Spółka pyta, czy polskie przepisy o VAT są zgodne z prawem unijnym

Jedna z firm poprosiła o interpretację podatkową, w której zapytała, czy można zacząć odliczać VAT od paliwa... bezpośrednio na podstawie przepisów unijnych, bo według niej polska ustawa zawiera błędy - wynika z analizy Tax Care.

Zgodnie z obecnymi przepisami, prawo do odliczenia VAT zawartego w cenie paliwa silnikowego mają przedsiębiorcy, którzy używają pojazdów wykorzystywanych wyłącznie w działalności gospodarczej. To oznacza, że na 100-proc. odliczenie mogą liczyć tylko ci, którzy mają w firmach samochody ciężarowe lub specjalistyczne, jak np. dźwigi. W przypadku innych samochodów, np. takich, w których liczba miejsc (łącznie z miejscem dla kierowcy) wynosi 2 przy ładowności równej lub większej niż 493 kg, można odliczyć tylko 50 proc. podatku zapłaconego przy zakupie paliwa. W innych wypadkach przedsiębiorcy nie mają prawa do odliczania VAT.

O tym, jak bardzo przedsiębiorcom doskwiera ten zakaz, świadczy interpretacja podatkowa z 8 stycznia 2015 r., wydana przez Izbę Skarbową w Katowicach (sygnatura IBPP2/443-999/14/ICz). Otóż we wniosku o wydanie interpretacji firma zajmująca się gospodarowaniem odpadami oraz świadcząca usługi utrzymania czystości zapytała izbę skarbową, czy może bezpośrednio zastosować unijne przepisy dotyczące VAT i odliczać 100 proc. VAT zapłaconego przy zakupie paliwa do aut, jakie posiada.

W uzasadnieniu stwierdziła, że nowelizacja ustawy o VAT, która zakazuje odliczania tego podatku od nabycia paliwa do 30 czerwca 2015 r., jest niezgodna z przepisami unijnej dyrektywy. Przedstawiciele firmy zwrócili uwagę, że "przepisy dyrektywy VAT nie zawierają żadnych szczególnych postanowień ograniczających prawo do odliczenia VAT od paliwa nabywanego w związku z działalnością gospodarczą podatnika". Jako że z kolei z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że jeśli prawo krajowe jest niezgodne z przepisami unijnymi, to można bezpośrednio zastosować ustawodawstwo unijne, więc spółka chciałby odnieść się bezpośrednio do dyrektywy o VAT i odliczać 100 proc. zapłaconego podatku.

Spółka w tym samym wniosku zadała drugie pytanie - czy jeśli okazałoby się, że mimo istniejących błędów obecna ustawa o VAT i wprowadzony przez nią zakaz odliczania 100 proc. podatku obowiązuje, to czy spółka ma prawo odliczyć przynajmniej 50 proc..

Izba Skarbowa w Katowicach oczywiście uznała, że stanowisko spółki jest błędne, gdyż Polska miała prawo zakazać odliczenia VAT zapłaconego przy zakupie paliwa do pojazdów, które są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej albo nie spełniają warunków dotyczących ładowności przy określonej liczbie siedzeń. Jak wynika z interpretacji, prawo takie polski rząd uzyskał na podstawie decyzji derogacyjnej, która zostały wydana wg reguł zapisanych w dyrektywie unijnej o VAT.

Urzędnicy stwierdzili, że firma nie tylko nie może odliczać 100 proc. VAT, ale obecnie nie ma prawa pomniejszych podatku nawet o 50 proc. podatku zapłaconego przy zakupie paliwa. Ta ostatnia możliwość pojawi się dopiero po 30 czerwca tego roku, kiedy obowiązujący obecnie zakaz odliczania VAT od paliwa do samochodów osobowych wykorzystywanych nie tylko w działalności gospodarczej zniknie. Wówczas przedsiębiorcy dostaną prawo do odliczenia 50 proc. podatku zapłaconego.

Spółka - jak przyznała we wniosku - obecnie nie odlicza podatku, a więc postępuje zgodnie z obowiązującymi od 1 kwietnia 2014 r. przepisami. Pytanie skierowane do izby dotyczyło tzw. zdarzenia przyszłego, jednak zapewne wnioskodawca doskonale wiedział, jakiej odpowiedzi może się spodziewać. W tej sytuacji złożenie wniosku można uznać za wyraz irytacji przedsiębiorców, którzy mają gorsze warunki pod względem rozliczania VAT niż ich konkurenci w innych krajach. Inną możliwością jest nadanie sprawie dalszego biegu, czyli odwołanie się do kolejnych sądów, aż do trybunałów unijnych włącznie.