Niższa składka NFZ dla przedsiębiorców. Etatowcy nie mają się z czego cieszyć

Sejm głosami KO, PSL i Polski 2050 przegłosował zmiany w składce zdrowotnej, które dla 2,5 mln przedsiębiorców oznaczają obniżkę tej składki. Za obniżką składki zagłosowała także minister zdrowia Izabela Leszczyna, która jeszcze dwa tygodnie temu zapewniała, że nie poprze projektu obniżającego składkę zdrowotną, argumentując, iż NFZ z pewnością tego nie udźwignie.

Obniżka składki zdrowotnej dotyczy tylko prowadzących działalność gospodarczą, bo składki pracowników i emerytów pozostają bez zmian (nadal wynosić będą 9 proc.). W efekcie przy tych samych dochodach pracownicy zapłacą dużo wyższą składkę niż prowadzący działalność gospodarczą, w tym samozatrudnieni.

- Przedsiębiorca z dochodem 14 tys. zł zapłaci składkę zdrowotną w 2026 taką samą jak pracownik z minimalnym wynagrodzeniem. Stracą tylko ryczałtowcy z przychodem powyżej 56 tys. zł miesięcznie - komentuje Małgorzata Samborska, doradca podatkowy i partner w Grant Thornton.

Skala korzyści, jakie osiągną przedsiębiorcy, zależy od wybranej przez nich formy opodatkowania.

"Wprowadzone zmiany oznaczają, że przedsiębiorcy będą mieli jeszcze bardziej preferencyjne niż teraz zasady naliczania składki zdrowotnej w stosunku do pracowników na umowie o pracę. Ustawodawca w przypadku pracowników nie przewiduje bowiem żadnych zmian. Przedsiębiorca płacący liniowy PIT 19 proc., zarabiający 8 tys. zł miesięcznie, zapłaci składkę 315 zł. Tymczasem składka zdrowotna pracownika na umowie o pracę zarabiającego 8 tys. zł brutto wynosi obecnie 621 zł" - wyliczają eksperci Grant Thornton.

Jeszcze lepiej widoczne jest to w przypadku przedsiębiorcy na ryczałcie. Jeśli osiąga on przychód na poziomie 8 tys. zł, składka zdrowotna po zmianach spadnie z 769 zł do 314 zł. Co więcej, jeśli zarabia on 20 tys. zł, jego składka również się obniży z 769 zł do 314 zł. Dla porównania, pracownik na umowie o pracę o takich dochodach będzie musiał zapłacić 1553 zł. Prowadzi to do sytuacji, w której przedsiębiorca z dochodem miesięcznym na poziomie 20 tys. złotych zapłaci niższą składkę zdrowotną niż pracownik na minimalnym wynagrodzeniu.

Po zmianach pracownik na minimalnym wynagrodzeniu zapłaci wyższą składkę niż przedsiębiorcy z dochodem na poziomie 10 tys. zł albo ryczałtowcy z 25 tys. zł przychodu.

Ubytek wpływów do NFZ wyniesie 4,6 mld zł. Teraz ustawa poszła do Senatu i, jeśli prezydent ją podpisze, to przepisy obowiązywać będą od początku 2026 roku. Luka w NFZ, według zapowiedzi ministra finansów Andrzeja Domańskiego, ma zostać uzupełniona z budżetu państwa.

Monika Krześniak-Sajewicz