- Wakacje od ZUS będą polegać na możliwości skorzystania w jednym miesiącu roku ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne
- Nie dotyczy to składki zdrowotnej czyli w praktyce składki na NFZ
- Składki społeczne za okres ulgi ma pokrywać budżet, co oznacza, że w tym czasie przedsiębiorca jest objęty ubezpieczeniem
Jest już opublikowany projekt ustawy wprowadzającej tzw. wakacje od ZUS dla przedsiębiorców. Z wakacji składkowych będą mogli skorzystać mikroprzedsiębiorcy (w tym samozatrudnieni) wpisani do CEIDG. Będą one polegać na możliwości skorzystania w jednym dowolnym miesiącu roku ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, a składki zostaną sfinansowane z budżetu państwa. Natomiast projekt nie zwalnia przedsiębiorców z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne (w uproszczeniu to składka na NFZ).
"W okresie, w którym wspomniane osoby podlegać będą pod ulgę, składki na ich własne ubezpieczenia społeczne z tytułu wykonywanej działalności (tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe - o ile dane osoby podlegają temu ostatniemu) będą za nich finansowane w całości przez budżet państwa, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie osoby te będą zwolnione (o ile dotyczy ich taki obowiązek ) z własnych składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Solidarnościowy - kwoty te podlegać będą refundacji w całości z budżetu państwa. Tym samym osoby korzystające z "wakacji składkowych" nadal pozostaną uczestnikami systemu ubezpieczeń społecznych (w przeciwieństwie np. do korzystających z tzw. ulgi na start, którzy nie podlegają pod ubezpieczenia społeczne)" - tłumaczą autorzy projektu.
Kto będzie mógł skorzystać z wakacji składkowych?
Z wakacji składkowych będą mogli skorzystać przedsiębiorcy niezależnie od formy rozliczania podatku dochodowego (PIT, ryczałt, karta podatkowa). Wsparcie będzie udzielane w trybie pomocy de minimis.
Możliwość skorzystania z "wakacji składkowych" dotyczyć będzie osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, ale dodatkowym warunkiem skorzystania z ulgi będzie posiadanie statusu mikroprzedsiębiorcy (czyli spełniających dwa kryteria: zatrudniały średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnęły roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro).
Rozwiązanie w postaci ulgi nie będzie dotyczyć osób, które wykonują działalność na rzecz swoich byłych pracodawców. Zastrzeżenie takie ma zabiegać tzw. "wypychaniu" pracowników na samozatrudnienie - zastrzegają autorzy projektu. O takim ryzyku pisaliśmy w Interii Biznes, tuż po wpisaniu projektu do wykazu prac Rady Ministrów, przy czym tamte założenia przewidywały większy wymiar wakacji składkowych.
Projektowane przepisy przewidują, że nie będzie możliwości skorzystania z omawianego rozwiązania w przypadku, gdy ubezpieczony wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Przykładowo, jeżeli przedsiębiorca założył działalność gospodarczą w 2023 r. i wcześniej w tym samym roku lub też w 2022 r. był pracownikiem danego pracodawcy, a następnie w 2023 r. wykonywał działalność gospodarczą na jego rzecz w zakresie pokrywającym się z jego poprzednimi obowiązkami, to w 2024 r. nie będzie mógł skorzystać z tego rozwiązania. Jeżeli działalność tego typu była wykonywana dodatkowo w 2024 r., to także i w 2025 r. "wakacje składkowe" będą dla niego niedostępne - tłumaczą projektodawcy.
Kiedy można wziąć wakacje od ZUS?
Możliwość skorzystania z "wakacji składkowych" będzie dotyczyła jednego miesiąca kalendarzowego - wskazanego przez samego zainteresowanego - w każdym roku kalendarzowym. Odbywać się to będzie w oparciu o wniosek ubezpieczonego. Co istotne, w przypadku ubezpieczenia chorobowego - ze względu na jego dobrowolność - możliwość skorzystania z ulgi obwarowana będzie dodatkowo koniecznością podlegania pod nie w miesiącu kalendarzowym złożenia wniosku, a także w miesiącu go poprzedzającym. "Dzięki temu ograniczone zostanie pole do ewentualnych nadużyć tego uprawnienia" - czytamy w uzasadnieniu.
Z "wakacji składkowych" nie będą mogły także skorzystać osoby, które w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie podlegały pod ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności.
Jaką kwotę ubezpieczenia pokryje budżet państwa?
Przewiduje się, że będzie to najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru. Przykładowo, jeżeli dany ubezpieczony zadeklarował podstawę wymiaru wyższą niż ryczałtowa (przepisy dają taką możliwość), w jego przypadku podstawa wymiaru zostanie zredukowana w miesiącu kalendarzowym korzystania z "wakacji składkowych" do wysokości właściwej dla "ryczałtu".
Jak ma być składany wniosek o wakacje od ZUS?
Przedsiębiorca, który będzie chciał skorzystać z wakacji składkowych, będzie musiał złożyć wniosek do ZUS-u w miesiącu poprzedzającym wybrany przez siebie miesiąc. Przykładowo, jeśli będzie chciał, by to listopad był miesiącem wolnym od składek na ubezpieczenia społeczne, wniosek powinien zostać złożony do ZUS-u w październiku. Odbywać się to będzie jedynie drogą elektroniczną za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS. Wniosek będzie zawierał niezbędne dane oraz oświadczenia, składane pod rygorem karnym.
Przedsiębiorcy powinni również pamiętać o obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej i imiennych raportów miesięcznych za miesiąc korzystania z wakacji składkowych. Obowiązujący termin jest taki sam, jak w przypadku innych przedsiębiorców - do 20. dnia następnego miesiąca.
Od kiedy będzie można skorzystać z ulgi w składkach?
Projektodawca zakłada błyskawicznie, bo tylko 14 dniowe konsultacje społeczne i opinie mogą być przesyłane do 6 lutego. Przewiduje, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 października 2024 r. Termin - jak czytamy w uzasadnieniu - związany jest z koniecznością zapewnienia Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych odpowiedniego czasu na dostosowanie jego systemu teleinformatycznego do nowych zadań.
MRiT i ZUS szacują, że z rozwiązania będzie mogło skorzystać prawie 2 mln osób. Szacowany koszt rozwiązania w bieżącym roku to ok. 1,73 mld zł, a w latach 2024 - 2034 maksymalne skutki finansowe mogą wynieść ok. 25 mld zł.
krześ
