Niebawem rusza kwalifikacja wojskowa. Jak przebiega ta procedura?
Kwalifikacja wojskowa rozpocznie się 3 lutego i potrwa do 30 kwietnia 2025 r. Przed komisjami lekarskimi w całej Polsce stanie około 230 tys. osób. Sprawdzenie tożsamości czy określenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej - to tylko niektóre z czynności wykonywanych podczas kwalifikacji wojskowej. Należy pamiętać o tym, że niestawienie się na kwalifikacji wojskowej zagrożone jest karą grzywny.
Celem kwalifikacji wojskowej, za której przeprowadzenie odpowiada starosta bądź prezydent miasta, jest m.in. wprowadzenie danych do ewidencji wojskowej oraz określenie zdolności fizycznej i psychicznej do pełnienia służby wojskowej osób podlegających obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej. Choć do kwalifikacji wojskowej są obowiązani stawić się w określonym terminie i miejscu mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 19 lat, to wezwania mogą otrzymać również kobiety.
Osoby podlegające obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej otrzymują specjalne wezwania, które powinny być dostarczone na co najmniej siedem dni przed wyznaczonym terminem stawiennictwa. Do kwalifikacji wojskowej muszą stawić się w określonym terminie i miejscu mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 19 lat.
Do stawienia się na kwalifikacji wojskowej mogą być również zobowiązane kobiety, które posiadają kwalifikacje przydatne do służby wojskowej oraz pobierające naukę w celu ich uzyskania. Takie wezwanie mogą otrzymać m.in. nawigatorki, lekarki, pielęgniarki czy informatyczki.
Jakie dokumenty należy ze sobą zabrać? Choć takie informacje będą zawarte w wezwaniu, to osoba stawiająca się do kwalifikacji wojskowej powinna pamiętać o zabraniu m.in. ważnego dowodu osobistego lub paszportu, a także posiadanej dokumentacji medycznej. Konieczne może być również przedstawienie dokumentów potwierdzających poziom wykształcenia lub pobieranie nauki.
Na stronie Wojska Polskiego czytamy, że kwalifikacja wojskowa składa się z siedmiu etapów. Oto one:
- sprawdzenie tożsamości osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej;
- określenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej;
- wstępne przeznaczenie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do poszczególnych form obowiązku obrony oraz przyjęcie wniosków o przeznaczenie do służby zastępczej;
- wprowadzenie danych do ewidencji lub aktualizacja ewidencji wojskowej i przetwarzanie danych gromadzonych w tej ewidencji;
- przekazywanie informacji i promowanie służby wojskowej;
- wydanie zaświadczenia o stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, uregulowanym stosunku do służby wojskowej oraz o orzeczonej zdolności do służby wojskowej;
- nadanie stopnia wojskowego szeregowego i przeniesienie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do pasywnej rezerwy.
Kwalifikacja wojskowa odbywa się przed komisjami powiatowymi. W skład takiej komisji wchodzi lekarz, będący jednocześnie przewodniczącym komisji, psycholog oraz sekretarz komisji, a w jej pracach bierze również pielęgniarka lub ratownik medyczny. Jak wyjaśnia serwis prawo.pl, podczas badania lekarskiego mierzy się ciśnienie krwi. Lekarze sprawdzają też wagę i wzrost kandydatów, a także ewentualne wady postawy oraz choroby skóry. Kandydat może być również poproszony o udzielnie odpowiedzi na pytania o swój stan zdrowia, przebyte choroby itd.
Po przeprowadzeniu badań lekarskich i psychologicznych podczas kwalifikacji wojskowej może zostać orzeczona jedna z następujących kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej:
- Kategoria A - Zdolność do służby wojskowej, z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej, a także zdolność do odbywania służby zastępczej;
- Kategoria B - Czasowa niezdolność do służby wojskowej, co oznacza przemijające upośledzenie ogólnego stanu zdrowia albo ostre lub przewlekłe stany chorobowe, które w okresie do 24 miesięcy od dnia badania rokują odzyskanie zdolności do służby wojskowej w czasie pokoju;
- Kategoria D - Niezdolność do służby wojskowej w czasie pokoju, z wyjątkiem niektórych stanowisk służbowych przeznaczonych dla terytorialnej służby wojskowej;
- Kategoria E - Trwała i całkowita niezdolność do służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.
Należy mieć na uwadze, że osoba, która jest niezadowolona z orzeczenia, może wnieść odwołanie. Składa się je w ciągu 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lub jego doręczenia.
Art. 59 Ustawy o obronie Ojczyzny przewiduje obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej.
"W przypadku niestawienia się do kwalifikacji wojskowej bez uzasadnionej przyczyny właściwy wójt (burmistrz, prezydent miasta) z urzędu albo na wniosek przewodniczącego powiatowej komisji lekarskiej lub szefa wojskowego centrum rekrutacji nakłada na osobę podlegającą kwalifikacji wojskowej grzywnę w celu przymuszenia albo zarządza przymusowe doprowadzenie przez Policję do kwalifikacji wojskowej w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji" - stanowi ust. 8 wspomnianego przepisu.
Pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umowy cywilnoprawnej, którzy nie otrzymali wynagrodzenia za czas opuszczony w pracy z powodu wezwania do kwalifikacji wojskowej, przysługuje zryczałtowana rekompensata za utracone wynagrodzenie.
Rekompensata przysługuje za każdy dzień w wysokości 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku poprzedniego. Takim osobom przysługuje również zwrot kosztów przejazdu do miejsca stawienia się i powrotu do miejsca pobytu stałego. W tym celu trzeba złożyć odpowiednie wnioski.
