To nieprzekraczalny termin wypłacania wynagrodzenia. Reguluje go kodeks pracy
W każdej umowie o pracę musi znaleźć się istotna dla pracownika informacja o terminie wypłaty wynagrodzenia. W świadomości Polaków utarło się, że pieniądze powinny wpływać na konto do 10 dnia miesiąca. Ale czy jest to wymóg regulowany przepisami prawa? Sprawdziliśmy to.
Okazuje się, że to, kiedy wynagrodzenie powinno znaleźć się na koncie pracownika, wynika z obowiązujących przepisów prawa. Zgodnie z art. 85 § 1 i 2 Kodeksu pracy, wynagrodzenie powinno być wypłacane:
- co najmniej raz w miesiącu,
- w stałym i uprzednio ustalonym terminie,
- z dołu, po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia,
- nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który przysługuje wynagrodzenie.
Zatem wypłata za czerwiec musi zostać dokonana najpóźniej do 10 lipca. Nie oznacza to jednak, że każda wypłata musi wpływać dokładnie dziesiątego — ten dzień to maksymalny dopuszczalny termin. Pracodawca może ustalić inny, wcześniejszy termin wypłaty, np. 1. lub 5. dnia miesiąca, pod warunkiem że będzie on stały i znany pracownikom.
Jeśli ustalony termin wypłaty przypada na dzień wolny od pracy (np. weekend lub święto), pracodawca ma obowiązek wypłacić wynagrodzenie najpóźniej w dniu roboczym poprzedzającym. W przeciwnym razie może dojść do naruszenia przepisów nawet wtedy, gdy wypłata trafi do pracownika formalnie "na czas", ale z uwagi na dzień wolny — po terminie.
Przykład: jeśli termin wypłaty przypada 10 listopada, a jest to niedziela, środki powinny trafić na konto pracownika najpóźniej w piątek 8 listopada.
Za dzień dokonania wypłaty uznaje się dzień, w którym wynagrodzenie jest dostępne dla pracownika — czyli moment zaksięgowania środków na jego rachunku bankowym lub przekazania gotówki do rąk własnych.
Nie wystarczy zlecenie przelewu — jeśli pracodawca wyśle przelew 10. dnia miesiąca, ale środki dotrą 11., oznacza to przekroczenie ustawowego terminu. Z tego względu przelewy powinny być zlecane z odpowiednim wyprzedzeniem, zwłaszcza jeśli termin wypłaty przypada na dzień wolny od pracy. A co jeśli wypłata nie przyjdzie do 10?
Jeżeli wypłata nie wpłynie na konto pracownika do 10. dnia miesiąca, a taki termin wynika z regulaminu pracy, umowy lub informacji o warunkach zatrudnienia, pracodawca dopuszcza się naruszenia obowiązku terminowej wypłaty wynagrodzenia. Takie działanie stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
W takiej sytuacji pracownik może:
- zwrócić się do pracodawcy z oficjalnym zapytaniem o przyczyny opóźnienia,
- złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP),
- domagać się odsetek ustawowych za opóźnienie w wypłacie,
- w skrajnych przypadkach — rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy.
Prawo nie przewiduje żadnego "okresu tolerancji" opóźnienia wypłaty. Nawet jeden dzień spóźnienia oznacza naruszenie przepisów. Jeśli sytuacja ma charakter jednorazowy i jest należycie uzasadniona (np. awarią systemu bankowego), konsekwencje mogą być ograniczone. Jednak przy powtarzających się opóźnieniach, pracodawca naraża się na:
- kary grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł (zgodnie z art. 282 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy),
- obowiązek wypłaty odsetek ustawowych za opóźnienie (na wniosek pracownika lub z urzędu w postępowaniu sądowym),
- utratę zaufania pracowników i ryzyko pogorszenia relacji w zespole.
W przypadku sporów pracownik może wystąpić do sądu pracy z żądaniem wypłaty zaległości oraz odsetek. W razie rażącego naruszenia obowiązków przez pracodawcę, pracownik ma prawo do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z zachowaniem prawa do odszkodowania.
Zgodnie z przepisami, termin wypłaty wynagrodzenia powinien być określony:
- w regulaminie pracy, jeśli pracodawca ma obowiązek jego sporządzenia (czyli zatrudnia co najmniej 50 pracowników),
- w informacji o warunkach zatrudnienia, jeśli nie obowiązuje regulamin,
- ewentualnie bezpośrednio w umowie o pracę.
Ustalenie zapisu "do 10. dnia miesiąca" nie spełnia wymogu stałości terminu. Zgodnie z interpretacją Państwowej Inspekcji Pracy oraz judykaturą, taki zapis umożliwia wypłatę w różnych dniach miesiąca i nie zapewnia wystarczającej przejrzystości. Prawidłowe są zapisy w rodzaju: "wynagrodzenie wypłacane 10. dnia każdego miesiąca".
Tak, ale musi to zrobić z zachowaniem odpowiednich procedur. Zmiana terminu wypłaty wymaga pisemnego poinformowania pracowników, z co najmniej 2-tygodniowym wyprzedzeniem, a także zmiany regulaminu pracy lub informacji o warunkach zatrudnienia.
Nie jest dopuszczalne jednostronne, nieformalne przesuwanie terminów wypłat, np. z uwagi na płynność finansową firmy.
Terminowa wypłata wynagrodzenia to jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy. Przepisy jasno wskazują, że wynagrodzenie powinno być wypłacone z dołu, najpóźniej do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest należne. Za dzień wypłaty uznaje się datę, w której pracownik ma realny dostęp do środków.