Fenomenalny skok cen gazu i energii
Hossa na rynku surowców trwa, a indeks towarowy spot Bloomberg ostatnio osiągnął najwyższy poziom od dziesięciu lat. Fenomenalnym skoku cen gazu i energii elektrycznej w Europie oraz perspektywa mroźnej zimy niepokoi wszystkich, od konsumentów po przemysł, a nawet polityków.
BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami
Warto jednak zauważyć, że rozbieżności pomiędzy poszczególnymi sektorami zaczęły się mocno pogłębiać, a wyniki stały się znacznie mniej zsynchronizowane niż w pierwszym półroczu 2021 r. Najsłabszym sektorem - zarówno obecnie, jak i przez większość 2021 r. - pozostaje sektor metali szlachetnych, dla którego nadal nie ma uzasadnienia w kontekście hossy na rynkach akcji i obaw o inflację, równoważonych przez perspektywę redukcji bodźców fiskalnych przez banki centralne, co doprowadziłoby do wzrostu rentowności obligacji skarbowych i potencjalnej aprecjacji dolara.
Dolar jest kolejnym kluczowym czynnikiem wytyczającym kierunek na rynkach towarowych. W dalszym ciągu jest mocny, co utrudnia sytuację surowców najbardziej wrażliwych na kurs waluty amerykańskiej, takich jak metale inwestycyjne czy kluczowe produkty rolne. Lepsze niż przewidywano dane dotyczące sprzedaży detalicznej w Stanach Zjednoczonych zapewniły dolarowi dodatkowe wsparcie w połączeniu z popytem na bezpieczne inwestycje, ponieważ kryzys spółki Evergrande, najbardziej zadłużonego dewelopera nie tylko w Chinach, ale i na świecie, nadal się pogłębia. Jeżeli rząd nie zdoła opanować tej sytuacji, istnieje ryzyko, że kryzys przeniesie się również na konkurencyjne przedsiębiorstwa i na całą chińską gospodarkę.
Podobnie jak w ciągu poprzednich dwóch tygodni, nie sposób nie wspomnieć o fenomenalnym skoku cen gazu i energii elektrycznej w Europie, który w coraz większym stopniu odczuwalny jest przez branże o dużym zużyciu energii, od chemii i nawozów po cement, a nawet producentów cukru. W tym roku nastąpił sztorm idealny w postaci korzystnych dla cen zjawisk, który wywindował ceny gazu do rekordowego poziomu: cena holenderskiego benchmarkowego kontraktu na gaz TTF o najbliższym terminie wygaśnięcia w pewnym momencie doszła do poziomu 76,5 EUR/MWh lub 26,8 USD/MMBtu, co stanowi rekordowy ekwiwalent 150 USD za baryłkę ropy.
Niemieckie podstawowe ceny energii z przyszłorocznym terminem realizacji osiągnęły 108 EUR/MWh, co stanowi niemal 2,5-krotność pięcioletniej średniej dla tego okresu roku. Pochylmy się również z troską nad konsumentami z Wielkiej Brytanii, którzy znaleźli się w najbardziej poszkodowanej grupie, ponieważ brytyjska sieć energetyczna odnotowała gwałtowny spadek energii z turbin wiatrowych. Brytyjski odpowiednik wspomnianego holenderskiego kontraktu TTF osiągnął niewyobrażalny poziom 260 EUR/MWh, po czym nieco spadł.
Poniżej przedstawiamy główne przyczyny obecnego wzrostu cen. Mimo iż niektóre z nich mogą ostatecznie ulec zmianie i doprowadzić do spadku, perspektywa kolejnej mroźnej zimy niepokoi wszystkich, od konsumentów po przemysł, a nawet polityków.
Ci ostatni mogą się obawiać przerw w dostawach prądu, częściowo z powodu inicjatyw na rzecz zielonej transformacji, które utrudniają utrzymanie niezbędnego poziomu obciążenia podstawowego w sieci energetycznej.
- Niepewność związana z uruchomieniem Nord Stream 2, potencjalnego dodatkowego źródła dostaw gazu
- Problemy z dostawami LNG w Stanach Zjednoczonych na skutek zakłóceń spowodowanych huraganem Ida
- Niewielka produkcja energii wiatrowej w Europie, przy czym spółka Orsted, będąca liderem na duńskim rynku energii odnawialnej, poinformowała o "wyjątkowo słabym kwartale pod względem wiatru"
- Ograniczona produkcja energii z norweskich elektrowni wodnych
- Najniższe od ponad dziesięciu lat zapasy gazu przed szczytowym okresem zimowego popytu.
odnotowała czwarty z rzędu tydzień wzrostu, a sierpniowe załamanie cen spowodowane pandemią Covid odeszło już dawno w zapomnienie, ponieważ ceny zarówno ropy naftowej, jak i gazu ziemnego w dalszym ciągu pozostają pod wpływem skutków huraganu Ida. Producenci obu surowców nadal mają problem ze wznowieniem wydobycia na platformach w Zatoce Meksykańskiej, a MAE w swoim najnowszym miesięcznym raporcie na temat rynku ropy przewiduje potencjalną stratę ponad 30 mln baryłek.
W związku z faktem, iż rafinerie również mają trudności ze wznowieniem działania, nastąpił gwałtowny spadek zapasów benzyny i oleju napędowego, co pozytywnie przełożyło się na ceny. Dodajmy do tego przeniesienie wspomnianego wzrostu światowych cen gazu na rynek amerykański, a także prognozę MAE zakładającą mocny wzrost popytu do końca roku, w miarę ponownego zaniku skutków pandemii, a otrzymamy rynek, na którym kontrolę ponownie przejmą byki.
Jednak obawy o popyt w Chinach, dalsze ożywienie produkcji w Stanach Zjednoczonych oraz perspektywa uwolnienia większej ilości ropy naftowej ze strategicznych rezerw w obu tych krajach mogą ograniczyć dalsze krótkoterminowe wzrosty powyżej wieloletniej linii trendu sięgającej rekordowej wartości szczytowej z 2008 r., obecnie nieco poniżej 77 USD.