Jak odzyskać nadpłatę

Podatnicy, którym z rozliczenia rocznego za 2007 rok wynika nadpłata podatku, mogą uzyskać szybki jej zwrot, gdy szybko złożą zeznanie podatkowe. Faktem jest, że urząd skarbowy na zwrot nadpłaty podatku wynikającej z rocznego PIT ma trzy miesiące od momentu złożenia zeznania. Jednak w praktyce jest tak, że im szybciej zeznanie z nadpłatą do urzędu wpłynie, tym szybciej jest ona zwracana.

W sytuacji gdy składamy zeznanie z nadpłatą po terminie, do formularza PIT trzeba dołączyć dodatkowo wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku i jej zwrot. Wniosek taki będzie potrzebny również wtedy, gdy podatnik składa korektę zeznania rocznego, w wyniku której wykazuje nadpłatę podatku. Jeśli skorygowane zeznanie nie budzi wątpliwości fiskusa, zwraca on nadpłatę podatku bez wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę.

PRZYKŁAD: ZWROT ULGI CZY NADPŁATY

Czy podatnikowi posiadającemu dokumenty stwierdzające poniesione wydatki na cele rehabilitacyjne przysługuje zwrot całej wydatkowanej kwoty, czy wyłącznie kwota nadpłaty wynikająca ze złożonego zeznania podatkowego?

Wydatki na cele rehabilitacyjne odliczane są od dochodu. W związku z tym podatnikowi nie przysługuje zwrot w pełnej wysokości poniesionych wydatków na cele rehabilitacyjne, a jedynie prawo skorzystania z ulgi polegającej na odliczeniu tych wydatków od osiągniętego w danym roku podatkowym dochodu.

Takiego wniosku nie składa się, gdy zeznanie złożone jest w terminie. Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują określone przypadki powstania nadpłaty.

Powstanie nadpłaty

Za nadpłatę uważa się kwotę: nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku; podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej; zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej; zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności lub decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Forma zwrotu

Urząd skarbowy może zwrócić kwotę nadpłaconego podatku albo gotówką, wypłacając ją w kasie urzędu lub przekazując za pośrednictwem poczty, albo przesłać ją bezpośrednio na rachunek bankowy podatnika.

Przepisy przewidują, że zwrot nadpłaty następuje:

 na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta zobowiązanego do posiadania rachunku bankowego; w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są zobowiązani do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy.Ważne!

Organ podatkowy na zwrot nadpłaty podatku wynikającej z rocznego zeznania podatkowego PIT ma trzy miesiące

Za dzień zwrotu nadpłaty uważa się dzień: obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego na podstawie polecenia przelewu; złożenia przekazu pocztowego; wypłacenia kwoty nadpłaty przez organ podatkowy lub postawienia nadpłaty do dyspozycji podatnika w kasie.

PRZYKŁAD: PRZEKAZANIE PIENIĘDZY NA KONTO

Czy wykazana w PIT-36L nadpłata podatku powinna być zwrócona na rachunek bankowy wskazany w NIP?

Zwrot nadpłaty następuje: na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta obowiązanego do posiadania rachunku bankowego; w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są zobowiązani do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy. Nadpłata, której wysokość nie przekracza kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlega zwrotowi wyłącznie w kasie. Z kolei zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu. Organ podatkowy nie ma swobody wyboru formy zwrotu nadpłaty, gdyż podmiotowi (podatnikowi, płatnikowi lun inkasentowi), który prowadząc działalność gospodarczą zobowiązany jest do posiadania rachunku bankowego, zwraca nadpłatę na wskazany rachunek bankowy, a wszystkim pozostałym podmiotom nadpłatę zwraca w gotówce, chyba że taki podmiot zażąda zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy. Zatem w przedstawionej sytuacji nadpłata wskazana w zeznaniu PIT-36L powinna być zwrócona na rachunek bankowy wskazany w NIP.

Nadpłata, której wysokość nie przekracza kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlega zwrotowi wyłącznie w kasie. Ponadto nadpłata zwracana przekazem pocztowym jest pomniejszana o koszty jej zwrotu.

