Składki na ZUS i zdrowotna w górę od początku roku. Tyle zapłacisz

Każda osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą jest zobowiązana do terminowego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz podatku dochodowego. Ze względu na to, że podstawa do wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne wynosi 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę, to każdego roku składki ZUS ulegają zmianom, najczęściej na niekorzyść przedsiębiorców. 

W 2024 r. przeciętne wynagrodzenie miesięczne za pracę zostało ustalone na poziomie 7824 zł, co w porównaniu z 2023 r. daje wzrost o aż 12,8 proc. (w 2023 r. przeciętne wynagrodzenie wynosiło 6935 zł). Wobec tego podstawa wykorzystywana do wyliczenia składek ZUS w br. nie może być niższa niż 4694,40 zł.

Na całość składek na ubezpieczenie społeczne składa się:

• składka emerytalna - 916,35 zł (19,52 proc. wymiaru),
• składka rentowa - 375,55 zł (8 proc. wymiaru),
• składka wypadkowa - 78,40 zł (1,67 proc. wymiaru),
• składka na Fundusz Pracy - 115,01 zł (2,45 proc. wymiaru),
• składka chorobowa dobrowolna - 115,01 zł. (2,45 proc. wymiaru).

Po zsumowaniu składka ZUS w 2024 r. dla przedsiębiorców wyniesie 1600,32 zł, co w porównaniu z 2023 r. daje wzrost o 181,52 zł (w 2023 r. ZUS wynosił 1418,48 zł).

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą są zobowiązani do opłacania składek ZUS w wysokości minimalnej podstawy wymiaru. Jednocześnie możliwe jest, aby dobrowolnie opłacali oni wyższe składki. Miesięczna podstawa składek nie może jednak przekraczać 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, co oznacza, że maksymalna wysokość składki, jaką przedsiębiorca może odprowadzać w ramach składki ZUS w 2024 r., może wynieść 6 668 zł miesięcznie.

Przedsiębiorcy, którzy po raz pierwszy podejmują działalność gospodarczą lub wznawiają działalność po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia, mogą skorzystać z tzw. Ulgi na Start, w ramach której przez okres 6 miesięcy są zwolnieni ze składek ZUS. Wówczas opłacają oni jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Nowi przedsiębiorcy mogą również skorzystać z preferencyjnego ZUS-u, tzw. małego ZUS-u przez okres 2 lat od dnia rozpoczęcia działalności. Podstawę małego ZUS-u stanowi 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, które od 1 stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł, a od 1 lipca 2024 r. wyniesie 4300 zł.

Oznacza to, że podstawa składki do czerwca 2024 r. nie może być niższa niż 1272,60 zł, zaś od lipca niższa niż 1290 zł. Przedsiębiorca, który deklaruje minimalną podstawę wymiaru składek ZUS, zapłaci więc preferencyjny ZUS w wysokości 402,65 zł do czerwca 2024 r. oraz 408,16 zł od lipca 2024 r.

Na wysokość składki na ubezpieczenie społeczne w ramach małego ZUS-u składa się:

• składka emerytalna  - 248,41 zł do czerwca 2024 r., 251,81 zł od lipca br.,
• składka rentowa - 101,81 zł do czerwca 2024 r., 103,20 zł od lipca br.,
• składka chorobowa - 31,18 zł do czerwca 2024 r., 31,61 zł od lipca br.,
• składka wypadkowa - 21,25 zł do czerwca 2024 r. oraz 21,54 zł od lipca br.

Z preferencyjnego ZUS-u mogą również skorzystać podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, której przychód w ubiegłym roku nie przekroczył 120 000 zł. Wówczas przedsiębiorcy mogą skorzystać z tzw. Małego ZUS-u Plus, w przypadku którego wysokość składki wyliczana jest według specjalnego wzoru, w którym pod uwagę bierze się uzyskany dochód.

W małym ZUS-ie Plus podstawa składki nie może być natomiast niższa niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz wyższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Od nowego roku na przedsiębiorców czeka również podwyżka składki zdrowotnej. Podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotnej w 2024 r. nie może być niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku podatkowego.

Ostateczna wysokość składki zależna będzie natomiast od wybranej formy opodatkowania. W przypadku zasad ogólnych (skala podatkowa) wysokość składki zdrowotnej stanowi 9 proc. dochodu z działalności. Z kolei podatnicy rozliczający się na podstawie podatku liniowego zapłacą składkę w wymiarze 4,8 proc. dochodu z działalności.

W przypadku podatników rozliczających się na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wysokość składki uzależniona jest od przychodów przedsiębiorcy. Jej podstawa wyliczana jest według trzech stawek:

• 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy dochodach nieprzekraczających 60 000 zł w ciągu roku,
• 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy dochodach od 60 000 zł do 300 000 zł w ciągu roku,
• 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy dochodach przekraczających 300 000 tys. zł w ciągu roku.

Ostateczna wysokość składki zależna jest od wartości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przedsiębiorstw w IV kwartale 2023 r., razem z wypłatami z zysku. Przy założeniu, że przeciętne wynagrodzenie wyniesie 7400 zł, składka zdrowotna dla podatników na ryczałcie będzie wynosić kolejno:

• 399,60 zł dla dochodów rocznych do 60 000 zł,
• 666 zł dla dochodów rocznych od 60 000 do 300 000 zł,
• 1198,80 zł dla dochodów rocznych powyżej 300 000 zł.

W 2024 r. obowiązuje również nowy limit kosztów i odliczenia składki zdrowotnej, który zgodnie z obwieszczeniem z dnia 19 grudnia 2023 r. nie może przekroczyć 11 600 zł rocznie.

W 2024 roku obowiązują te same terminy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, które zostały wprowadzone w ramach Polskiego Ładu. Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą mają obowiązek opłacić składkę ZUS oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne do 20. dnia każdego miesiąca.

WG