Spis treści:
Przyczyny wzrostu składki zdrowotnej
W styczniu bieżącego roku obniżono podstawę minimalnej składki zdrowotnej opłacanej przez prowadzących działalność gospodarczą. Miało to być rozwiązanie doraźne, przynoszące ulgę wszystkim osobom pracującym "na swoim", którzy wcześniej ucierpieli z powodu znacznych podwyżek wynikających z Polskiego Ładu.
Zmiana wprowadzona w styczniu obowiązuje wyłącznie do końca 2025 roku. Rząd planował jednak wprowadzić rozwiązanie, które na trwałe miałoby utrzymać podstawę naliczania składki na poziomie 75 proc. minimalnego wynagrodzenia (a nie 100 proc., jak wynika z Polskiego Ładu).
Projekt ustawy został zaprezentowany na wiosnę tego roku, jednak prezydent Andrzej Duda zgłosił swoje weto. Jako powód Pałac Prezydencki podał obawę, że planowane obniżki dla większości przedsiębiorców byłyby jednocześnie olbrzymimi stratami NFZ.
Jak wiadomo, kondycja Narodowego Funduszu Zdrowia jest jedną z większych bolączek rządzących. Zdaniem prezydenta, wyrównanie składki za przedsiębiorców stałoby się kolejnym obciążeniem budżetu państwa, który i tak sowicie dopłaca do funkcjonowania NFZ.
Ponadto prezydent zaznaczył, że rozwiązanie obozu rządzącego byłoby niekorzystne z punktu widzenia sprawiedliwości społecznej. Wielu lepiej prosperujących przedsiębiorców opłacałoby składki niższe od tych, jakimi obłożeni są pracownicy zarabiający najniższą krajową.
CZYTAJ RÓWNIEŻ: Rząd wziął się za walkę z deficytem. Trzy nowe podatki uratują budżet?
Polski Ład powraca w 2026
Ponieważ obecnie funkcjonujące rozwiązanie ma termin ważności przewidziany na koniec obecnego roku, weto prezydenckie jest równoznaczne z powrotem do Polskiego Ładu.
Chociaż faktycznie weto ustrzegło pracowników z minimalną wypłatą od płacenia wyższej stawki zdrowotnej od dobrze zarabiających przedsiębiorców, to jednak uderza ono w interesy przedsiębiorców zarabiających najmniej.
Zasady naliczania minimalnej składki w Polskim Ładzie nie zmieniają się w zależności od dochodów. Dlatego nawet przedsiębiorca notujący straty jest zobowiązany do jej zapłacenia.
Przypomnijmy: obecnie podstawa naliczania minimalnej składki zdrowotnej wynosi 75 proc., a od stycznia 2026 będzie to 100 proc. minimalnego wynagrodzenia.
Jak zaznacza doradca podatkowy Małgorzata Samborska w Money.pl, nie będzie to jedyne zmartwienie mikroprzedsiębiorców. Od nowego roku następuje kumulacja podwyżek, ponieważ oprócz tego, że podstawa naliczania składki wzrośnie o 25 proc., to jeszcze wzrośnie minimalne wynagrodzenie. A to od niego zależy wysokość samej podstawy.
Prognozowana wysokość składki w 2026 roku
Według rządowych założeń, minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie do 4806 zł brutto od stycznia 2026. To oznacza wzrost o 140 zł w porównaniu do obecnego roku. Najniższa płaca krajowa jest jednocześnie podstawą wyliczania składki zdrowotnej.
Na podstawie dostępnych prognoz, miesięczna minimalna składka zdrowotna w 2026 roku wyniesie w związku z tym 432,54 zł. Oznacza to wzrost o 117,59 zł miesięcznie w porównaniu z obecną kwotą 314,96 zł. W skali roku dodatkowe obciążenie wyniesie aż 1411 zł.
Czy musisz szykować się na podwyżki?
Podwyżka składki zdrowotnej w szczególności uderzy w małych przedsiębiorców rozliczających się na skali podatkowej lub podatku liniowym, którzy osiągają najniższe dochody lub ponoszą straty.
Przedsiębiorcy, którzy wykazują wyższy dochód, nadal będą opłacać składkę zależną od ich dochodu, czyli w przypadku rozliczania się na skali wynosić będzie ona 9 proc., a na podatku liniowym - 4,9 proc. Sytuacja nie ulegnie również zmianie dla ryczałtowców.
Jeśli chodzi o pracowników etatowych, to te konkretne zmiany podatkowe w ogóle ich nie dotyczą.
Prawdopodobieństwo, że powyższe zmiany nie wejdą w życie, jest minimalne. Wymagałoby to zaprojektowania i przegłosowania w Sejmie rozwiązania np. utrzymującego obecny poziom składek. Jednak po pierwsze, koalicja rządząca nie potrafi w tym aspekcie osiągnąć spójnego stanowiska, a po drugie — prezydent Karol Nawrocki prawdopodobnie zawetowałby propozycję, powołując się na podobne argumenty, co prezydent Andrzej Duda w maju.
Wiele zatem wskazuje na to, że rok 2026 będzie szczególnie trudny dla mikroprzedsiębiorców. Wzrośnie stawka zdrowotna, ale także podstawa składki ZUS, która liczona jest od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Przedsiębiorca, który płaci pełny ZUS, będzie musiał co miesiąc odprowadzić co najmniej 2359,30 zł, uwzględniając ubezpieczenie społeczne i składkę zdrowotną.
KO
