Prace nad zmianami w ordynacji podatkowej zapowiadanymi przez rząd trwają od miesięcy. Zmiany w ordynacji podatkowej nie są niczym nowym, jednak te planowane obecnie są znaczące - Soboń nazwał je "największą od lat nowelizacją ustawy".
- Premier Morawiecki powiedział o potrzebie upraszczania systemu podatkowego. W tym kierunku będę proponował kolejne rozwiązania. Jednym z priorytetów - największa od lat nowelizacja ordynacji podatkowej - mówił w kwietniu wiceszef Ministerstwa Finansów Artur Soboń w rozmowie z "Gazetą Polską".
Jak wskazuje Business Insider, termin wprowadzenia nowelizacji założono na początek 2024 roku. Nie znamy nadal treści projektu ustawy. Z zapowiedzi rządzących wiemy jednak, czego można się spodziewać.
Decyzja w postępowaniu uproszczonym w 14 dni
Nowa ordynacja podatkowa ma objąć wszystkich podatników - także przedsiębiorców.
- Prostsze sprawy będą mogły być załatwiane na wniosek podatnika w postępowaniu uproszczonym, co pozwoli na uzyskanie decyzji już w 14 dni. Kolejne rozwiązanie umożliwi umorzenie podatku przed terminem jego płatności. Aktualnie podatnik musi czekać z wnioskiem o umorzenie do czasu powstania zaległości podatkowej, co jest uciążliwe - powiedział w kwietniu Soboń.
Cytowana przez Business Insider doradca podatkowy i partner w EY Agnieszka Tałasiewicz wskazuje, że zmiana ta jest elementem wprowadzania automatyzacji procesów oraz priorytetyzacji zadań Krajowej Administracji Skarbowej. — Działania te znacznie przyspieszą realizację zadań o niskim stopniu skomplikowania — wskazuje ekspertka.
Z kolei Jowita Pustuł, doradca podatkowy, radca prawny z J. Pustuł i Współpracownicy Doradztwo podatkowo-prawne uważa, że postępowania uproszczone nie są potrzebne. — Wystarczy wydawać decyzję w terminie 14 dni. Organy podatkowe mogą to robić bez zmiany przepisów - wyjaśnia w BI Pustuł.
Wyższy limit zapłaty podatku za podatnika
Soboń wskazał, że inną planowaną zmianą jest podwyższenie kwoty podatku, jaką może zapłacić za podatnika osoba spoza jego najbliższej rodziny. Zgodnie z nowelizacją ma ona wynosić nie 1 tys. zł, a 5 tys. zł.
- Stworzy to szersze możliwości dla dokonywania zapłaty podatków bez konieczności angażowania do tej czynności podatnika - stwierdził Artur Soboń.
Agnieszka Tałasiewicz uważa, że będzie miało to znaczenie dla osób fizycznych, nie dla przedsiębiorców.
- Problemy interpretacyjne w zakresie tzw. wyręczyciela pojawiają się przede wszystkim na gruncie spraw o dużo większej skali i w obrocie między przedsiębiorcami — stwierdza ekspertka.
Zmiana we wnioskach o nadpłaty
Wiceminister mówił również o zmianach dotyczących nadpłat.
- Podatnik nie będzie już musiał składać wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy wynika ona z korekty deklaracji. Obecnie, wraz z korektą deklaracji podatnik powinien złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty. Zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika z korekty deklaracji, ułatwi i uprości uzyskanie przez podatnika nadpłaty - wyjaśniał Soboń.
Aleksandra Tańska, senior w dziale postępowań i członek Działu Postępowań Podatkowych i Sądowych EY wskazuje, że wprowadzenie tego punktu w nowelizacji ustawy będzie znaczące.
- Bezspornie jest to bardzo ważna i oczekiwana zmiana. Zarówno dla organów podatkowych, jak i podatników - przekonuje w BI ekspertka. I dodaje, że obecnie funkcjonujący bezwarunkowy obowiązek złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty do korekty deklaracji, z której ona wynikała, znacząco wydłuża procedowanie w zakresie nadpłat.
Uproszczenie korekt deklaracji
- Przewidujemy uproszczenie trybu korygowania deklaracji z urzędu przez organ podatkowy w ramach czynności sprawdzających. Zrezygnujemy z konieczności doręczania podatnikowi uwierzytelnionej kopii skorygowanej przez organ podatkowy deklaracji. Zachowany zostanie jedynie obowiązek doręczenia informacji o zmianach wynikających z korekty, zawierającej pouczenie o prawie wniesienia sprzeciwu - wyjaśniał planowane zmiany Soboń.
Jowita Pustuł nie jest jednak pewna, czy ruch ten nie będzie wręcz utrudnieniem dla podatników.
- Zamiast przekazania skorygowanej deklaracji organ będzie musiał przygotowywać inny dokument opisujący zmiany wynikające z korekty, której podatnik nie zobaczy - komentuje ekspertka. Z kolei Tańska uważa, że zmiana jest "jak najbardziej zrozumiała i odpowiada zarówno stosowanym przez podatników systemom rozliczeń, jak i również preferowanej przez organy podatkowe elektronicznej formie składania dokumentów rozliczeniowych".
Mniej praw dla naczelników urzędów skarbowych
Nowelizacja ustawy zakłada również istotną zmianę w zakresie pracy naczelnikom urzędów skarbowych - przewiduje odebranie im prawa do kontroli podatkowej.
- Projekt przewiduje m.in. zniesienie kompetencji naczelnika urzędu skarbowego do przeprowadzania kontroli podatkowej na rzecz rozszerzenia uprawnień organu podatkowego w ramach czynności sprawdzających. Odejście od kontroli podatkowych prowadzanych przez naczelników urzędów skarbowych wiąże się ze wzmocnieniem i usprawnieniem czynności sprawdzających - podkreślił wiceminister finansów.
Tałasiewicz wskazuje, że ruch ten "niezaprzeczalnie wyeliminuje dualizm kompetencyjny w zakresie kontroli".
- Co ważne, dualizm ten dotyczył zarówno organów, jak i przepisów regulujących, wydawałoby się, tożsame zadania KAS. Zmianę należy zatem ocenić jako pozytywną. Już dziś w praktyce urzędów skarbowych widać coraz szersze wykorzystanie instytucji czynności sprawdzających, które są w wielu zakresach skuteczną alternatywą dla prowadzenia zdecydowanie bardziej obwarowanych przepisami kontroli podatkowych - zwraca uwagę ekspertka.
