Miniony tydzień - wydarzenia krajowe

Stopa lombardowa została

obniżona z 10,0% do 9,0%, stopa redyskonta weksli . z 8,5% do 7,75%, stopa

referencyjna . z 7,5% do 7,0%, a stopa depozytowa pozostała na poziomie

5,0%. Jednocześnie Rada utrzymała neutralne nastawienie polityki

pieniężnej. Była to już trzynasta obniżka stóp procentowych w obecnym cyklu

rozluźniania polityki pieniężnej, trwającym od początku ub. r. Łącznie w tym cyklu

stopa referencyjna została obniżona o 12 pkt. proc. W informacji po posiedzeniu

RPP wskazała na następujące przyczyny, które skłoniły ją do rozluźnienia polityki

monetarnej: .korzystny przebieg procesów inflacyjnych . bieżąca stopa inflacji

oraz wszystkie miary inflacji bazowej ustabilizowały się na niskim poziomie,

nastąpiła dalsza poprawa oczekiwań inflacyjnych osób prywatnych oraz analityków

bankowych; .sytuacja w sferze monetarnej gospodarki - utrzymywanie się

spadkowej dynamiki podaży pieniądza M3, brak oznak znacznego ożywienia w

kredytach dla przedsiębiorstw oraz spadek rocznej dynamiki pieniądza

gotówkowego w obiegu; .umiarkowany wzrost płac w sektorze przedsiębiorstw,

który wraz z niekorzystną sytuacją na rynku pracy nie zagraża wzrostem presji

inflacyjnej; .pogorszenie się perspektyw przyspieszenia wzrostu gospodarczego,

w szczególności w Niemczech. Do czynników .ograniczających pole manewru w

polityce pieniężnej. RPP zaliczyła: kształtowanie się cen ropy naftowej na wysokim

poziomie i ryzyko jej dalszego wzrostu oraz .niepewność co do wyników budżetu

państwa w br... Na konferencji prasowej po posiedzeniu RPP prezes Balcerowicz

podkreślił, że .wiele wskazuje na to, że osiągnięty poziom stóp jest adekwatny do

obecnej sytuacji gospodarczej lub bardzo bliski". Odnosząc się do stanu finansów

publicznych dodał, że "gdybyśmy opierali się tylko na budżecie, to z tej decyzji nic

by dzisiaj nie było" (cytaty za agencją PAP).

Decyzja RPP o obniżeniu stóp procentowych była zaskoczeniem dla rynku .

żaden, spośród szesnastu ankietowanych przez agencję Reuters banków, nie

oczekiwał redukcji stóp na październikowym posiedzeniu RPP, choć zdecydowana

większość analityków (w tym my) oczekiwała obniżki w listopadzie. Mimo, że

decyzji o redukcji stóp oczekiwaliśmy dopiero w listopadzie br., uważamy, że jest

ona uzasadniona sytuacją ekonomiczną, a przede wszystkim korzystnym

rozwojem procesów inflacyjnych. Zgadzamy się z opinią prezesa Balcerowicza, że

osiągnięty poziom stóp jest bliski poziomowi zgodnemu z rozwojem sytuacji

gospodarczej Polski, jednak uważamy również, że wciąż nieznacznie od tego

poziomu odbiega. Bazując na naszych prognozach sądzimy, że do końca roku

stopy banku centralnego mogą zostać obniżone jeszcze o 50 pb . uważamy, że

nastąpi to dopiero w grudniu. Oczekiwane przez nas wstrzymanie się RPP z

obniżką stop w listopadzie uzasadniają zdecydowane wypowiedzi prezesa

Balcerowicza o odpowiednim dla gospodarki polskiej poziomie stóp procentowych.

Natomiast do redukcji stóp w grudniu skłaniać będzie rozwój sytuacji

makroekonomicznej - przewidywany przez nas scenariusz makroekonomiczny jest

nieznacznie bardziej pesymistyczny niż prezentowany przez NBP pod względem

wzrostu gospodarczego i zdecydowanie bardziej optymistyczny pod względem

tendencji inflacyjnych (uważamy, że niemal na pewno roczny wskaźnik inflacji w

grudniu br. ukształtuje się poniżej dolnej granicy celu inflacyjnego, czego RPP

jeszcze oficjalnie nie przyznała). Natomiast w roku przyszłym oczekujemy

zdecydowanie mniejszej skali rozluźniania polityki pieniężnej. Jeżeli nie dojdzie do

wzrostu czynników proinflacyjnych oraz ścieżka wzrostu gospodarczego okaże się

zgodna z naszymi oczekiwaniami, uważamy, że stopy procentowe w 2003 roku

zostaną zredukowane o ok. 50-100 pb, które skumulują się w I poł. 2003 r.

Przedstawiciele krajów UE podczas szczytu w Brukseli doszli do

porozumienia w sprawie zapewnienia warunków finansowania rozszerzenia

Unii Europejskiej. Zgodnie z porozumieniem wypracowanym pod duńskim

przewodnictwem, unijne wydatki na rolnictwo w latach 2007-2013 będą rosły w

tempie 1% rocznie. W pierwszym roku członkostwa - 2004 kandydaci

otrzymają 25% wymiaru dopłat bezpośrednich przysługujących rolnikom z

państw "15", natomiast do 2007 roku pomoc ta zwiększy się do 40%, oraz o

10% rocznie w następnych latach. Szefowie państw Unii Europejskiej chcą

przeznaczyć 23 mld euro na pomoc regionalną dla kandydatów w pierwszych

trzech latach członkostwa (Komisja Europejska proponowała kwotę w wysokości

Wzrost cen żywności, m/m

Projekt przewiduje również, że w latach 2004-2006 nowe kraje członkowskie nie będą dostawać netto z unijnego budżetu mniej niż w 2003 roku.

Osiągnięcie przez kraje .15. porozumienia w sprawie warunków finansowania rozszerzenia UE stanowi bardzo dobrą

wiadomość dla krajów kandydujących. Jest to przejaw woli politycznej krajów członkowskich, by rozszerzenie UE

nastąpiło o zaplanowanym czasie (pocz. 2004 r.). Naszym zdaniem stanowi to wyraźny sygnał, że opóźnienie procesu

akcesyjnego Polski jest w obecnej sytuacji mało prawdopodobne, gdyż także po stronie rządu polskiego istnienie silna

wola polityczna, by negocjacje terminowo zakończyć. Nie oznacza to jednak, że na tej drodze nie będzie już żadnych

tarć, szczególnie pomiędzy koalicjantami rządowymi . odnośnie finansowania rolnictwa, jednakże sądzimy, że

ostatecznie na grudniowym szczycie w Kopenhadze zostanie parafowany traktat akcesyjny, co będzie kolejnym krokiem

do wstąpienia Polski do UE na pocz. 2004 r.

Według GUS ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły w I poł. października o 1,0%, natomiast w

ujęciu miesięcznym o 1,3%. Dynamika wzrostu cen żywności i napojów bezalkoholowych po wyłączeniu grup .owoce. i

.warzywa. wyniosła 100,3% m/m oraz 100,1% w stosunku do II połowy września. Podobnie jak we wrześniu, do wzrostu

cen żywności przyczyniły się znacznie wyższe ceny warzyw (o 14,8% m/m) oraz wyższe ceny w kategorii .oleje i

pozostałe tłuszcze. (o 0,5% m/m) oraz .mleko, sery i jaja. (o 0,4% m/m). Ceny napojów alkoholowych spadły o 3,9%

m/m, co stanowiło efekt, wchodzącej w życie od 1 października, obniżki akcyzy od napojów spirytusowych.

Wzrost cen żywności i napojów alkoholowych był wyższy od oczekiwanego przez nas (0,8% m/m) oraz od mediany

oczekiwań rynkowych (0,7% m/m). Przyczynił się do tego nieznacznie większy od prognozowanego przez nas wzrost

cen warzyw oraz mniejszy spadek cen alkoholi. Powyższe dane skłaniają nas do weryfikacji prognozy inflacji w

październiku do ok. 0,9%-1,0% r/r, wobec wcześniej szacowanej 0,8%-0,9%. Do tak niskiej dynamiki cen

konsumpcyjnych w październiku przyczynią się przede wszystkim niższe ceny napojów spirytusowych (pod wpływem

obniżki akcyzy) oraz stosunkowo niska dynamika cen w kategorii .transport., będąca efektem spadku cen paliw do

prywatnych środków transportu. Do końca roku oczekujemy wzrostu rocznego wskaźnika inflacji do około 1,4%, głównie

na skutek odwrócenia tendencji spadkowych w kategorii obejmującej żywność i napoje bezalkoholowe.

Wg NBP średnia oczekiwana stopa inflacji w ciągu 12 miesięcy spadła w październiku do poziomu 0,9%

m/m, wobec 1,0% we wrześniu. Październik był dziewiętnastym z rzędu miesiącem kształtowania się oczekiwań

inflacyjnych poniżej stopy inflacji bieżącej.

Korzystne dane na temat oczekiwań inflacyjnych łącznie z danymi na temat indeksów inflacji bazowej (por. poniżej) oraz

złą sytuacją na rynku pracy wskazują na brak perspektyw nawrotu tendencji inflacyjnych. Uważamy, że jeżeli powyższe

tendencje utrzymają się również w najbliższych miesiącach, prawdopodobieństwo dalszych redukcji stóp procentowych

pozostanie wysokie.

Deficyt w obrotach bieżących we wrześniu br.

W czwartek (31.10) opublikowane zostaną dane nt. wrześniowych statystyk bilansu płatniczego. Oczekujemy, że

deficyt w obrotach bieżących wyniesie 610 mln USD, czyli nieznacznie więcej niż wynosi średnia rynkowych

oczekiwań wg ankiety Reutersa (560 mln USD). W efekcie deficyt w obrotach bieżących wzrośnie w relacji do PKB do

3,7% z 3,6% w sierpniu. Na podstawie korzystnych danych nt. produkcji przemysłowej za wrzesień szacujemy, że

eksport w ujęciu dolarowym wyniesie ponad 2,7 mld wzrastając o blisko 20% w skali roku, do czego ponadto przyczyni

się efekt statystyczny wzmocnienia się euro wobec dolara, większej liczby dni roboczych i niska baza odniesienia z

września ub.r. USD. Po stronie importu oczekujemy stabilizacji na poziomie z sierpnia br. (3,6 mld USD, wzrost w skali

roku o 13%). Dodatkowym czynnikiem zwiększającym deficyt we wrześniu w porównaniu z poprzednimi miesiącami br.

oraz analogicznym okresem ub.r. będzie płatność raty odsetkowej z tytułu zadłużenia zagranicznego Polski wobec Klubu

Paryskiego. W rezultacie, deficyt w kategorii dochody rachunku bieżącego bilansu płatniczego, w której księgowane są

płatności z tytułu rat odsetkowych, wyniesie ok. 300 mln USD powiększając ujemne saldo rachunku bieżącego.

Narodowy Bank Polski opublikował wskaźniki inflacji bazowej za wrzesień br. Odnotowano spadek czterech

spośród pięciu wskaźników, natomiast jeden pozostał na poziomie z poprzedniego miesiąca (por.

Opublikowane dane wskazują, że we wrześniu podtrzymane zostały tendencje z poprzednich miesięcy. Spadek czterech

wskaźników bazowych - w tym inflacji po wyłączeniu wpływu cen najbardziej zmiennych, będącego stosunkowo dobrym

wyznacznikiem trendu inflacyjnego . sugeruje, że niska dynamika cen była efektem nie tylko korzystnej sytuacji

podażowej, ale wynikała również z braku presji popytowej. Ponadto wyjątkowo niski poziom wskaźnika inflacji po

wyłączeniu cen kontrolowanych (0,6% r/r) wskazuje, że do spowolnienia procesu dezinflacji w ostatnich miesiącach w

znacznym stopniu przyczyniały się zmiany cen kontrolowanych. Dalsze utrzymywanie się czterech wskaźników

bazowych poniżej dolnej granicy celu inflacyjnego (tzn. poniżej 2%) odzwierciedla wyjątkowo duże prawdopodobieństwo

.niedostrzelenia. celu RPP w 2002 roku.

Dyrektor Departamentu Analiz Makroekonomicznych i Strategicznych NBP, Adam Czyżewski, stwierdził, że

wzrost gospodarczy w trzecim kwartale przyspieszy do około dwóch procent, a w czwartym do nieco więcej niż

2%. W całym roku tempo wzrostu PKB może zdecydowanie przekroczyć 1%. A.Czyżewski dodał także, że gospodarka

rozwija się szybciej niż wcześniej oczekiwano z powodu wzrostu popytu wewnętrznego. Ekspercka prognoza NBP

przewiduje w październiku nieznaczny wzrost inflacji (liczonej rok do roku) z 1,3% we wrześniu. A.Czyżewski potwierdził,

że uwzględniony w niej został wpływ akcyzy na alkohol. Z kolei Wicepremier Kołodko w wywiadzie dla Sygnałów

Dnia stwierdził, że w III kw. oczekuje wzrostu gospodarczego na poziomie 2%,a w IV kw. nawet na poziomie

wyższym niż 2%. W skali roku ma to się przełożyć na wzrost PKB o 1,4% - wobec 1,2% szacowanych wcześniej.

Naszym zdaniem inflacja w październiku będzie niższa niż 1,3% odnotowane we wrześniu i najprawdopodobniej

wyniesie 0,9%-1,0% r/r (por. powyżej). W chwili obecnej, biorąc pod uwagę obniżkę akcyzy od napojów alkoholowych,

nie widzimy przyczyn dla których wskaźnik cen konsumpcyjnych mógłby wzrosnąć. Ministerstwo Finansów prognozuje

październikową inflację na poziomie 1% r/r. Prognozy wzrostu PKB na III i IV kw. wydają nam się zdecydowanie zbyt

optymistyczne, nie należy zapominać, że dobry wynik PKB z II kw. był w dużej mierze efektem znaczącego wzrostu

zapasów, który w II poł. nie musi się powtórzyć, ponadto naszym zdaniem dynamika spożycia indywidualnego w II poł.

będzie coraz niższa, a inwestycje przedsiębiorstw wciąż będą spadać. Stąd też nasze prognozy wzrostu PKB na III i IV kw. są bliższe prognozom IBnGR niż NBP i MF (por. poniżej).

Analitycy PKO BP