Wreszcie prostowanie VAT-u

Projekt zakłada m.in. likwidację 30-proc. dodatkowej kary dla podatników VAT, którzy nieprawidłowo rozliczają się z fiskusem - m.in. firm, które np. zawyżyły kwotę zwrotu podatku lub zaniżyły zobowiązanie podatkowe. "Celem nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług jest uproszczenie obowiązujących przepisów, dostosowanie ich do prawa UE oraz wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego" - mówił we wtorek w Sejmie sprawozdawca projektu, przewodniczący komisji finansów Zbigniew Chlebowski (PO).

"Od momentu przyjęcia tej ustawy w 1993 roku są to bez wątpienia najbardziej przełomowe zmiany w VAT" - powiedział Chlebowski. Dodał, że od czasu uchwalenia ustawy była ona zmieniana 50 razy. "Zależy nam na tym, aby prace nad tym projektem zakończyć jeszcze w tym tygodniu, żeby jak najszybciej projekt z Sejmu trafił do Senatu, (...) żeby ta ustawa weszła w życie jeszcze w tym roku - 1 grudnia 2008 roku" - zakończył Chlebowski.

Andrzej Orzechowski (PO) podkreślał w imieniu klubu, że powstały podczas prac w komisji finansów projekt, to kompilacja dobrych rozwiązań zawartych we wszystkich pierwotnie złożonych projektach. Według niego zmiany są realnym uproszczeniem przepisów. Orzechowski złożył w drugim czytaniu kilka poprawek do omawianych zmian, ponieważ nie wszystkie postulaty komisji Przyjazne Państwo znalazły poparcie w pracach komisji finansów. Apelował do posłów o wysiłek, by od 1 grudnia tego roku ustawa weszła w życie.

Henryk Kowalczyk (PiS) ocenił, że szybki tryb prac nad zmianami w podatku VAT nie pozwolił na dokładną i spokojną debatę. W jego ocenie, projekt powinien trafić do podkomisji i tam zostać dokładniej opracowany.

Zapowiedział złożenie przez PiS poprawek, które upraszczałyby prawo i by ustawa o VAT "choć w części była przyjazna dla podatników". Zaznaczył, że jego klub nie robi sobie dużo nadziei, by przeszły one podczas prac w Sejmie.

Na zakończenie debaty Chlebowski odpowiadając na zarzuty Kowalczyka zapowiedział, że dobre projekty będą procedowane podczas prac komisji. "One nie będą trafiały do podkomisji, bo to odsuwanie w czasie przyjęcia dobrych rozwiązań" - podkreślał Chlebowski.

Stanisław Stec (Lewica) deklarował poparcie klubu dla zmian. Apelował, by służby skarbowe szybko rozpropagowały treść ustawy - nawet jeszcze przed pracami w Senacie - tak, by urzędnicy skarbowi mogli je stosować zaraz po wejściu w życie w grudniu. Prosił też o poparcie dla wniosku mniejszości obniżającego podstawową stawkę VAT z 22 do 20 proc. Przypomniał, że przy rosnących cenach energii i ogrzewania, taka obniżka wpłynęłaby pozytywnie na sytuację ekonomiczną najuboższych. W jego ocenie przepisy powinny umożliwić nie naliczanie VAT przy darowiznach na cele społeczne.

Również Andrzej Pałys (PSL) poparł przyjęte przez komisję rozwiązania i ocenił, że propozycje pozytywnie wpłyną na gospodarkę. Klub PSL poprze zmiany.

Wiceminister finansów Ludwik Kotecki mówił, że po sejmowych pracach nowelizacja zawiera rządowe propozycje zmian. W jego ocenie, kara za brak kasy fiskalnej powinna pozostać w przepisach, bo jej usunięcie doprowadzi do sytuacji, w której w praktyce nie będzie można wyegzekwować obowiązku posiadania kas.

Projekt po pracach w komisji zakłada, jak zaproponowała PO, by firma mogła odliczyć VAT w deklaracji do końca roku. Obecnie firma ma na to dwa miesiące, a rząd proponował wydłużenie tego terminu do trzech miesięcy. Przyjęto też rządową propozycję skrócenia do 60 dni podstawowego terminu zwrotu VAT. Eksperci ostrzegali, że generalnie korzystny przepis, zawiera jednak rozwiązanie szkodliwe dla firm.

Urząd skarbowy będzie mógł bowiem bezterminowo wydłużyć termin 60- dniowy, jeśli uzna, że zasadność zwrotu budzi wątpliwości. Gdy np. po dwóch latach weryfikacji rozliczeń uzna, że pieniądze jednak należy oddać, ale w kwocie mniejszej np. o kilka złotych, kwota zwrotu nie będzie zawierała odsetek za zwłokę.

Nowelizacja zakłada wprowadzenie do ustawy o VAT przepisów umożliwiających zakładanie magazynów konsygnacyjnych. Ich funkcjonowanie umożliwi przemieszczanie towarów wewnątrz UE. Ponadto projekt wprowadza m.in. możliwość składania deklaracji VAT kwartalnie przez wszystkich podatników, a nie tylko przez małe firmy. Umożliwia także rozliczenie podatku importowego w deklaracji. Obecnie importerzy muszą odprowadzać podatek i potem czekać na jego zwrot.

Nowelizacja trafi jeszcze raz do sejmowej komisji finansów publicznych. Prawdopodobnie będzie głosowana podczas kolejnego posiedzenia Sejmu.