Warto też wiedzieć, że prawo do zwrotu nadpłaty podatku wygasa po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jej zwrotu. Po upływie tego terminu wygasa również prawo do złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych oraz możliwość zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych.

Złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty, zwrot nadpłaty lub zaliczenie jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych przerywa bieg terminu do zwrotu nadpłaty.

PRZYKŁAD: CHARAKTER NADPŁATY PODATKU

Czy zwrot nadpłaty podatku, wynikający z korzystania w rozliczeniu za 2007 rok z ulgi na internet, to dochód podlegający opodatkowaniu?

Nie. Przysługujący zwrot podatku wynika z faktu skorzystania przez podatnika z prawa do zmniejszenia dochodu wynikającego z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym otrzymany zwrot podatku z tego tytułu nie jest dochodem podatnika.

Nie zawsze zwrot

Podatnik, który w swoim rozliczeniu podatkowym wykaże nadpłatę podatku, nie zawsze będzie mógł otrzymać zwrot gotówki. Nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę wynikających z decyzji fiskusa oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Także nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę wynikających z decyzji urzędu skarbowego oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku - na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wystąpi o ich zwrot.

PRZYKŁAD: PODATEK POBRANY, A NADPŁATA U PODATNIKA

Płatnik pobrał zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłacanych przez siebie kwot odsetek od odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę oraz odszkodowania za wyrządzoną szkodę, od których to wypłat nie miał obowiązku pobrania i odprowadzenia do organu podatkowego zaliczek, a jedynie wystawienia dla podatnika informacji PIT-8C o dokonanej wypłacie, na podstawie której podatnik powinien wykazać otrzymany dochód w rocznym zeznaniu podatkowym o wysokości dochodu osiągniętego w danym roku podatkowym, w celu łącznego opodatkowania z pozostałymi dochodami. Czy w związku z tym u podatnika powstanie nadpłata podatku?

Nie ulega wątpliwości, że wypłacona przez płatnika na rzecz podatnika kwota odsetek podlegała opodatkowaniu. Zobowiązanie podatkowe ciążące na podatniku zostało zrealizowane, z tym że nie bezpośrednio przez niego samego, a poprzez pobranie podatku (z należności przysługującej podatnikowi) przez płatnika dokonującego wypłaty odsetek. To od podatnika pobrano zaliczkę na podatek i to on faktycznie uregulował w tej sytuacji zobowiązanie podatkowe. Nie doszło więc do nadpłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych przez podatnika, bo istniał obowiązek podatnika do jego zapłaty, wynikający ze stosunku prawnopodatkowego. Tym samym kwota podatku była należna od podatnika na rzecz wierzyciela podatkowego i w związku z tym nie stanowi nadpłaty podlegającej zwrotowi lub zaliczeniu na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych.

W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wydawane są postanowienie, na które służy zażalenie.

Aktualizacja NIP

Każdy podatnik, który w swoim zeznaniu wykaże nadpłatę podatku i chce uzyskać jej zwrot na rachunek bankowy, musi numer konta przedstawić w urzędzie skarbowym. Trzeba tego dokonać składając aktualizację NIP. Aktualizacja NIP to powtórne złożenie formularza NIP (zaznaczając kwadrat: aktualizacja) z wpisaniem danych, które podajemy po raz pierwszy lub które uległy zmianie. W naszym przypadku podatnik w zgłoszeniu aktualizacyjnym poza danymi go identyfikującymi, takimi jak: imię, nazwisko, NIP, PESEL wpisze numer rachunku bankowego. Urząd skarbowy od tej pory w każdym przypadku wystąpienia nadpłaty przekaże ją na rachunek podatnika.

Osoby, które już raz podały rachunek w zgłoszeniu NIP, a wykazują co roku nadpłatę, nie muszą każdego roku wypełniać aktualizacji NIP.

Konieczność aktualizacji NIP wystąpi wtedy, gdy zmieni się numer rachunku bankowego.

Ewa Matyszewska