Rozliczenie świadczenia usług na rzecz kontrahenta z poza Unii

W interpretacji z dnia 2 czerwca 2010 r. (sygn. ITPP2/443-199b/10/AP) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy odniósł się do zasad ustalania miejsca świadczenia usług i tym samym miejsca ich opodatkowania. Organ podatkowy zwrócił uwagę, że na potrzeby stosowania przepisów dotyczących miejsca świadczenia usług, w art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., dalej ustawa o VAT) ustawodawca zdefiniował pojęcie podatnika. Zgodnie z punktem 1 tego artykułu, ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

- podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6, - osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a), która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

W art. 28a ustawy o VAT zawarta została natomiast ogólna reguła ustalania miejsca, w którym usługi są świadczone. Zgodnie z treścią tego przepisu miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n. Stosownie do ust. 2 ww. artykułu, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności.

W stanie faktycznym będącym podstawą wydanej interpretacji Spółka wykonywała żurawiki okrętowe z materiałów powierzonych przez norweskiego odbiorcę, na rzecz tego kontrahenta. Nabywca świadczonych usług posiadał siedzibę na terytorium Norwegii i był tam podatnikiem zarejestrowanym dla celów podatku VAT. W związku z powyższym organ podatkowy stwierdził, że "miejscem świadczenia i tym samym opodatkowania przedmiotowych usług - stosownie do art. 28b ustawy - będzie miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę, a więc w Norwegii. Wobec powyższego wykonanie przez Spółkę żurawików nie podlega opodatkowaniu w Polsce, a ewentualny podatek winien być rozliczony według przepisów obowiązujących dla tego typu usług w kraju, w którym znajduje się miejsce świadczenia usług."

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy odniósł się ponadto do kwestii udokumentowania powyższej transakcji. Wskazał przy tym na treść § 25 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), zgodnie z którym przepisy § 5, 7-21 i 24 (dotyczące zwykłych faktur VAT) stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze. Stosownie do § 25 ust. 2, faktury, o których mowa w ust. 1, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem. Zgodnie z ust. 3 tego paragrafu, faktury, o których mowa w ust. 1, mogą nie zawierać danych określonych w § 5 ust. 1 pkt 2, dotyczących nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 4.

Wprowadzona niedawno nowelizacja zmodyfikowała istotnie zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Obecnie prawidłowego ustalenia miejsca świadczenia należy dokonywać w oparciu o art. 28a ustawy o VAT, o ile nie znajdą zastosowania regulacje szczególne w tym zakresie. Co do zasady miejscem świadczenia usługi będzie zatem miejsce zamieszkania lub siedziba usługobiorcy. W przypadku transakcji na rzecz zagranicznego kontrahenta fakturę należy wystawić zgodnie z § 25 rozporządzenia dot. wystawiania faktur.

Marcin Parulski

Konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

-----

^{Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.}