USA: emigrantom mówimy NIE

Jak powiedział, Ameryka "jest państwem prawa, które trzeba egzekwować". Dodał jednak, że jest także "krajem imigrantów" i musi "zachować tę tradycję, która umacniała nas na tak wiele sposobów".

Podkreślił, że "nie są to wzajemnie sprzeczne cele", ponieważ "Ameryka może być państwem prawa", a jednocześnie społeczeństwem otwartym dla cudzoziemców, którzy chcą się w USA osiedlić. Zgodnie z oczekiwaniami, Bush zapowiedział m.in. rozmieszczenie na południowej granicy kraju wojsk Gwardii Narodowej w liczbie około 6000, którzy mają tam pomagać patrolom Straży Granicznej.

Obecnie jest tam tylko około 200 żołnierzy Gwardii Narodowej - formacji analogicznej do polskiej obrony terytorialnej kraju, składającej się w większości z rezerwistów, i podległej w czasie pokoju gubernatorom stanów. Wiele oddziałów Gwardii służy jednak w Iraku.

Na granicy z Meksykiem, przez którą przechodzi gros nielegalnych imigrantów, gwardziści - jak wyjaśnił prezydent - mają odgrywać jedynie role wsparcia Straży Granicznej: będą dostarczać im danych wywiadowczych, środków transportu, pomagać w budowie zapór, itd. Pozostaną tam tylko do czasu wzmocnienia patroli straży.

Pomysł obsadzenia wojskiem granicy spotkał się z negatywną reakcją niektórych kręgów w USA, oraz prezydenta Meksyku, Vincente Foxa. Ten ostatni zatelefonował do Busha w niedzielę, by wyrazić swoje zaniepokojenie "militaryzacją" granicy.

Przekazy dolarów do kraju przez pracujących na czarno w USA Meksykanów są największym źródłem przychodów dla meksykańskiej gospodarki.

Jak poinformował Biały Dom, Bush zapewnił Foxa, że wojska pozostaną na granicy tylko czasowo. W niedzielę kilku znanych polityków z obu partii skrytykowało pomysł wysłania wojsk na granicę. "To nie jest rola dla naszej armii. To rozwiązanie na krótką metę i chyba nie najmądrzejsze" - powiedział telewizji ABC News republikański senator Chuck Hagel. W CNN wtórował mu demokratyczny senator Patrick Leahy. Senatorowie zwrócili uwagę, że wojsko jest przeciążone zamorskimi interwencjami, przede wszystkim wojną w Iraku, gdzie obok regularnej armii przybywa wiele jednostek Gwardii Narodowej.

W swym przemówieniu Bush wezwał też Kongres do wyasygnowania funduszy na wzmocnienie patroli straży granicznej - dodatkowe 6 tys. do 2008 r. - oraz środki na bardziej skuteczną deportację cudzoziemców schwytanych przy przechodzeniu przez zieloną granicę.

Obecnie brakuje aresztów deportacyjnych do ich przetrzymywania, więc wielu zwalnia się "do rozprawy (deportacyjnej)", pozwalając w praktyce zostać w USA, gdyż nielegalni znikają z pola widzenia władz.

Prezydent zapowiedział też wprowadzenie nowych dokumentów tożsamości, którymi musieliby się legitymować wszyscy obcokrajowcy pracujący w USA. Dzięki biometrycznej technologii, jak cyfrowo zapisane w nich odciski palców, dokumenty te mają być niemożliwe do sfałszowania.

Te, którymi na razie legitymują się cudzoziemscy pracownicy, jak karta ubezpieczenia społecznego - przez Polaków w USA zwana "sekurą" - są masowo fałszowane, na co pracodawcy zwykle przymykają oczy.

Bush przedstawił też plan tymczasowego legalnego zatrudniania cudzoziemców w USA, według którego po skończeniu kontraktu pracy musieliby oni wrócić do swego kraju. Zaproponował wreszcie projekt legalizacji pobytu w USA nielegalnych imigrantów, którzy pracują tam dostatecznie długo i pragną pozostać na stałe. Warunkiem byłoby tylko uiszczenie kary pieniężnej, zapłacenie zaległych podatków i świadectwo niekaralności.

Zapowiedź obsadzenia granicy wojskiem i inne kroki restrykcyjne są odpowiedzią na rosnące naciski na uszczelnienie południowej granicy, głównie ze strony prawicowych Republikanów z południowo-zachodnich stanów.

Powstały tam ruch "Minutemenów", czyli ochotników tropiących nielegalnych imigrantów, oskarża Busha o bierność w obliczu "obcego najazdu" z Meksyku. W pierwszych komentarzach podkreśla się, że prezydent chce swoją propozycją zjednać sobie republikańskich zwolenników "prawa i porządku", których poparcia jego partia potrzebuje przed tegorocznymi wyborami do Kongresu.

Plan tymczasowej pracy, a zwłaszcza legalizacji statusu latynoskich "indocumentados" to jednak ukłon w stronę umiarkowanych Republikanów - którzy sprzyjają biznesowi zainteresowanemu napływem taniej siły roboczej z zagranicy - oraz Demokratów, popieranych przez silną politycznie mniejszość latynoską.

Administracja ma nadzieję, że plan Busha ułatwi w sumie zawarcie kompromisu w sprawie projektowanej reformy imigracji. Chodzi tu o pogodzenie uchwalonej już w Izbie Reprezentantów restrykcyjnej ustawy, głównie zmierzającej do zahamowania napływu imigrantów - m.in. przez wzniesienie na granicy "muru" (ogrodzenia z metalu i betonu) - z projektem ustawy w Senacie, przewidującej przede wszystkim legalizację tymczasowego zatrudnienia imigrantów pracujących w USA na czarno. W telewizyjny przemówieniu Bush zaapelował do Kongresu o jak najszybsze uchwalenie reformy imigracji, zgodnej z jego propozycjami. Komentatorzy są jednak sceptyczni, czy nastąpi to w roku wyborczym. Republikańska prawica uważa, że program legalizacji pobytu nielegalnych imigrantów sprowadza się do "amnestii" - mimo zapewnień Busha, że jest odwrotnie - i tylko zachęci kolejnych cudzoziemców do przechodzenia przez zieloną granicę.