Komu przysługuje dodatek za wysługę lat, ile wynosi i jak obliczyć staż pracy?

Popularne stażowe, czyli dodatek za wysługę lat, nie jest obowiązkowym świadczeniem wypłacanym przez pracodawcę. W polskim systemie prawnym wyróżnia się jednak jednostki budżetowe, w których jest on wypłacany obligatoryjnie. Należą do nich między innymi:

• urzędy (zarówno państwowe, jak i samorządowe),
• szkoły,
• Policja,
• Państwowa Straż Pożarna,
• ośrodki pomocy społecznej,
• straże gminne.

W każdej jednostce organizacyjnej sektora finansów publicznych dodatek stażowy jest wypłacany po spełnieniu pewnych warunków.

W przypadku przedsiębiorstw prywatnych pracodawca nie ma obowiązku wypłaty dodatku stażowego, co nie znaczy, że nie może tego zrobić.

Stażowe w administracji państwowej jest przyznawane na podstawie art. 22 ust. 1 Ustawy o pracownikach urzędów państwowych. Zgodnie z brzmieniem przepisu dodatek za wysługę lat przysługuje po przepracowaniu 5 lat i wynosi 5% wynagrodzenia podstawowego. Z każdym kolejnym rokiem pracy rośnie o 1% (liczony od pensji zasadniczej).

Dodatek za wysługę lat w budżetówce może wynosić maksymalnie 20% uposażenia podstawowego.

W przypadku pedagogów zatrudnionych w jednostkach budżetowych zasady przyznawania dodatku stażowego określa Karta Nauczyciela. Art. 33 KN stanowi, że wysługa lat nauczyciela przysługuje po 4. roku pracy. Wymiar dodatku wynosi 1% za każdy przepracowany rok.

Zgodnie z Kartą Nauczyciela dodatek stażowy nie może być wyższy niż 20% wynagrodzenia zasadniczego.

Jako pracownikom jednostki budżetowej policjantom również przysługuje prawo do dodatku stażowego. Szczegóły przyznawania dodatków i ustalania wysługi lat w Policji reguluje rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 grudnia 2001 r.

Zgodnie z § 3 ust. 1 po dwóch latach służby funkcjonariusz jest uprawniony do zwiększenia wynagrodzenia zasadniczego o 2%. Następnie wysługa lat w Policji rośnie o 1% w każdym kolejnym roku do wysokości 20%. Po 20. roku pracy dodatek stażowy zwiększa się o 2% co każde 2 lata do wysokości 32%, gdy policjant posiada 32 lata służby.

Łączna wysługa lat w Policji może wynieść 35% wynagrodzenia zasadniczego po 35 latach służby. Dodatek stażowy w Policji wzrasta co miesiąc.

Gratyfikacja finansowa za wieloletnią pracę w jednostkach administracji samorządowej przyznawana jest na podstawie Ustawy o pracownikach samorządowych. Zgodnie z art. 38 ust. 1 stażowe przysługuje każdemu zatrudnionemu po ukończeniu 5. roku pracy i wynosi 5% wynagrodzenia zasadniczego. Po każdym kolejnym roku następuje wzrost świadczenia o 1%.

Maksymalny dodatek za wysługę lat dla pracowników samorządowych wynosi 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Zobacz również: Wnuczka królowej Elżbiety II pracuje za minimalną krajową

Niestety, szkoła nie wlicza się do wysługi lat. Lata pobierania nauki wliczają się do stażu pracy, który jest niezbędny do obliczania takich uprawnień pracowniczych jak:

• wymiar urlopu wypoczynkowego,
• prawo do emerytury,
• prawo do nagrody jubileuszowej,
• prawo do odprawy.

W przypadku dodatku za wysługę lat liczy się jedynie okres pracy w danej jednostce budżetowej.

Kalkulacja dodatku stażowego jest stosunkowo prosta, gdyż do podstawy wymiaru świadczenia wlicza się jedynie pensję zasadniczą. Z tego względu nie musimy sprawdzać zarobków z całego roku, wliczać premii czy odejmować świadczeń socjalnych.

Drugim ważnym elementem podczas liczenia wysługi lat jest okres zatrudnienia. Zaczynając od dnia rozpoczęcia pracy do dnia zakończenia lub wyliczania bierzemy pod uwagę jedynie pełne, 12-miesięczne cykle. Następnie dobieramy odpowiedni procent do wysługi i mnożymy go przez wynagrodzenie zasadnicze.

Dodatkowo do okresu wysługi lat wlicza się zarówno czas przebywania na urlopie macierzyńskim, jak i wychowawczym.

Czytaj także:

Pracownicy powinni szykować się na gorsze czasy. Najtrudniej mają zatrudnieni w HoReCa

Z powodu inflacji coraz szybciej zmniejszają się realne pensje w W. Brytanii

Rynek pracy w Polsce. Barometr Ofert Pracy spadł