc z zakresu prawa celnego, dewizowego, handlowego i działalności gospodarczej.

Wyjątkiem jest pomoc w przygotowaniu do rozpoczęcia działalności gospodarczej (dopełnienie wszelkich formalności) oraz pomoc de minimis dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. To rodzaj wsparcia dla przedsiębiorców, który nie musi być zgłaszany do Komisji Europejskiej. 

Zgodnie z zasadami prawa rzymskiego "prawo nie troszczy się o drobiazgi", a pomoc w niewielkim wymiarze nie narusza zasad konkurencji na rynku.

Czytaj także:

Bezrobotni dostaną rekordową podwyżkę. Od czwartku specjalny zasiłek ma nową kwotę

Brak zainteresowania firm porozumieniem z fiskusem. Niewiele lepiej jest umową o współdziałaniu

Czy darowizna podlega podziałowi przy rozwodzie? Prawo mówi wprost

Zobacz też: