Zniszczenie towarów może być traktowane jak ich odpłatna dostawa

Rozpatrywana sprawa dotyczyła spółki (podatnika) produkującej i sprzedającej opakowania. Spółka zawierała z kontrahentami (zamawiającymi) umowy, na mocy których zobowiązywała się do wyprodukowania określonych ilości opakowań. Zapłata była dokonywana przy odbiorze opakowań.

Zdarzało się, że po wyprodukowaniu okazywało się, opakowania są kontrahentowi zbędne. Kontrahent w takiej sytuacji zlecał ich zniszczenie, za co spółka obciążała go kosztami.

Kwalifikacja zniszczenia opakowań była kwestią sporną w sprawie rozpatrywanej przez WSA w Łodzi . Sąd uznał, iż w takiej sytuacji występuje odpłatna dostawa towarów. Oznacza to, że spółka obciążając kontrahenta kosztami zniszczonych opakowań powinna wystawić fakturę i naliczyć podatek VAT.

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT), opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1).

Do przyjęcia, że w rozpatrywanej sprawie doszło do opodatkowanej dostawy towarów konieczne było więc ustalenie, że:

- zamawiający opakowania nabył prawo do rozporządzania nimi jak właściciel,

- zaistniała odpłatność tej czynności.

Dla spełnienia pierwszego warunku kluczowe było ustalenie czy zamawiający dobrowolnie dysponował opakowaniami. Co istotne opakowania pozostawały w dyspozycji zamawiającego. Można więc było uznać, iż rozporządzał nimi jak właściciel. To, że zamawiający ze zniszczonych opakowań nie chciał skorzystać i w związku z tym nie odnosił korzyści z ich wyprodukowania, nie miało znaczenia.

Kliknij i pobierz darmowy program PIT 2013

W zaistniałej sytuacji spełniony został także, zdaniem sądu, warunek odpłatności. W literaturze i orzecznictwie podkreśla się, że odpłatność dostawy musi oznaczać ścisły związek dostawy i wynagrodzenia (A. Bartosiewicz, komentarz do art. 5, VAT. Komentarz, Lex 2013). Taki związek zaistniał zdaniem WSA w Łodzi w rozpatrywanej sprawie. Zamawiający bowiem mógł zadecydować o zniszczeniu opakowań właśnie dlatego, że to jego obciążają go koszty ich wyprodukowania.

Małgorzata Breda, doradca podatkowy, kierownik zespołu VAT ECDDP

Michał Samborski, młodszy konsultant podatkowy ECDDP