Te banknoty tracą ważność. Jest decyzja NBP, masz jedno wyjście
Banknot porwany, ubrudzony czy uszkodzona moneta powinny zostać wymienione, bo tracą wartość. Zarządzenie prezesa NBP o numerze 31/2013 wydane 17 grudnia 2013 roku wskazuje przebieg procedury. Jeśli posiadasz zniszczone pieniądze, które nie nadają się do obrotu, oddaj je do wymiany. Kasjer może odmówić ci bowiem płatności zniszczoną gotówką.
- Zniszczone pieniądze należy poddać wymianie. Tracą one bowiem ważność.
- Płatność zniszczonymi banknotami i monetami może nie zostać uznana przy kasie. Kasjer ma prawo odmówić dokonania płatności.
- NBP wskazuje jak dokonać wymiany. Są jednak sytuacje, gdy zostać możemy z niczym.
Zniszczone pieniądze powinniśmy wymienić jak najszybciej. Sklepy nie mają bowiem obowiązku przyjmowania wybrakowanej gotówki. Zdecydowanie lepiej wymienić zniszczone pieniądze, ponieważ te po prostu tracą ważność.
Porwany banknot czy wyszczerbiona moneta teoretycznie wartości nie tracą. Jednak w praktyce uznanie ich ważności zależy tylko od kasjera. Jeśli w jednym sklepie przy kasie odmówią nam zapłaty, można spróbować w innym, ale sytuacja już powinna dać do myślenia. Zniszczony banknot czy monetę najlepiej wymienić.
Zużyte pieniądze w teorii można wymienić w dowolnym banku w Polsce, ale najlepiej zrobić to w oddziale terenowym Narodowego Banku Polskiego. Zazwyczaj gdy uszkodzenie jest niewielkie, wymiana odbywa się w jedną wizytę.
Gdy jednak chcemy wymienić bardzo zniszczone pieniądze, musimy być gotowi na wypisanie wniosku. Najbardziej naruszone egzemplarze przyjmowane są na podstawie zgłoszenia i zostają przesłane do wymiany do centrali NBP.
Uszkodzone pieniądze nie zawsze są wymieniane na równowartą kwotę. Gdy posiadamy tylko część banknotu, otrzymamy 50 proc. jego pierwotnej wartości. Możemy też nie dostać nic.
100 proc. wartości uszkodzonych pieniędzy bank wypłaci, gdy:
- zachowało się ponad 75 proc. powierzchni banknotu w jednym fragmencie,
- banknot został przerwany na kilka części (maksymalnie 9), które w sumie stanowią całość uszkodzonego banknotu,
- moneta jest w jednym kawałku lub w dwóch częściach - rdzeniu i pierścieniu
50 proc. wartości uszkodzonych pieniędzy bank wypłaci, gdy:
- zachowało się od 45 proc. do 75 proc powierzchni banknotu w jednym fragmencie,
- zachowała się tylko jedna z dwóch części monety - rdzeń lub pierścień.
Przesłanie pieniędzy na wymianę do NBP nie zawsze oznacza, że dostaniemy wymienione pieniądze. Jeśli w jednym kawałku zachowało się mniej niż niż 45 proc. jego powierzchni, nie otrzymamy nic. Jest tak również, w sytuacji przyniesienia do banku fragmentu monety - jej pierścienia lub rdzenia.
Narodowy Bank Polski może też poddać takie uszkodzone pieniądze zniszczeniu. Wnioskodawca ma 6 miesięcy na odebranie przesłanych monet i banknotów. Jeśli się nie zgłosi, NBP wrzuci je w niszczarkę.
Przemysław Terlecki
