Jak zapłacić podatek po terminie?

Krok 1: wybierz ulgę

Z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r. należy rozliczyć się do 30 kwietnia 2009 r. Do tego dnia trzeba złożyć zeznanie (PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38) i zapłacić wynikający z niego podatek. Osoby, które muszą sięgnąć do portfela, zazwyczaj odkładają rozliczenie na ostatnią chwilę. Nie powinni jednak tak robić ci, którzy wiedzą, że mają podatek do zapłaty, ale nie będą w stanie uiścić go w terminie. Takie osoby mogą wykorzystać najbliższe tygodnie, aby przekonać urząd skarbowy, że należy im się ulga w spłacie podatku. Wydanie decyzji w sprawie przyznania ulgi to nie będzie kwestia dni - postępowanie podatkowe trwa kilka tygodni.

Termin zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za ubiegły rok jest jeszcze przed nami. Można więc ubiegać się o odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty. Oczywiście po 30 kwietnia 2009 r. również można złożyć wniosek o przyznanie takich ulg. Z tą różnicą, że będzie on dotyczył odroczenia lub rozłożenia na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę.

Krok 2: napisz wniosek

Aby postępowanie w sprawie przyznania ulgi w ogóle mogło się rozpocząć, trzeba napisać i złożyć wniosek. Należy w nim zawrzeć: dane wnioskodawcy, datę i miejsce sporządzenia pisma, wskazanie urzędu skarbowego. Trzeba również sprecyzować, jak ulga ma być przyznana - odroczenie czy rozłożenie na raty - i że dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r.

Należy ponadto określić, na jakich warunkach chciałoby się uregulować podatek. Jeśli podatnikowi zależy na odroczeniu terminu płatności podatku, powinien wskazać termin, który mu odpowiada. Osoba, która chciałaby zawrzeć układ ratalny, powinna podać wysokość i terminy wpłat rat. Nie oznacza to oczywiście, że urząd skarbowy musi zgodzić się na propozycję spłaty podatku zawartą we wniosku. Nie musi przystać na wskazaną przez podatnika nową datę uregulowania podatku czy proponowany przez niego harmonogram spłaty podatku w ratach.

Najważniejszym elementem wniosku o przyznanie ulgi jest uzasadnienie. Urząd skarbowy może bowiem odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć spłatę podatku na raty w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. Stanowi tak art. 67a Ordynacji podatkowej. Nie każdy, kto złoży wniosek o przyznanie ulgi w spłacie podatku, może więc liczyć na jego pozytywne rozpatrzenie.

Podatnik musi wskazać, dlaczego nie jest w stanie uregulować podatku w terminie. Swoje argumenty powinien poprzeć dowodami. Mogą to być: zaświadczenie o wysokości otrzymywanego wynagrodzenia, zaświadczenie o zarobkach współmałżonka, odcinek renty czy zaświadczenie z opieki społecznej. Nie ma przeszkód, aby przedstawić również inne dokumenty potwierdzające trudną sytuację życiową, np. takie, z których wynika wysokość zaległości czynszowych czy konieczność ponoszenia sporych wydatków na leczenie.

W przypadku gdy o ulgę występuje podatnik prowadzący działalność gospodarczą, urząd skarbowy musi wziąć pod uwagę również regulacje dotyczące pomocy publicznej.

Krok 3: poczekaj na decyzję

Wniosek napisany, dowody przygotowane - komplet dokumentów można zanieść lub wysłać do urzędu skarbowego. W sprawie odroczenia terminu płatności podatku lub zawarcia układu ratalnego zostanie wszczęte postępowanie podatkowe. Przed podjęciem decyzji urząd skarbowy musi zebrać materiał dowodowy i wyjaśnić wszystkie okoliczności sprawy. Tylko wtedy będzie mógł stwierdzić, czy istnieją przesłanki do przyznania podatnikowi ulgi w spłacie podatku, czy też ich nie ma. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.

Kluczowe znaczenie ma oczywiście stwierdzenie, czy za odroczeniem terminu płatności podatku lub rozłożeniem spłaty podatku na raty przemawia ważny interes podatnika lub interes publiczny. Urzędnicy prowadzący sprawę muszą więc bliżej przyjrzeć się sytuacji życiowej wnioskodawcy: jego możliwościom finansowym, źródłom dochodu, sytuacji rodzinnej itp. Trzeba liczyć się z tym, że będą chcieli zweryfikować informacje podane we wniosku. Mogą wezwać do złożenia wyjaśnień lub przedłożenia dodatkowych dokumentów.

Postępowanie w sprawie przyznania ulgi urząd skarbowy kończy decyzją. Pozytywne rozstrzygnięcie - zezwalające na uregulowanie podatku w odroczonym terminie lub w ratach - cieszy. Należy jednak pamiętać, że trzeba będzie uiścić opłatę prolongacyjną. Jej wysokość określana jest w decyzji.

Urząd skarbowy nie zawsze jednak znajdzie wystarczające powody, aby przychylić się do prośby podatnika. Wówczas wydaje decyzję o odmowie przyznania ulgi w spłacie podatku. Nie musi to bynajmniej oznaczać końca sprawy. Podatnik niezadowolony z decyzji wydanej przez urząd skarbowy może odwołać się do izby skarbowej. Postępowanie odwoławcze nie musi oczywiście przynieść zmiany stanowiska decyzji. Izba skarbowa może przychylić się do stanowiska urzędu skarbowego. Wówczas działaniom organów podatkowych może przyjrzeć się sąd administracyjny. Po wyczerpaniu środków zaskarżenia decyzji, przysługujących w postępowaniu przed fiskusem, można wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.).

autor: Małgorzata Żujewska

Gazeta Podatkowa Nr 530 z dnia 2009-02-05