Opłaty, podatki, wynagrodzenia. Najważniejsze zmiany, jakie czekają nas w 2024 roku

Początek roku często oznacza zmiany w przepisach, również tych związanych ze świadczeniami, płacami czy różnymi daninami. Sprawdzamy, jakie najważniejsze zmiany w podatkach, emeryturach i innych kwestiach związanych z finansami osobistymi czekają nas od 1 stycznia 2024 roku.

Zmiany w podatkach w 2024 roku, przynajmniej jeśli chodzi o PIT, nie będą tak duże, jak przez ostatnie dwa lata. Mimo że w kampanii wyborczej Koalicja Obywatelska - z której wywodzi się obecny premier i duża część rządu - zapowiadała tutaj małą rewolucję. Znacząco wzrosnąć miała kwota wolna od podatku i to w ciągu pierwszy stu dni od przejęcia władzy. 

Kwota wolna od podatku w 2024 roku ostatecznie jednak nie wzrośnie. Pozostanie więc na poziomie 30 tysięcy złotych rocznie. Bez zmian pozostaną również progi i stawki podatku PIT. Nie przybędzie również żadnych ulg. 

Od 1 stycznia 2024 roku będzie obowiązywał nowy podatek od nieruchomości. Chodzi o dodatkowy podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) od zakupu szóstego i kolejnych mieszkań. Stawka nowego podatku wyniesie 6 procent.  

Od nowego roku wzrośnie za to najniższa krajowa. Łącznie w 2024 roku zaplanowane są dwie podwyżki minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2024 roku płaca minimalna wyniesie 4242 zł brutto. To wzrost o 642 zł w stosunku do obecnej stawki. 

Druga podwyżka płacy minimalnej czeka nas 1 lipca 2023 roku. Wyniesie 58 zł brutto. To oznacza, że najniższa krajowa od lipca 2024 roku będzie wynosić 4300 zł brutto. 

Minimalna stawka godzinowa wyniesie:

• 27,70 zł brutto od 1 stycznia 2024 roku
• 28,10 zł brutto od 1 lipca 2024 roku.

Wskaźnik waloryzacji rent i emerytur na 2024 rok nie jest jeszcze znany. Rząd publikuje go w marcu. Jednak już teraz można oszacować, że wskaźnik waloryzacji wyniesie ponad 10 procent. Dodatkowo, jak wskazywał rząd, w przyszłym roku emerytów i rencistów może czekać podwójna waloryzacja, o ile będzie za tym przemawiała wysoka inflacja (powyżej 5 procent). 

Bez zmian zapowiada się, jeśli chodzi o funkcjonowanie 13. i 14. emerytur. Są one obecnie gwarantowane ustawowo i póki co ma tak pozostać.  

Zmienią się za to przepisy dotyczące emerytur pomostowych. Zgodnie z nowelizacją przyjętą w 2023 roku, "pomostówki" zostaną w polskim systemie emerytalnym na stałe. Od przyszłego roku powinna zacząć także funkcjonować, choć początkowo w ograniczonym wydaniu, renta wdowia. Na czym dokładnie polega to świadczenie i jak może wyglądać od 2024 roku opisywaliśmy tutaj.

Od 2024 roku wzrosną składki na ZUS i składka zdrowotna płacone przez przedsiębiorców. To dlatego, że wysokość tych składek jest związana z wysokością przeciętnego wynagrodzenia, które także wzrośnie. W projekcie ustawy budżetowej na 2024 rok przyjęto jego wysokość na poziomie 7824 zł brutto (wzrost o 889 zł, czyli 12,8 proc.).  

Przedsiębiorcy nieuprawieni do zastosowania żadnych ulg będą płacili składki ZUS od 60 proc. tej kwoty. Zgodnie z wyliczeniami Interii, to oznacza, że ich comiesięczne składki na ZUS wyniosą odpowiednio: 

• emerytalna: 916,35 zł, 
• rentowa: 375,55 zł, 
• chorobowa 115,01 zł, 
• wypadkowa: 78,40 zł, 
• na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy: 115,01 zł.

Wysokość składki zdrowotnej jest uzależniona od formy opodatkowania. Przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej lub podatkiem liniowym płacą składkę odpowiednio 9 lub 4,9 proc. dochodu z działalności gospodarczej. Ale jeśli ich dochody w danym miesiącu są niższe niż minimalne wynagrodzenie, płacą 9 proc. od kwoty najniższej krajowej. 

To oznacza, że zapłacą co najmniej 381,78 zł składki zdrowotnej miesięcznie. Ile może wynieść składka zdrowotna w przypadku ryczałtu opisywaliśmy w tym artykule. 

Z większymi wydatkami w 2024 roku muszą się liczyć klienci sklepów - przynajmniej, jeśli chodzi o niektóre towary. I nie chodzi tu wcale o inflację. Od stycznia płacić będziemy opłatę od plastiku. Jak opisywaliśmy w Interii, opłatę pobierać będą od klientów przedsiębiorcy, którzy wprowadzają do obrotu jednorazowe opakowania z plastiku w swojej codziennej działalności. Zapłacimy więcej między innymi w sklepie czy w restauracji, biorąc jedzenie na wynos. Stawki opłaty za poszczególne opakowania wyniosą od 20 groszy do 2,70 zł. 

Wzrosną także ceny używek. Akcyza na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie będzie podwyższona o 5 procent. Akcyza na papierosy i inne wyroby tytoniowe wzrośnie o 10 procent. Zniknie za to akcyza na napoje alkoholowe z gruszek czy jabłek, o ile ich zawartość alkoholu wynosi poniżej 5 procent.  

Korzystne zmiany od przyszłego roku czekają na osoby opiekujące się dziećmi. Przede wszystkim rodziców lub prawnych opiekunów czeka podwyżka świadczenia 500 plus. Od stycznia na każde dziecko otrzymamy 800 plus miesięcznie.  

Duże zmiany dotyczą też świadczenia pielęgnacyjnego. Od 1 stycznia 2024 roku będzie wypłacane one wyłącznie opiekunom dzieci z niepełnosprawnością. Nie będzie już świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekunów osób zajmujących się osobami powyżej 18. roku życia. Zamiast tego bezpośrednio do pełnoletnich osób z niepełnosprawnością trafi nowe świadczenie wspierające. 

Nowe zasady świadczenia pielęgnacyjnego obejmują też jego podwyżkę o 530 zł do kwoty 2988 zł. Będzie można łączyć pracę z otrzymywaniem tego świadczenia. Do tego świadczenie będzie można otrzymywać na każde dziecko z niepełnosprawnością, nad którym dana osoba będzie sprawować opiekę. 

W 2024 roku wzrośnie także wysokość zasiłku stałego dla osób korzystających z pomocy społecznej. Zasiłek z MOPS-u ma wynosić od 100 do 1000 zł miesięcznie. Obecnie te kwoty wynoszą od 30 do 719 zł. 

Martyna Maciuch