Kaucja za puszkę? Wystarczy spełnić jeden warunek
Od października wchodzi w życie system kaucyjny. A wraz z nim zmiana dotychczasowych nawyków. Na przykład dotyczących zgniatania puszek przed wyrzucaniem ich do kosza. Zgodnie z nowymi przepisami, warunkiem do otrzymania 50 gr zwrotu za puszkę jest zakaz jej zgniatania. Opakowanie będzie musiało też posiadać logotyp systemu kaucyjnego.
Zgodnie z ustawą o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, systemem kaucyjnym zostaną objęte miejsca sprzedające napoje - sklepy spożywcze, ale też np. sklepy przemysłowe, punkty gastronomiczne i stoiska na imprezach masowych. Zgodnie z art. 44 tej ustawy, jeśli powierzchnia sprzedaży przekracza 200 m kw., przedsiębiorca będzie musiał zbierać puste butelki oraz objęte systemem puszki i zwracać za nie kaucję. Mniejsze placówki mogą to robić dobrowolnie.
System kaucyjny obejmie wszystkie puszki metalowe do pojemności 1 litra - zarówno te stalowe jak i aluminiowe. “Nie podano minimalnej pojemności, a więc systemem kaucyjnym objęte są wszystkie puszki metalowe tj. wykonane ze stali oraz aluminium” - wskazuje RECAL, fundacji na rzecz odzysku opakowań aluminiowych. Bez względu na pojemność, kaucja za puszkę wyniesie 50 gr.
Zgodnie z wytycznymi określonymi w ustawie kaucyjnej, puszki podlegające zwrotowi powinny zostać odpowiednio oznaczone. Logotyp systemu kaucyjnego powinien być widoczny i czytelny. RECAL sugeruje oznaczenie informacji „prostokątem” z napisem „kaucja” i podaną wysokością 0,50 zł dla puszek. Rekomenduje też minimalne wymiary - 8,3 mm wysokości i 11,7 mm szerokości. “Zalecamy umieszczenie tej informacji bezpośrednio na górze. W miejscu, które nie podlega zginaniu, aby maksymalizować dostępność informacji” - zachęca fundacja RECAL. Podkreśla, że oznaczone powinno być też każde jednostkowe opakowanie.
Eksperci przypominają, że warunkiem do otrzymania pieniędzy za puszki objęte systemem kaucyjnym, jest zwrot nieuszkodzonego opakowania. “Szczególnie w okresie początkowym, gdy na rynku funkcjonowały będą równolegle puszki objęte kaucją oraz te bez kaucji, zalecamy wprowadzenie oznaczenia na multipakach: „W TYM OPAKOWANIU ZNAJDUJĄ SIĘ PUSZKI OBJĘTE KAUCJĄ. NIE ZGNIATAJ PUSZKI. ZWRÓĆ I ODZYSKAJ KAUCJĘ” - zachęca fundacja.
Zaleca, aby informację umieszczać na górze - w miejscu, które nie podlega zginaniu. “Nie rekomendujemy zamieszczania informacji bezpośrednio na puszkach. Powodem jest ograniczanie informacji mogących osłabić odnalezienie logotypu systemu kaucyjnego na opakowaniu" - zachęca RECAL. I uzasadnia, że dzięki takiemu rozwiązaniu tekst o objęciu opakowania systemem kaucyjnym nie zagubi się wśród innych informacji.
W 2025 r. puszka do napojów ukończyła 90 lat. Pierwsze wyprodukowano w styczniu 1935 r., w browarze Gottfried Krueger w Newark w stanie New Jersey. Wtedy, po raz pierwszy, trafiło na rynek dwa tysiące piw w puszkach stalowych. Rok później puszki z napojami dotarły do Europy - w Walii zaczęto sprzedawać w nich piwo. W 1937 r. w Wielkiej Brytanii działały 23 browary, które oferowały 40 różnych marek piw w puszkach.
Pierwszą całkowicie aluminiową, dwuczęściową puszkę, wprowadzono na rynek w 1964 r., a po kolejnych 11 latach pojawiło się rozwiązanie stosowane do dzisiaj - trwałe połączenie kluczyka (nazywanego błędnie zawleczką) z wieczkiem, bez potrzeby całkowitego odrywania w czasie otwierania.