Dodatek do emerytury za warunki szkodliwe. Kto i ile może dostać?
Praca, która związana jest ze znaczną szkodliwością lub uciążliwością dla zdrowia pracownika, jest pracą w szczególnych warunkach. W ramach rekompensaty pracownikowi przysługuje możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, a także otrzymania do niej specjalnego dodatku.
Wniosek o wcześniejsze przejście na emeryturę może złożyć każdy pracujący, który urodził się po 31 grudnia 1948 roku, ale przed 1 stycznia 1969, jeśli do 1 grudnia 2008 spełnił kilka warunków.
Pierwszym z nich jest osiągniecie wieku emerytalnego. Kolejnym, posiadanie dokumentacji, która poświadcza odprowadzanie składek przez co najmniej 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat przez mężczyzn. W następnej kolejności istotne jest także posiadanie dokumentów poświadczających pracę w szczególnych warunkach
Osoby te nie mogą być członkami OFE. Możliwe jest złożenie przez nie wniosku o przekazanie zgromadzonych środków w OFE na rzecz budżetu państwa (za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych).
O wcześniejszą emeryturę mogą także ubiegać się osoby, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku i osiągnęły obniżony wiek emerytalny przed 1999 rokiem. Te osoby muszą udowodnić okresy składkowe tak samo, jak wcześniej wymienione. Dodatkowo muszą także udowodnić pracę w szczególnych warunkach albo o szczególnym charakterze, w tym pracę górniczą na pełen etat przez co najmniej 5 lat.
Druga grupa osób także nie może należeć do OFE lub przekazać środki przez ZUS do budżetu.
Stwierdzenie, czy praca wykonywana przez pracownika jest pracą w szczególnych warunkach, jest po stronie pracodawcy. Powinien on umieścić adnotację o tym fakcie na świadectwie pracy.
Szczególne warunki definiowane są w wykazach A i B, które są zawarte w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku.
Przykładowo, w wykazie A wymienione są takie zawody jak górnictwo i energetyka, hutnictwo, przemysł materiałów budowlanych, przemysł lekki, transport i łączność, służba zdrowia i opieka społeczna.
W wykazie B znajdują się zawody, których uprawianie przez 15 lat uprawnia do przejścia na emeryturę bezwzględnie na wiek. To np. hutnictwo, praca na statkach żeglugi powietrznej i w portach morskich.
Za osoby zatrudnione w szczególnym charakterze, co także uprawnia do przejścia na wcześniejszą emeryturę, uważa się pracowników organów kontroli państwej i administracji celnej, nauczycieli i pracowników pedagogicznych, żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy itp.
Rekompensata za pracę w szczególnych warunkach dotyczy osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku i które przed 1 stycznia 2009 roku wykonywały taką pracę przez co najmniej 15 lat na pełen etat, ale nie uzyskały prawa do wcześniejszej emerytury.
Dokumenty o przyznanie dodatku należy złożyć razem z wnioskiem o przyznanie emerytury. Gdy ZUS pozytywnie rozpatrzy wniosek, nastąpi przeliczenie emerytury, a świadczenie zostanie zwiększone.
Rekompensata może być także doliczona do renty rodzinnej po osobie zmarłej, jeśli była ona uprawniona do emerytury z dodatkiem za pracę w szczególnych warunkach.
Większość rekompensat, które dotychczas były wypłacane za pracę w uciążliwych i szkodliwych warunkach, wynosi ok. 300-400 złotych w skali miesiąca. Oznacza to zatem nawet 4800 zł rocznie więcej.
Podsumowując, jeśli spełniamy warunki dotyczące możliwości otrzymania dodatku za pracę w szkodliwych warunkach lub w szczególnym charakterze, warto wraz z wnioskiem o emeryturę złożyć wniosek o rekompensatę. Może to znacząco wpłynąć na domowy budżet, a nie jest związane z ponoszeniem żadnych dodatkowych kosztów.
KO
