Zmiany w urlopach rodzicielskich, więcej wolnego. Sejm przyjął nowelizację Kodeksu pracy
Sejm przyjął ustawę nowelizującą Kodeks pracy, która wdraża dwie unijne dyrektywy - tzw. rodzicielską i dotyczącą work-life balance. Zmiany dotyczą m.in. zasad udzielania urlopów rodzicom, dodatkowych urlopów i warunków zatrudnienia. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.
Kodeks pracy po raz kolejny w tym roku zostanie znowelizowany. Po zmianach dotyczących uregulowania kwestii pracy zdalnej i kontroli trzeźwości pracowników przyszedł czas na wdrożenie dwóch unijnych dyrektyw - tzw. rodzicielskiej i work-life balance. Posłowie zdecydowali o przyjęciu proponowanych zmian, które dotyczą nowych zasad urlopów dla rodziców, wysokości zasiłków, dodatkowego urlopu i kwestii elastycznej organizacji pracy.
Jedna z przyjętych poprawek określa zasady udzielania urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Zgodnie z poprawką jest on przyznawany na wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej, składany przez pracownika w terminie siedmiu dni od przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza albo przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Urlop rozpoczyna się w terminie określonym we wniosku pracownika, jednak nie później niż 21 dni od przyjęcia dziecka.
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy prawo ojca do urlopu rodzicielskiego nie będzie uzależnione od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu. W ramach urlopu rodzicielskiego zostanie wprowadzona nieprzenoszalna jego część, w wymiarze do 9 tygodni, dla każdego z rodziców, a także 70-procentowy zasiłek macierzyński za cały okres urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców.
Obecnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą cześć tego urlopu. Oznacza to, że obecnie zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi średnio 67,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Pracownik będzie mógł ponadto skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni w roku kalendarzowym, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie krewnemu (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek) albo osobie pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, wymagającej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
Nowelizacja wprowadza także możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy "z powodu działania siły wyższej" do wykorzystania w pilnych sprawach rodzinnych w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym z zachowaniem prawa do połowy wynagrodzenia.
Do czasu pracy będą wliczane ponadto nowe dwie dodatkowe przerwy. Pracownik będzie mógł skorzystać z drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli jego dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9 godzin pracy, a także z trzeciej, co najmniej 15-minutowej przerwy - przy ponad 16-godzinnym wymiarze czasu pracy.
Nowelizacja umożliwi szersze stosowanie elastycznej organizacji pracy, w tym pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy i przerywany czas pracy) i pracę w niepełnym wymiarze czasu.
Zgodnie ze zmianami umów o pracę pracownik, który wykonywał pracę co najmniej 6 miesięcy, będzie miał prawo wystąpić, raz w roku, o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy.
Nowelizacja rozszerza też zakres informacji o warunkach zatrudnienia pracownika - w tym wysyłanego do pracy do państw UE lub trzecich i delegowanego - np. o informację o prawie do szkoleń czy długości płatnego urlopu. Funkcjonować będą także zakazy zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą, a także jego niekorzystnego traktowania z tego tytułu.
Pracownik będzie miał również prawo do nieodpłatnego i wliczanego do czasu pracy szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku, jeżeli prawo do takiego szkolenia wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub z innego porozumienia zbiorowego lub z regulaminu albo z przepisów prawa pracy.
PB
Zobacz również:
