Kiedy podwyżka emerytur? O ile podniesie je następna waloryzacja?

Rada Ministrów ogłosiła, że waloryzacja emerytur i rent, planowana na marzec 2025 roku, nie będzie mniejsza niż 6,78 proc. Szacuje się, że koszty związane z tą podwyżką wyniosą 28,1 miliarda złotych. Warto jednak pamiętać, że przewidywania nie zawsze odzwierciedlają rzeczywistość. W ostatnich latach zdarzało się, że wskaźnik waloryzacji ogłoszony tuż przed marcową aktualizacją świadczeń był wyższy od wcześniejszych prognoz.

O wysokości planowanej waloryzacji zdecydował rząd decyzją ogłoszoną w rozporządzeniu z lipca 2024.

Jak ustalana jest minimalna wysokość waloryzacji rent i emerytur? Świadczenia są waloryzowane wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym powiększonym o 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla celów ustalenia wskaźnika waloryzacji stanowi średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, w zależności od tego, którego wartość jest wyższa. To oznacza, że wysokość waloryzacji może się zmienić - zależy ona bowiem od wysokości wspomnianych wskaźników. 

Waloryzacja rent i emerytur to proces, który ma na celu dostosowanie wysokości tych świadczeń do zmieniających się warunków ekonomicznych, aby emeryci i renciści mogli utrzymać swoją siłę nabywczą. Na wysokość waloryzacji wpływa kilka kluczowych czynników:

• inflacja: mierzy wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych. Wskaźnik inflacji dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów jest szczególnie istotny, ponieważ odzwierciedla on zmiany kosztów życia, które bezpośrednio wpływają na budżety tych grup społecznych;
  
  
• wzrost przeciętnego wynagrodzenia: drugim kluczowym czynnikiem jest realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Określa on, jak bardzo wzrosły średnie zarobki w porównaniu do poprzedniego roku, po uwzględnieniu inflacji. Wzrost wynagrodzeń wpływa na wskaźnik waloryzacji, ponieważ emerytury i renty powinny rosnąć w tempie zbliżonym do wzrostu wynagrodzeń, aby emeryci i renciści mogli korzystać z poprawy standardu życia w kraju. Od 2025 roku wysokość płacy minimalnej ma wzrosnąć do 4626 zł brutto;
  
  
• wskaźnik waloryzacji: jest to wskaźnik, który łączy oba powyższe czynniki. W Polsce wskaźnik waloryzacji emerytur i rent jest obliczany jako suma 100% inflacji oraz co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. W praktyce oznacza to, że jeśli inflacja wynosi 5 proc., a realny wzrost wynagrodzeń 2 proc., to wskaźnik waloryzacji wyniesie 5,4% (5% + 0,4 * 2%);
  
  
• decyzje polityczne: czasami rząd może podjąć decyzje o dodatkowych podwyżkach lub zmianach w sposobie obliczania waloryzacji, aby lepiej dostosować świadczenia do aktualnych potrzeb społecznych. Takie decyzje mogą wynikać z sytuacji gospodarczej, politycznej lub społecznej.

Wysokość emerytury może być również zależna od średniego dalszego trwania życia, które jest brane pod uwagę przy obliczaniu świadczeń. Im dłużej przewiduje się, że osoba będzie pobierać emeryturę, tym niższe mogą być miesięczne świadczenia, aby zgromadzone środki wystarczyły na dłuższy okres.

Obecnie minimalna emerytura wynosi 1780,96 zł brutto. Najniższe świadczenie przysługuje seniorom, którzy osiągnęli wiek emerytalny oraz spełnili wymagany staż pracy — 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Jeśli wzrost wyniesie 6,78%, minimalna emerytura zwiększy się do 1901,71 zł brutto, czyli o 120,75 zł brutto.

Emerytura w wysokości 2000 zł brutto może wzrosnąć do 2135,60 zł brutto, co przełoży się na podwyżkę o 135,60 zł brutto. Z kolei emerytura w wysokości 2500 zł brutto najprawdopodobniej wzrośnie do 2679,50 zł brutto, a zatem w marcu 2025 roku kontach emerytów może pojawić się dodatkowe 169,50 zł brutto. Natomiast emerytura w wysokości 3000 zł brutto osiągnie 3203,40 zł brutto, co daje podwyżkę o 203,40 zł brutto.

Renty również zostaną podwyższone o wskaźnik 6,78 proc. Oznacza to, że renta socjalna, która obecnie wynosi 1588,44 zł brutto, prawdopodobnie wzrośnie do 1696,67 zł brutto, czyli o 108,23 zł brutto. Natomiast renta z tytułu niezdolności do pracy, która obecnie wynosi 2000 zł brutto, wzrośnie do 2135,60 zł brutto, co daje podwyżkę o 135,60 zł brutto.

Na ten moment te dane są jedynie prognozami. Ostateczny wskaźnik waloryzacji zostanie ogłoszony na początku 2025 roku po uwzględnieniu wszystkich wskaźników makroekonomicznych, takich jak inflacja i wzrost przeciętnego wynagrodzenia. Przypomnijmy, że wskaźnik waloryzacji rent i emerytur zastosowany w marcu 2024 roku wyniósł 12,12 proc. Tak wysoki wskaźnik był wynikiem wysokiej inflacji w poprzednim roku. Minimalna emerytura wzrosła wtedy o 192,52 zł. Rekordowa waloryzacja miała miejsce w 2023 roku, kiedy wskaźnik wyniósł aż 14,8 proc.

Przeczytaj również:

Dodatek do emerytury 2000 zł. Przelewy już zostały wysłane

Legitymacja ubezpieczeniowa potwierdzi staż pracy. Może zwiększyć emeryturę

Wiek emerytalny rolników niższy o 10 lat? Izba rolnicza składa wniosek