Przekształcenie przedsiębiorcy jednoosobowego w spółkę kapitałową
Dnia 1 lipca 2011 roku weszła w życie ustawa z dnia 25 marca 2011 roku o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 roku, nr 106, poz. 622), na mocy której m. in. wprowadzono zmiany w ustawie z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych (dalej "k.s.h.").
Zmiana polega na dodaniu nowego rozdziału zatytułowanego "Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową" i reguluje procedurę przekształcania przedsiębiorców jednoosobowych w spółki kapitałowe. Zmiana nie przewiduje natomiast możliwości przekształcenia przedsiębiorców w spółkę osobową, co zresztą jest oczywiste, zważywszy na to, że spółka taka musi składać się, co do zasady, przynajmniej z dwóch wspólników. Ustawodawca zaproponował tym samym ciekawe rozwiązanie, dające jednoosobowym przedsiębiorcom korzystne narzędzie do przeprowadzenia restrukturyzacji i zmiany szaty prawnej.
Z chwilą wpisu do rejestru sądowego spółki, w którą przekształca się przedsiębiorca (spółka przekształcona) przedsiębiorca staje się tą spółką, której to spółce przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy. W szczególności spółka przekształcona staje się podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały poprzednio przyznane przedsiębiorcy, co nie dotyczy jednak ulg podatkowych przewidzianych w przepisach prawa podatkowego. Z dniem wpisu spółki przekształconej do rejestru przedsiębiorca staje się wspólnikiem albo akcjonariuszem tej spółki.
Do przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę konieczne jest sporządzenie planu przekształcenia, który powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego i zawierać ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia. Do planu należy dołączyć projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy oraz projekt aktu założycielskiego (statutu) spółki przekształconej, a także wycenę składników majątku przedsiębiorcy oraz sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia.
Plan przekształcenia podlega obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta pod względem poprawności i rzetelności. Biegłego wyznacza sąd rejestrowy na wniosek przedsiębiorcy, który może w tymże wniosku wskazać konkretnego biegłego do zbadania planu. Sąd nie ma wprawdzie obowiązku wyznaczenia akurat tego biegłego, ale w praktyce rzadko się zdarza, aby sąd wyznaczył innego niż wnioskowany. Wyznaczony biegły nie musi być biegłym sądowym.
Po sporządzeniu przez biegłego rewidenta opinii, przedsiębiorca sporządza oświadczenie o przekształceniu, które dla swej ważności powinno mieć formę aktu notarialnego. Powinno ono także określać typ spółki w jaki przekształcany jest przedsiębiorca, wysokość jej kapitału zakładowego, zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy jako wspólnikowi (akcjonariuszowi), jeżeli przewiduje się przyznanie takich praw oraz nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej. Konieczne będzie także sporządzenie aktu założycielskiego (statutu) spółki przekształconej oraz powołanie członków jej organów.
Po dokonaniu wszystkich niezbędnych czynności wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu spółki przekształconej.
Tomasz Sionek
adwokat kancelarii Łatała i Wspólnicy sp.k.