Comiesięczne ustalanie przez ARP ceny referencyjnej, wyrażonej w złotych na gigadżul (zł/GJ), wiąże się z wdrożeniem na początku zeszłego roku ustawowego mechanizmu dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych kopalń węgla kamiennego. W założeniu dopłaty mają pokrywać różnicę między faktycznymi przychodami spółek węglowych a przychodami, jakie producenci węgla uzyskaliby, sprzedając surowiec po cenie referencyjnej.
Zgodnie z rozporządzeniem ministra aktywów państwowych z lutego 2022 r., ceną referencyjną jest średnioważona miesięczna jednostkowa cena węgla energetycznego importowanego do Polski spoza Unii Europejskiej. Cena ta uwzględnia wartość opałową importowanego węgla i jest wyrażona w zł/GJ. Agencja oblicza cenę referencyjną na podstawie sprawozdań dotyczących importu i przywozu węgla kamiennego do Polski.
W listopadzie 2022 r. spadek cen węgla na świecie
W marcu ub. roku, kiedy po raz pierwszy ARP wyliczyła cenę referencyjną, wyniosła ona 27,51 zł/GJ, w kwietniu 42,24 zł/GJ, w maju 52,80 zł/GJ, w czerwcu 54,76 zł/GJ, w lipcu 59,79 zł/GJ, w sierpniu 62,20 zł/GJ, we wrześniu 58,12 zł/GJ, w październiku 45,82 zł/GJ, a w listopadzie - jak wynika z najnowszych danych Agencji - 51,50 zł/GJ.
Punktem odniesienia dla ceny referencyjnej mogą być wartości indeksów obrazujących średnie ceny sprzedaży węgla przez kopalnie, publikowane co miesiąc przez katowicki oddział ARP. Wartość indeksu węgla dla energetyki wyniosła w listopadzie 25,84/GJ, dla ciepłownictwa zaś 42,17 zł/GJ - w obu przypadkach były to wartości niższe od listopadowej ceny referencyjnej.
Ubiegłoroczny listopad przyniósł spadek cen węgla na świecie - ceny w zachodnioeuropejskich portach ARA (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpia) zmalały wobec października 2022 r. o 5,3 proc., wciąż były jednak wyższe niż przed rokiem o 104 proc.
W przeliczeniu na warunki portów ARA, wartość polskich indeksów wyniosła w listopadzie ub. roku 140,40 dol. za tonę węgla dla energetyki oraz 229,15 dol. za tonę węgla dla ciepłownictwa.
Górnictwo otrzymuje pokaźne dopłaty
Publikowana przez ARP cena referencyjna służy do wyliczania wartości budżetowych dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych kopalń. W ub. roku największa spółka węglowa - Polska Grupa Górnicza - otrzymała z tego tytułu ok. 1,4 mld zł: 800 mln zł w gotówce oraz 600 mln zł w postaci obligacji. W końcu ub. roku Skarb Państwa podniósł też kapitał spółki Tauron Wydobycie w formie obligacji wartych 177,6 mln zł - to również był element systemu wsparcia w zakresie dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych.
