Program 800 plus w ogniu krytyki MFW. "Zwiększy presję inflacyjną"
Polski rząd musi zapewnić, że jego polityka fiskalna wspiera walkę o obniżenie inflacji - powiedział Reutersowi Geoff Gottlieb z Międzynarodowego Funduszu Walutowego, odnosząc się krytycznie do propozycji polskiego rządu dotyczącej podwyższenia kwoty przyznawanej rodzicom w ramach programu 500 plus do 800 zł. Zdaniem ekonomisty ruch ten może skutkować wydłużeniem okresu wysokiej inflacji w Polsce, a co za tym idzie - kontynuowaniem podwyżek stóp procentowych przez RPP.
Zgodnie z zapowiedziami rządu świadczenie przyznawane rodzicom w ramach programu 500 plus ma zostać podniesione do kwoty 800 zł od stycznia 2024 roku. Pomysł ten spotkał się z krytyką Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Choć PiS zapewnia, że zmiana nastąpi dopiero wtedy, gdy poziom inflacji spadnie - czym tłumaczy wstrzymanie się z tym ruchem - ekonomiści MFW ostrzegają, że może mieć to negatywne konsekwencje i spowodować wydłużenie okresu obowiązywania wysokich stóp procentowych ze względu na nadal wysoką dynamikę wzrostu cen.
Cytowany przez Reutersa Geoff Gottlieb, przedstawiciel regionalny MFW na Europę Środkową, Wschodnią i Południowo-Wschodnią przyznał, że polityka fiskalna, której elementem są także zasiłki czy dotacje, może napędzać inflację, a tym samym wymusi zaostrzenie polityki pieniężnej na dłużej.
- Uważamy, że polska polityka fiskalna może zrobić więcej, aby obniżyć inflację - powiedział w wywiadzie. - Nowy impuls fiskalny prawdopodobnie zwiększy presję inflacyjną i może również spowodować konieczność dodatkowego zacieśnienia polityki pieniężnej - wskazał ekspert. Podkreślił, że zwiększenie wartości świadczenia dla rodziców do 800 zł nie jest najskuteczniejszym sposobem na walkę z biedą ze względu na powszechność programu. A to z kolei zmniejsza kwotę, którą można by przeznaczyć dla najbardziej potrzebujących.
- Aby pomóc najsłabszym zrekompensować utratę siły nabywczej, zalecamy rządowi priorytetowe potraktowanie tymczasowego wsparcia skierowanego do najbardziej narażonych ubóstwem, najlepiej w formie transferów pieniężnych - powiedział.
Gottlieb odniósł się również do słów prezesa NBP Adama Glapińskiego odnośnie szans na pierwsze obniżki stóp procentowych pod koniec tego roku. Obecnie stopa referencyjna wynosi 6,75 proc., pozostając na niezmienionym poziomie od września 2022 roku. Zdaniem eksperta poziom inflacji, który przekracza obecnie około sześciokrotnie wartość celu inflacyjnego (2,5 proc. z możliwym odchyleniem o 1 pkt. proc. w obie strony), będzie się obniżał "bardzo stopniowo". Cel inflacyjny, jego zdaniem, osiągnie dopiero pod koniec 2025 roku.
- Naszą rekomendacją jest wznowienie przez Radę Polityki Pieniężnej zacieśniania polityki pieniężnej, jeśli kluczowe wskaźniki - dynamika inflacji bazowej, wzrost płac i PKB - nie będą się kształtować zgodnie z przewidywaniami - powiedział.
Zgodnie z prognozami Komisji Europejskiej średnia inflacja w Polsce wyniesie w przyszłym roku 6 proc - najwięcej w Unii Europejskiej. Na ten rok szacunki wynoszą 11,7 proc.
