Program rekompensat dla sektorów energochłonnych przyjęty

"To kolejny etap rządowego wsparcia dla przedsiębiorstw energochłonnych z budżetem aż 5 mld zł. Pierwszym było przyznanie w 2022 r. rekompensat 92 podmiotom za 2021 r. na kwotę prawie 800 mln zł" - wskazał minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.

Jak przypomniało ministerstwo, założenia programu zostały w grudniu 2022 r. zaakceptowane przez Komisję Europejską. W puli programu jest 5 mld zł, a wypłata środków powinna nastąpić w lutym 2023 r. Resort rozwoju przewiduje, że ze wsparcia skorzysta ok. 1000 firm, przede wszystkim średnich i dużych.

Szef MRiT podkreślił, że program łagodzi skutki wzrostu cen energii elektrycznej i gazu wśród przedsiębiorstw, które zostały wywołane rosyjską agresją na Ukrainę.

"Niezbędne jest wsparcie państwa m.in. w tych gałęziach, na które ceny energii wpływają najmocniej. Część polskich firm energochłonnych mierzy się dziś z problemami, mogącymi skutkować częściowym lub pełnym wstrzymaniem produkcji. Powodowałoby to niedobory surowców i półproduktów, a tym samym zakłócenia w łańcuchu dostaw wielu produktów. Przerwy w dostawach podstawowych części i surowców skutkują wstrzymaniem produkcji wielu towarów potrzebnych w codziennym życiu. Widzieliśmy to już w pandemii na przykładzie przerw w dostawach mikroprocesorów z Azji Wschodniej" - zauważył minister.

Ministerstwo zwróciło uwagę, że firmy z sektora energochłonnego są bardzo często znaczącym pracodawcą na lokalnym rynku pracy - zatrudniają nawet do kilku tysięcy pracowników w jednym zakładzie.

Jak wyjaśniono, program wsparcia dla sektorów energochłonnych został opracowany na podstawie ustawy z 29 września 2022 r. o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024. Bazuje on na opublikowanych w październiku br. przez KE zaktualizowanych "Tymczasowych kryzysowych ram środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy". Komisja notyfikowała program 20 grudnia 2022 r., potwierdzając jego zgodność z unijnym prawem pomocy publicznej.

Według szacunków resortu, z pomocy będzie mogła skorzystać "grupa przemysłów", która zużywa rocznie ponad 20 TWh energii elektrycznej, czyli ponad jedną trzecią zużycia wszystkich firm przemysłowych w Polsce. Chodzi o sektory takie jak: produkcja cementu czy nawozów, ceramika, czy hutnictwo.

Do programu wsparcia będą kwalifikować się przedsiębiorcy prowadzący swoją działalność w Polsce, którzy spełniają łącznie dwa warunki. Po pierwsze, koszty zakupu energii elektrycznej i gazu ziemnego stanowiły co najmniej 3 proc. wartości ich produkcji w 2021 r. lub 6 proc. wartości produkcji w pierwszej połowie 2022 r. Po drugie, co najmniej połowa ich przychodów lub wartości produkcji pochodziła z działalności w kodach PKD lub kodach PRODCOM wymienionych na liście sektorów szczególnie narażonych na skutki kryzysu, opracowanej przez KE.

Budżet programu to ponad 5 mld zł, a kwota wsparcia będzie zależeć od wysokości kosztów kwalifikowanych poniesionych przez przedsiębiorcę od lutego do grudnia 2022 r. Są to koszty zakupu gazu i energii wynikające ze wzrostu cen wyższego niż o 50 proc. względem średniej ceny z 2021 r.

Ministerstwo wyjaśniło, że obowiązywać będą dwa maksymalne limity pomocy, uzależnione od sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Limit podstawowy wynosi 50 proc. kosztów kwalifikowanych, maksymalnie do 4 mln euro na grupę kapitałową. Do podwyższonego limitu pomocy uprawnione będą firmy, które zanotowały spadek wskaźnika EBITDA (miara rentowności przedsiębiorstwa) o co najmniej 40 proc. pomiędzy całym rokiem 2021 a 2022, albo pomiędzy drugim półroczem 2021 r. a drugim półroczem 2022 r.

Resort przekazał, że zwiększony limit będzie dotyczył również tych przedsiębiorstw, które w obu tych okresach odnotowały ujemny wskaźnik EBITDA.

Kwota wsparcia w podwyższonym limicie może wynieść do 80 proc. kosztów kwalifikowanych - do 50 mln euro na grupę kapitałową.

Operatorem programu będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), a nabór wniosków - jak przewiduje MRiT - powinien zostać uruchomiony do połowy stycznia. Firmy będą miały 14 dni na składanie wniosków od dnia opublikowania przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz operatora programu informacji o możliwości składania wniosków. Wypłata środków powinna nastąpić w lutym.