Dokumenty traktowane jak faktury
Zgodnie z ogólną zasadą, prawo odliczenia podatku VAT przysługuje podatnikowi jedynie wtedy, gdy posiada on oryginał faktury VAT lub dokumentu celnego. Jednakże, Minister Finansów wskazał dokumenty, które można traktować na równi z fakturami VAT, przy czym istotny jest tu fakt, iż prawo do odliczenia VAT dają tylko dokumenty sporządzone przez podatników mających prawo do wystawiania faktur VAT, a więc podmioty zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej oraz dokumenty zawierające wszystkie wymagane przez prawodawcę dane. Natomiast na mocy art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798, z późn. zm.) określił inne dokumenty, które należy traktować jak faktury. Mianowicie chodzi tu o: bilety jednorazowe, wydawane przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, jeżeli zawierają takie dane jak: nazwę i numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy, odległość taryfową nie mniejszą niż 50 km, kwotę należności wraz z podatkiem, kwotę podatku; oraz dowody zapłaty za usługi radiokomunikacji przywoławczej, jeżeli zawierają określone dane, takie jak: nazwy i numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, kwotę należności wraz z podatkiem, a także wskazaną kwotę podatku, ponadto dokumenty dotyczące usług bankowych i ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku również należy traktować jak faktury, jeżeli zawierają one co najmniej następujące dane: określenie usługodawcy i usługobiorcy, numer kolejny i datę ich wystawienia, nazwę usługi, oraz kwotę, której dokument dotyczy.
Minister Finansów, w przedmiotowym rozporządzeniu jako faktury wskazał także takie dokumenty jak: dowody zapłaty za przejazdy autostradami płatnymi, jeżeli zawierają następujące dane: nazwę i numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy, numer kolejny i datę wystawienia, nazwę autostrady, za przejazd którą pobierana jest opłata, kwotę należności wraz z podatkiem, a także wskazaną kwotę podatku, oraz rachunki określone w art. 87-90 ustawy Ordynacja podatkowa, wystawiane przez podatników nieobowiązanych do wystawiania faktur, według zasad określonych w § 8, § 9, § 11-17, § 19-22 i § 24. Ponadto, za fakturę uznać należy także dokumenty VAT dotyczące usług w zakresie kontroli i nadzoru ruchu lotniczego, za które pobierane są opłaty trasowe, wystawiane za okresy miesięczne przez Centralne Biuro Opłat Trasowych (CRCO) Europejskiej Organizacji do Spraw Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (EUROCONTROL) w imieniu Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, jeżeli zawierają one: określenie usługobiorcy, usługodawcy oraz podmiotu wystawiającego dokument w imieniu usługodawcy, informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy, datę wystawienia, stawkę podatku, kwotę podlegającą opodatkowaniu bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto), łączną kwotę należności wraz z podatkiem i oczywiście wskazaną kwotę podatku.
Zatem reasumując, dokumentami traktowanymi jak faktury są: bilety jednorazowe, wydawane przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób, dowody zapłaty za usługi radiokomunikacji przywoławczej, dokumenty dotyczące usług bankowych i ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku, dowody zapłaty za przejazdy autostradami płatnymi, oraz rachunki określone w art. 87-90 ustawy Ordynacja podatkowa, wystawiane przez podatników nieobowiązanych do wystawiania faktur, a także dokumenty VAT dotyczące usług w zakresie kontroli i nadzoru ruchu lotniczego, za które pobierane są opłaty trasowe, oczywiście przy założeniu, że dokumenty te zawierają wszystkie wymagane przez prawodawcę dane.
Magdalena Łakomy
